จากประสบการณ์การสอนของผมที่ครบ 50 ปีพอดีปีนี้ ผมมีความเห็นว่าทุกคณะในทุกมหาวิทยาลัย – หรือในโรงเรียนบางเรื่องหรือทุกเรื่องยังได้ – ควรจะสอนนิสิต นักศึกษา หรือนักเรียน ในสิ่งต่างๆ เหล่านี้ คือ
สอนให้ลูกศิษย์ (ในที่สุดคนไทยทั้งประเทศ) มีคุณสมบัติ4 ประการ ที่จะสามารถช่วยให้พวกเราประสบความสำเร็จในการเรียนการทำงานในชีวิตอย่างมีความสุข และสนุก นั่นก็คือ ต้องมีศิลปะในการดำรงชีวิต สามารถบริหารความเสี่ยงของชีวิต สร้างภูมิคุ้มกันให้กับตนเอง เผื่อจะเผชิญกับทุกอย่างในโลกใบนี้ :
1) มีความเป็นคนดีเหนือสิ่งอื่นใด ดี คือ เห็นแก่ส่วนรวมมีเหตุผล รับผิดชอบ มีวินัย ฯลฯ ถ้าทุกคนมีความดี ปัญหาทุกอย่างเกือบจบไป
2) เมื่อดีแล้วต้องเก่งด้วย คนทั่วๆ ไปเมื่อดีแล้วจะเก่งโดยปริยาย เพราะทุกๆ คนมีสมองเยอะพออยู่แล้ว เมื่อเป็นคนดี จะมีความรับผิดชอบในหน้าที่การงาน จะทำให้ขยันเรียน ทำงาน ฯลฯ จะทำให้เก่งโดยปริยาย
แต่จะเก่งได้จะต้องมีโอกาสเรียน ในระบบการศึกษาที่ดี ต้องเรียนเป็น จับประเด็น สรุปเป็น รู้หัวใจของเรื่อง ใคร อะไรเป็นพระเอก นางเอก ผู้ร้าย หัวใจของเรื่อง (หรือของโรคถ้าเป็นแพทย์)และต้องเรียนรู้ตลอดชีวิต ฯลฯ
และต้องเก่ง 7 อย่าง คือ เก่งคิด เก่งคน เก่งงาน เก่งเงิน เก่งเวลา เก่ง “ขาย” (พูด เขียน อธิบาย พูดเรื่องยากให้เป็นเรื่องง่ายต้องรู้จริง) และต้องเก่งฟัง
3) มีความรอบรู้ ต้องมีเพื่อนหลากหลายอาชีพ อยากรู้อยากเห็นไปหมด อ่านมากๆ สนุกกับการอ่าน อ่านไอ้นี่ก็สนุกไอ้โน่นก็สนุก ท่องเที่ยวมากๆ พูดเขียนให้ประชาชนฟัง อ่าน
4) และต้องมีสุขภาพที่ดี
แต่จากประสบการณ์ของผม 50 ปี ที่สอนนิสิตแพทย์ แพทย์และประชาชนมา ผมยังมีความเห็นว่า ถึงแม้พวกคุณหมอทั้งหลายที่มาเรียนกับผม จะได้เกียรตินิยมอันดับ 1 หรือ 2 ต่างก็ยัง“เรียนไม่เป็น” “คิดไม่เป็น” ยังย่อความไม่เป็น ยังไม่รู้หัวใจของเรื่อง นางเอก พระเอก ผู้ร้าย ของเรื่อง หรือมีความรู้แต่เอามาประยุกต์ใช้ไม่เป็น ยังมีการสื่อสารที่สามารถพัฒนาได้อีก การเข้าได้กับผู้ร่วมงานต่างๆ ทั้งครูบาอาจารย์ พี่ๆ น้องๆ แพทย์และเพื่อนร่วมงานที่ไม่ใช่แพทย์ยัง “ขายของ” ไม่เป็น ทำให้ไม่ได้คะแนนที่ดีในการสอบ ทำให้ผู้ป่วยไม่เข้าใจและหรือไม่เชื่อ ฯลฯ ยังไม่สามารถพูดเรื่องยากให้เป็นเรื่องง่าย ฯลฯ
ด้วยเหตุนี้เอง ผมจึงมีความเห็นว่า ทุกคณะในทุกมหาวิทยาลัย ควรสอนวิชาต่างๆ เหล่านี้ เพื่อที่จะช่วยทำให้เป็นนิสิตที่ครบเครื่อง ไม่ว่าจะเป็นนิสิตคณะอะไร
1) วิธีเรียน โดยอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญทางการศึกษา ก่อนที่จะเข้าเรียนวิชาต่างๆ ฯลฯ การสอนวิธีเรียนจะทำให้เก่งยิ่งขึ้น โดยเฉพาะผู้ที่เรียนเก่งปานกลาง หรือไม่เก่ง จะเป็นการเรียนที่มีคุณภาพ ฯลฯ
2) สอนจิตวิทยาทั่วไป การพูด การเข้ากับคนได้ทุกระดับ การมีมนุษยสัมพันธ์ที่ดี การเห็นอกเห็นใจผู้อื่น เอาใจเขามาใส่ใจเรา วิธีพูดกับผู้ป่วยหรือคนอื่นๆ ฯลฯ
3) ภาษาอังกฤษ ต้องเรียน a must อย่างนิสิตแพทย์ แพทย์ผมแนะนำให้อ่าน Bangkok Post ทุกวัน วันละ 15 นาที โดยประมาณ แต่ต้องอ่านทุกวัน จะได้ภาษา ความรู้ และแพทย์ (หรือไม่ใช่แพทย์ก็ได้) ควรซื้อ Bangkok Post เฉพาะวันอังคาร เพราะในวันอังคารหน้า 4 ของ Life Section จะมีบทความเรื่องสุขภาพที่มีความสำคัญระดับโลก ซึ่งบางครั้งเอามาจากวารสารที่ดัง สำคัญ ของวงการแพทย์ เช่น The Lancet, New Eng Journa., JAMA ฯลฯ เวลาอ่าน 15 นาทีเปิดพจนานุกรม หาทุกศัพท์ที่ไม่รู้ อ่านช่วงที่รอให้เหงื่อแห้ง 15 นาทีหลังจากไปวิ่งที่สวนลุม ฯลฯ (บริหารเวลาเก่ง รวมทั้งเวลาวิ่งฟังๆ Youtube, Facebook เรื่องต่างๆ ที่สำคัญของชีวิต เช่น การลงทุนภาวะโลกร้อน ฯลฯ)
4) กฎหมายทั่วไป เกี่ยวกับภาษี พินัยกรรม ชีวิตประจำวันความรู้ทางด้านกฎหมายทั่วๆ ไป มีความสำคัญมาก เช่น การเสียภาษีเรามีสิทธิ์อย่างไร พินัยกรรม บ้าน ที่ดิน ฯลฯ คนไม่รู้กฎหมายจะเสียผลประโยชน์ ฯลฯ
5) การดูแลสุขภาพ – โภชนาการ ออกกำลังกาย บุหรี่ แอลกอฮอล์ สารเสพติด เพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย ฯลฯ การป้องกันโรคที่ป้องกันได้ ฯลฯ เพราะ 70% ของการเสียชีวิตมาจากโรคที่ป้องกันได้
6) เรื่อง financial literacy, financial freedomเพียง 5% เท่านั้นของผู้เกษียณที่มีอิสรภาพทางการเงิน(คือ financial freedom)
Financial literacy คือความรู้ขั้นพื้นฐานทางด้านการเงิน(การวางแผน) คือ หาเงินเก่ง(ต้องมีการศึกษาที่ดีในสิ่งที่สังคม ตลาดต้องการ) ออมทันที 10-15% ของเงินเดือน ต้องออมตั้งแต่ได้รับเงินเดือน เดือนแรก ใช้เงินแบบเศรษฐกิจพอเพียง และรู้จักการลงทุน
Financial freedom คือมีอิสรภาพทางการเงิน คือมีรายได้จากสินทรัพย์ (กองทุน หุ้น บ้านเช่า ฯลฯ) มากกว่ารายจ่าย โดยไม่ต้องทำงาน ฯลฯ
โดยอาจใช้เวลา เช่น การดูแลสุขภาพ เพียง 3 ชั่วโมงก็พอ อาจไม่ต้องถึงขนาดมีหน่วยกิต แต่ทุกๆ คนต้องสอบผ่านในส่วนต่างๆ นี้
ผมคิดว่าทุกคน มีคุณสมบัติดังกล่าว และทุกคณะอย่างมีการสอนในหัวข้อต่างๆ เพียงหัวข้อละไม่กี่ชั่วโมง เด็ก นิสิตมีอาวุธครบเครื่องติดตัวไปจนตาย และพร้อมที่จะเผชิญกับโลกภายนอกอย่างองอาจ เชื่อมั่น ครับ
นพ.พินิจ กุลละวณิชย์
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี