ในควันบุหรี่ เต็มไปด้วยสารอันตรายต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นนิโคติน ซึ่งจัดเป็นสารเสพติด และยังมีสารเคมีอื่นๆ ถึง 7,000 ชนิด ทั้งสารพิษมากกว่า 250 ชนิด สารก่อมะเร็งมากกว่า 70 ชนิด มีคำกล่าวว่า สูบบุหรี่หนึ่งมวน จะทำให้อายุสั้นลงถึง 7 นาที เพราะบุหรี่จะทำลายร่างกาย เริ่มตั้งแต่หลอดเลือดสมอง ปอด ทางเดินอาหาร หัวใจ กระดูกและกล้ามเนื้อ จนก่อให้เกิดโรคร้ายต่างๆ เช่น โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคทางเดินปัสสาวะ สำหรับหญิงตั้งครรภ์มีความเสี่ยงที่จะแท้งได้

นอกจากนี้ ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดกับผู้สูบบุหรี่หรือการสูบบุหรี่มือสอง ที่สูดหายใจเอาอากาศที่มีควันบุหรี่เข้าไป ย่อมเกิดอันตรายต่อสุขภาพร่างกายเช่นกัน เพราะควันบุหรี่ประกอบด้วยสารที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เช่น คาร์บอนมอนอกไซด์ นิโคติน ทาร์

การสำรวจพบว่า ผู้ที่เป็นมะเร็งปอดร้อยละ 90 มาจากการสูบบุหรี่ และถ้าสูบเกินวันละหนึ่งซอง จะมีโอกาสเป็นมะเร็งปอดมากกว่าผู้ที่ไม่สูบถึง 5-20 เท่า นอกจากนี้ผู้ที่ป่วยด้วยโรคหลอดลมอักเสบร้อยละ 80 และโรคหัวใจร้อยละ 50 เป็นผลมาจากการสูบบุหรี่ด้วย

การบริโภคยาสูบเป็นปัญหาอันดับต้นๆ ที่องค์การอนามัยโลก (World Health Organization) ได้แนะนำให้ทุกประเทศร่วมกันแก้ไขปัญหาการบริโภคยาสูบอย่างเร่งด่วน

รัฐบาลประเทศนิวซีแลนด์ได้ตระหนักถึงมหันตภัยของบุหรี่ ได้เตรียมผลักดันออกกฎหมาย “ห้ามสูบบุหรี่ตลอดชีพ” สำหรับผู้มีอายุต่ำกว่า 15 ปีกฎหมายของนิวซีแลนด์ปี ค.ศ.2021 (พ.ศ. 2564) ระบุอายุขั้นต่ำของผู้ที่มีสิทธิ์ซื้อบุหรี่ไว้ที่ 18 ปี กฎหมายฉบับใหม่นี้ จะมีผลทำให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ที่เกิดหลังจากปี ค.ศ. 2008 (พ.ศ. 2551) สูบบุหรี่ไม่ได้ตลอดชีวิต กฎหมายฉบับนี้ จะผลักดันการเลิกบุหรี่ และทำให้การสูบบุหรี่เป็นเรื่องผิดกฎหมายในประเทศ โดยเกณฑ์อายุการสูบบุหรี่ตามกฎหมายจะเพิ่มขึ้นทุกปี เพื่อสร้างคนรุ่นใหม่ที่ไม่สูบบุหรี่ 

โดยตั้งเป้าไว้ว่า จำนวนชาวนิวซีแลนด์ที่สูบบุหรี่ต้องเหลือต่ำกว่าร้อยละ 5 ของประชากรของประเทศภายในปี ค.ศ. 2025 (พ.ศ. 2568)

หากมีการบังคับใช้กฎหมายนี้ ในปี ค.ศ. 2022 (พ.ศ. 2565) กลุ่มประชากรประเทศนิวซีแลนด์ที่สามารถสูบบุหรี่ได้ โดยไม่อยู่ภายใต้ “ห้ามสูบบุหรี่ตลอดชีพ” จะเหลือเพียงผู้ที่มีอายุ 80 ปีขึ้นไปเท่านั้น

ไม่เพียงแต่การจำกัดอายุ รัฐบาลประเทศนิวซีแลนด์ยังผลักดันมาตรการอื่นๆ เพื่อไม่ให้ประชาชนสามารถหาซื้อหรือเข้าถึงบุหรี่ได้ เพื่อให้เป็นไปตามเป้าหมายที่จะให้นิวซีแลนด์เป็นประเทศที่ปลอดบุหรี่โดยสิ้นเชิงหลังปี ค.ศ. 2025 (พ.ศ. 2568) มาตรการที่ว่า เช่น การลดปริมาณนิโคตินในผลิตภัณฑ์ยาสูบให้อยู่ในระดับที่ต่ำมาก การลดจำนวนร้านค้าที่สามารถจำหน่ายบุหรี่ได้อย่างถูกกฎหมายจาก 8,000 ร้าน ให้เหลือไม่เกิน 500 ร้าน

ถ้าประเทศนิวซีแลนด์บรรลุเป้าตามที่ตั้งเป้าไว้ นับว่าเป็นเรื่องที่ดีมาก จะได้เป็นแบบอย่างให้หลายประเทศนำไปใช้ ย่อมทำให้ประชากรของประเทศนั้นมีสุขภาพที่ดีทั้งประหยัดงบประมาณด้านสาธารณสุข

ประเทศภูฏานได้ออกกฎหมายห้ามการค้าขายใบยาสูบใน ปี ค.ศ.2005 (พ.ศ.2548) และมีการออกพ.ร.บ.ควบคุมยาสูบแห่งภูฏาน พ.ศ. 2553 มีการปราบปรามการลักลอบนำเข้าอย่างเข้มงวด โดยบังคับให้ลูกค้าที่ซื้อบุหรี่ต้องมีใบกำกับภาษีอย่างถูกต้องตามกฎหมาย หลังจากที่กฎหมายนี้ใช้บังคับได้เพียงปีแรก มีผู้ได้รับโทษ คือ พระชาวภูฏานรูปหนึ่งที่ถูกจับกุม เนื่องจากมีใบยาสูบมูลค่า 2.5 ดอลลาร์ ไว้ในครอบครองโดยไม่มีหลักฐานการได้มา ทำให้ได้รับโทษจำคุกเป็นเวลา 3 ปี

สำหรับประเทศไทย มีพ.ร.บ.คุ้มครองสุขภาพของผู้ไม่สูบบุหรี่ พ.ศ. 2535  และพ.ร.บ.ควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 และประกาศกระทรวงตามพ.ร.บ. ทั้ง 2 ฉบับ

พ.ร.บ.คุ้มครองสุขภาพของผู้ไม่สูบบุหรี่ พ.ศ. 2535  มีการกำหนด (1) เขตปลอดบุหรี่ทั้งหมด คือ ห้ามสูบบุหรี่ทั้งในและนอกอาคาร สถานที่ หากฝ่าฝืนสูบบุหรี่จะมีโทษปรับไม่เกิน 2,000 บาท สถานที่ว่านี้เช่น โรงพยาบาล โรงเรียน พิพิธภัณฑ์ สวนสาธารณะ สนามเด็กเล่น (2) กำหนดเป็นเขตปลอดบุหรี่เฉพาะในอาคาร แต่สามารถจัดเขตสูบบุหรี่เป็นการเฉพาะนอกพื้นที่อาคารได้ เช่น สถานที่ราชการ รัฐวิสาหกิจ ซึ่งหากผู้สูบบุหรี่ฝ่าฝืนไปสูบบุหรี่นอกเขตที่จัดไว้เป็นที่สูบบุหรี่ จะมีโทษปรับ 2,000 บาท (3) จัดให้มีเขตสูบบุหรี่ได้ทั้งภายในและภายนอกอาคาร เช่น สนามบิน

พ.ร.บ.ควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบ พ.ศ. 2560 มีการกำหนดไม่ให้เยาวชนสามารถเข้าถึงบุหรี่ได้โดยง่าย คือ ห้าม ขาย หรือให้ ผลิตภัณฑ์ยาสูบแก่บุคคลที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปีบริบูรณ์ (หากผู้ขายสงสัยในอายุของผู้ซื้อผู้ขายมีสิทธิขอดูบัตรประชาชนหรือบัตรอื่นที่ตรวจสอบอายุได้), ห้ามใช้ จ้าง วาน หรือยินยอมให้บุคคลอายุต่ำกว่า 18 ปีบริบูรณ์ เป็นผู้ขายผลิตภัณฑ์ยาสูบ (ผู้ขายต้องอายุ 20 ปีบริบูรณ์), ห้ามขาย หรือให้ผลิตภัณฑ์ยาสูบแก่ผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 20 ปีบริบูรณ์

นอกจากนี้ ห้ามตั้งวางแสดงผลิตภัณฑ์ยาสูบ หรือซองบุหรี่ให้ผู้บริโภค หรือประชาชนเห็น, ห้ามขายบุหรี่ในศาสนสถาน โรงพยาบาล สถานศึกษา สวนสาธารณะ สวนสนุก สวนสัตว์, ทั้งห้ามแบ่งซองขายเป็นมวน, ห้ามโฆษณา หรือจัดกิจกรรมส่งเสริมการขายทุกรูปแบบรวมถึงห้ามสนับสนุนบุคคล หรือองค์กร เพื่อเป็นการสร้างภาพลักษณ์ของผลิตภัณฑ์

การฝ่าฝืนจะมีโทษปรับ หรือบางกรณีทั้งจำทั้งปรับ แล้วแต่ความผิดที่กระทำ

แม้จะมีภาพเตือนที่ซองบุหรี่ เพื่อหวังเตือนสติผู้สูบบุหรี่ แต่ผู้สูบบุหรี่หน้าใหม่ยังคงมีขึ้น ทำให้กรมควบคุมโรค ต้องออกประกาศสาธารณสุข โดยตั้งแต่วันที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2565 เป็นต้นไป ผู้ผลิตหรือผู้นำเข้าบุหรี่ซิกาแรต เพื่อขายในประเทศไทย ต้องปรับเปลี่ยนซองบุหรี่ซิกาแรตให้มีรูปแบบใหม่ตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งรูปแบบใหม่จะดูน่ากลัวกว่าแบบเดิม ทั้งนี้ บุหรี่ซิกาแรตที่บรรจุอยู่ในซองหรือหีบห่อรูปแบบเก่า ยังคงสามารถขายได้ต่อไปจนถึงวันที่ 10 เมษายน พ.ศ. 2565

เป็นเรื่องที่ยากลำบากสำหรับประเทศไทย ที่จะให้เลิกจำหน่ายบุหรี่โดยเด็ดขาด เพราะรัฐบาลยังมีการยาสูบแห่งประเทศไทย และโรงงานยาสูบที่หารายได้จากประชาชน

ดังนั้นผู้สูบบุหรี่คงต้องตระหนักและคำนึงถึงพิษภัยของบุหรี่ด้วยตนเอง