ตอนแรกที่ผมเห็นข่าว “สำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ของ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข จัดทำร่างประกาศคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เรื่องหลักเกณฑ์วิธีการ และเงื่อนไขเกี่ยวกับบรรจุภัณฑ์ ฉลาก พร้อมทั้งข้อความคำเตือน สำหรับเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ผลิตหรือนำเข้า พ.ศ. …”
พูดเป็นภาษาชาวบ้านเข้าใจง่ายๆก็คือ จะเอารูปภาพที่คิดว่าคนเห็นแล้วจะสยดสยองไม่กล้ากินเหล้ามาปิดบนขวดเหล้า เหมือนการเอารูปทุเรศๆไร้รสนิยมมาปิดบนซองบุหรี่จนไม่เห็นยี่ห้ออีกแล้ว ด้วยหวังว่าจะปิดความน่าเกลียดของรูปภาพเหล่านั้นจะทำให้ผู้สูบบุหรี่ลดลง หรือผู้สูบหน้าใหม่ลดลง โดยไม่มีทีท่าว่าจะสำเร็จแต่ประการใด
เห็นข่าวนี้ก็อดนึกในใจไม่ได้ว่า“เอาอีกแล้วหรือ?”
อุตส่าห์มีการเปิดให้ผู้ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงประชาชน ร่วมแสดงความคิดเห็นหรือให้ข้อเสนอแนะต่อร่างประกาศดังกล่าวผ่านช่องทางออนไลน์ของระบบกลางทางกฎหมาย www.law.go.th ระหว่างวันที่ 12-29 กุมภาพันธ์ 2567 ซึ่งก็ไม่รู้ว่า ประชาชนทั่วไปจะรู้เรื่องนี้มากน้อยเท่าไหร่
ผมไม่มีว่างจะไปส่งความเห็นตามที่เขากำหนดเวลามาให้ และถึงส่งไปก็ไม่รู้จะมีใครอ่านหรือเปล่า แต่พอจะรู้สึกได้อย่างหนึ่งว่า คนหรือกลุ่มคนที่คิดกันออกมาจนเป็นร่างฯนี้ได้ ก็ประมาณว่า “กูจะเอาอย่างนี้” นั่นแหละ ราวกับได้บุญกุศลอันยิ่งใหญ่
จากการติดตามข่าว “ผู้เกี่ยวข้อง” ซึ่งเป็นสมาคมต่างๆ ไม่เห็นจะมีใครเห็นด้วย และต่างก็ขอให้ยกเลิกร่างประกาศดังกล่าว ด้วยเหตุผลหลายประการ เช่น จะสร้างความเสียหายร้ายแรงให้กับอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม, ด้อยค่าภาพลักษณ์ที่ดีของประเทศ โดยเฉพาะด้านการท่องเที่ยว, ถือว่าเป็นการจงใจทำลายภาพลักษณ์ผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ที่ถูกจัดให้อยู่ในหมวดหมู่ “อาหาร” โดย องค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) และ องค์การอนามัยโลก(WHO) ฯลฯ
รวมถึงร่างกฎหมายนี้จะส่งผลกระทบอย่างรุนแรงและสร้างความถดถอยต่ออุตสาหกรรมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และอุตสาหกรรมหรือการประกอบธุรกิจที่เกี่ยวเนื่อง ได้แก่ อุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม, อุตสาหกรรมท่องเที่ยวและบริการ ซึ่งก็คือ โรงแรม สถานบันเทิงผับ บาร์ ร้านอาหาร ภัตตาคาร เป็นการด้อยค่าภาพลักษณ์ด้านการท่องเที่ยว
