เมื่อได้รับการวินิจฉัยว่าเป็น “โรคหัวใจ” ไม่ว่าจะเป็นภาวะกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด การใส่ขดลวดการผ่าตัดบายพาส หรือภาวะหัวใจล้มเหลว หลายคนอาจรู้สึกกังวลว่าจะกลับไปใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างไร การรักษาทางการแพทย์และการผ่าตัดเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอ “การฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ” หรือ Cardiac Rehabilitation  จึงมีบทบาทสำคัญอย่างมาก

Cardiac Rehabilitation คืออะไร?

เป็นโปรแกรมการดูแลผู้ป่วยหัวใจแบบองค์รวม ประกอบด้วยการออกกำลังกายที่เหมาะสม การให้ความรู้เรื่องโรค

การควบคุมปัจจัยเสี่ยง (เช่น เบาหวาน ความดัน) การปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหาร และการดูแลด้านจิตใจ โดยมีทีมแพทย์ พยาบาล นักกายภาพบำบัด นักโภชนาการ และนักจิตวิทยาร่วมดูแล

ทำไมถึงจำเป็น?

งานวิจัยทั่วโลกยืนยันว่าการฟื้นฟูสมรรถภาพหัวใจ สามารถลดโอกาสการเกิดโรคหัวใจซ้ำ เพิ่มความทนทานในการ

ทำกิจกรรมประจำวัน ช่วยควบคุมความดัน เบาหวาน และไขมันได้ดีขึ้น ลดความเครียดและซึมเศร้า เพิ่มคุณภาพชีวิตและอายุยืนยาวขึ้น

ผู้ป่วยควรทำอย่างไร?

ปรึกษาแพทย์เจ้าของไข้ เพื่อประเมินความเหมาะสมและความปลอดภัย เข้าร่วมโปรแกรมการฟื้นฟูอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในช่วง 3-6 เดือนแรกหลังการรักษา ออกกำลังกายตามคำแนะนำ เช่น เดิน ปั่นจักรยาน หรือว่ายน้ำ โดยมีการเฝ้าระวังอาการผิดปกติ ปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหาร ลดอาหารมัน เค็ม หวาน เพิ่มผัก ผลไม้ และธัญพืช เลิกสูบบุหรี่ จำกัดแอลกอฮอล์ และหาวิธีผ่อนคลายความเครียด

สรุป
Cardiac Rehabilitation ไม่ใช่เพียงการออกกำลังกาย แต่เป็นการฟื้นฟูแบบองค์รวม เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยโรคหัวใจ “กลับมาใช้ชีวิตได้ใกล้เคียงปกติที่สุด” และลดความเสี่ยงในอนาคต หากคุณหรือคนใกล้ชิดเป็นโรคหัวใจ ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการเข้าร่วมโปรแกรมนี้ เพื่อเสริมสร้างหัวใจให้แข็งแรงและมีชีวิตที่ยืนยาว

ผศ.พญ.ธนิษฐา ธนาเกียรติภิญโญ

ราชวิทยาลัยแพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟูแห่งประเทศไทย