ผมคงจะไม่พูดถึงผลกระทบทางธุรกิจ เพราะไม่ได้เป็นผู้เกี่ยวข้องอะไรกับเขา แต่มองในฐานะประชาชนคนหนึ่งที่ชอบความสวยงาม และอยู่กับความเป็นจริงในสังคม มีเหตุผลหนึ่งของบรรดาสมาคมต่างๆ ที่ตรงใจ คือ “การบังคับให้ผู้ผลิตและผู้นำเข้าเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ต้องปิดรูปภาพคำเตือนที่มีลักษณะเป็นภาพถ่ายแสดงความรุนแรง หรืออุบัติเหตุและโรคภัย ไม่เป็นสากลและขาดความเป็นศิวิไลซ์”
ผมเคยเขียนเรื่องการเอารูปภาพน่าเกลียดน่ากลัวมาปิดบนซองบุหรี่มาแล้ว ซึ่งความคิดนั้นยังไม่เปลี่ยน และกับการปิดรูปอัปลักษณ์ต่างๆ บนขวดเหล้าก็เช่นกัน มีเหตุผลมากมายที่ทำให้คนสูบบุหรี่หรือกินเหล้า อย่างน้อยที่สุดคนดื่มและคนสูบจะติดใจหรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับรสชาติ ไม่ใช่แค่สลากหรือโลโก้บนตัวสินค้า
อยากรู้เหมือนกันว่าการออกกฎเกณฑ์มากมายเหล่านั้นมา ประสบความสำเร็จได้มากน้อยแค่ไหน เอา “ตัวเลขจริง” มาตีแผ่กันไม่ใช่ตัวเลขเคลมเพื่อแสดงว่าทำแล้วได้ผล จะได้เพิ่มงบประมาณ อย่าพูดในทำนองดีหรือเลว บาปหรือบุญ มันนามธรรมไปหน่อย วัดกันไม่ได้
การผลิตสินค้าอะไรก็ตาม สิ่งหนึ่งที่มาพร้อมๆ กันคือการแข่งขันด้านออกแบบ ซึ่งเป็นงานศิลปะแขนงหนึ่ง สลากหรือตราเหล้าและบุหรี่หลายยี่ห้อได้รับยกย่องว่าเป็นออกแบบชั้นยอด ถูกนำไปเป็นการเรียนในชั้นเรียนออกแบบและศิลปะ การนำรูปภาพอัปลักษณ์ทั้งหลายมาปิดพื้นที่ส่วนใหญ่บนบรรจุภัณฑ์ เท่ากับกำลังทำลายชิ้นงานฝีมือที่ต้องผ่านการกระบวนคิดและฝีมือทางศิลปะ
จริงๆ การติดคำเตือนบนซองหรือบนขวดก็เกินพอ ในเมื่อติดรูปภาพน่าเกลียดขนาดใหญ่ลงไปก็ไม่ได้ทำให้ผู้คนถอยห่างจากเหล้าหรือบุหรี่ สู้ไปมุ่งรณรงค์ให้การศึกษาเพื่อให้รู้ถึงโทษภัยของเหล้าและบุหรี่อย่างจริงจังจะดีกว่า ใครในวัยไหนไม่ควรดื่ม ควรจะดื่มเท่าไหร่ที่ไม่สร้างปัญหาให้ตัวเองและสังคม แทนที่จะมาร่างกฎอะไรต่ออะไรที่คาดการณ์ไม่ได้ถึงผลลัพธ์ และจะทำให้เกิดข้อสงสัยเสียเปล่าๆ ว่า บริษัทไหนจะได้รับเหมาออกแบบรูปน่าเกลียดเหล่านั้นมาปิดบนผลิตภัณฑ์
ทุกบริษัทที่ผลิตของเหล่านี้ก็ดูเหมือนจะยอมมาตลอด เล่นกับบุหรี่หรือเหล้ามันง่าย คงคิดกันแล้วว่า คงจะทำให้เสียงคัดค้านไม่ดังมากนัก เพราะสองอย่างนี้มักถูกมองเป็นของไม่ดีต่อสุขภาพ และสิ้นเปลืองอยู่แล้ว ทำให้หน่วยงานบางแห่งได้เงินที่เรียกว่า “ภาษีบาป” นับหมื่นล้านมาใช้กันมันมือ
ที่ผมเขียนนี่ ไม่ได้ชี้ชวนให้ใครทำบาป แค่ไม่ได้เป็นพวกหลงบุญ
ทิวา สาระจูฑะ
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี