ในตอนที่ผ่านมาได้พูดถึงสาระสำคัญจำเป็นที่ต้องพิจารณา เพื่อการปฏิรูปประเทศชาติบ้านเมืองให้ดีขึ้นโดยยกเรื่องสำคัญที่จะต้องปฏิรูปการปกครองบ้านเมืองให้ดีขึ้น เพื่อเป็นพื้นฐานที่แข็งแรงทางการเมืองการปกครองบ้านเราต่อไปในวันข้างหน้า โดยเฉพาะความเข้มแข็งหรือความแข็งแรงของประชาชนผู้เป็นเจ้าของประเทศ เสมือน “เหงือก” ที่แข็งแรงรองรับ “ฟัน”

ถ้า “เหงือก” ไม่แข็งแรง “ฟัน” ก็ตั้งอยู่ไม่ได้

และถ้า “ฟัน” ไม่แข็งแรง “เหงือก” ก็อักเสบด้วย

วันนี้มาพูดกันต่อถึงเรื่องสำคัญอีกหลายอย่าง ที่ใครก็ตามซึ่งมีอำนาจหน้าที่ในการบริหารบ้านเมืองควรใส่ใจรับฟัง และมีความตั้งใจที่จะทำงานเพื่อส่วนรวม

เรื่องสำคัญที่สมควรได้รับการพิจารณาดำเนินการเพื่อปฏิรูปบ้านเมืองให้ดีขึ้นอีกหลายเรื่อง โดยเฉพาะในเรื่องการปฏิรูปที่ดิน ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของการทำมาหากินของคนส่วนใหญ่ในประเทศในขณะนี้ และเรื่องการปฏิรูประบบกฎหมายของประเทศ เรื่องการปฏิรูประบบราชการ เรื่องการปฏิรูประบบรัฐวิสาหกิจ เป็นต้น ซึ่งเป็นเรื่องใหญ่และเป็นปัญหาของประชาชนส่วนใหญ่

มาว่ากันเป็นเรื่องๆไปดังนี้

1. เรื่องการปฏิรูปที่ดิน

ประเทศไทยมีที่ดินทั้งหมดประมาณ 320 ล้านไร่มีการออกเอกสารสิทธิไปแล้วกว่าหนึ่งร้อยล้านไร่ เป็นที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดิน หรือ ส.ป.ก. ประมาณ 60 ล้านไร่ ที่เหลือนอกนั้นเป็นอุทยาน เป็นเขตอนุรักษ์สัตว์ป่า เป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร เป็นที่สาธารณสมบัติที่ใช้ร่วมกัน และเป็นที่หลวงคือที่ดินของกรมธนารักษ์และหน่วยงาน
บางหน่วยของรัฐบาล

สรุปแล้วรัฐยังถือครองที่ดินเป็นส่วนใหญ่

ควรใส่ใจในการบริหารจัดการในเรื่องเหล่านี้เพื่อให้เป็นประโยชน์สูงสุดแก่ประชาชน และเพื่อความเพียงพอต่อการทำมาหากินของประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศซึ่งเป็นเกษตรกร ที่ยังไม่มีที่ดินทำกินเป็นของตน จนนำมาเป็นปัจจัยในการกู้หนี้ยืมสินมาเป็นค่าใช้จ่าย

ที่ผ่านมามักแก้ไขด้วย “ประชานิยม”

ไม่เคยให้ “เบ็ด” อันเป็นเครื่องทำมาหากิน แต่ชอบให้ “ปลา” ตลอดเวลาจนถึงขณะนี้

ทำไมไม่ลองคิดทำการปฏิรูปที่ดินกันดังต่อไปนี้บ้าง

(1) ปฏิรูปที่ดินให้มีการใช้ทำประโยชน์ที่สอดคล้องกับสภาพที่ดิน คือที่ใดเหมาะสำหรับการทำธุรกิจท่องเที่ยว การพาณิชย์ หรือการอุตสาหกรรม ก็ต้องให้ทำเช่นนั้นได้ ถ้าเหมาะกับการทำเกษตรก็ต้องทำเกษตร การบังคับให้ทำแต่เกษตรอย่างเดียวนั้นทำให้เกิดมีการทำผิด หรือลักลอบบุกรุกเข้าไปทำมาหากินในเรื่องที่ไม่เกี่ยวกับการเกษตร

(2) ปฏิรูปที่ดินในลักษณะการจัดที่ดินแปลงใหญ่ในรูปวิสาหกิจชุมชน ที่เป็นเกษตรกรรมแปรรูปทันสมัยสมบูรณ์แบบ ทำให้ประชาชนในพื้นที่ที่เป็นสมาชิกมีรายได้แน่นอน มีกำลังอำนาจต่อรอง และมีความก้าวหน้าทันสมัย นำไปสู่แนวทางเกษตรอุตสาหกรรมและอุตสาหกรรมบริการ

2. เรื่องการปฏิรูปกฎหมายและระบบราชการ

2.1 การปฏิรูปกฎหมาย ต้องมีลักษณะดังนี้

(1) อำนาจหน้าที่ของรัฐเท่าที่กฎหมายบัญญัติไม่ใช่อะไรที่กฎหมายไม่บัญญัติก็ทำได้ ดังที่ปฏิบัติกันอยู่หลายเรื่องหลายราวในขณะนี้

(2) รัฐมีอำนาจอย่างไร ก็ต้องมีหน้าที่และความรับผิดชอบกำกับไว้ด้วย เช่น การบัญญัติให้ประชาชนต้องยื่นแบบก่อสร้าง โดยรัฐมีอำนาจอนุมัติก็ต้องมีบทบัญญัติถึงหน้าที่ที่ต้องพิจารณาด้วยความถูกต้อง และอนุมัติในเวลาอันสมควร

(3) กำหนดสิทธิของประชาชน ตลอดจนมาตรการคุ้มครองทั้งชีวิต ร่างกายและทรัพย์สิน ตลอดจนสิทธิเสรีภาพ รวมทั้งกระบวนการใช้สิทธิ์อย่างชัดเจน

(4) การกำหนดให้ประชาชนมีอำนาจตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐอย่างชัดเจน และมีประสิทธิภาพ ตลอดจนการควบคุมการใช้อำนาจรัฐอย่างมีประสิทธิภาพ

(5) บทกฎหมายทั้งหมดต้องมีผู้รับผิดชอบแน่นอน ต้องจำกัดการใช้ดุลยพินิจของเจ้าหน้าที่ให้มากที่สุด มีความชัดเจนที่สุด และต้องไม่เพิ่มภาระแก่ประชาชนจนเกิดควร พูดง่ายๆก็คือ กฎหมายทั้งปวงต้องไม่มีลักษณะเหมือนกับการเซ็นเช็คเปล่าให้ข้าราชการกรอกเอง

2.2 การปฏิรูประบบราชการ

ปัจจุบันนี้ระบบราชการใหญ่โต แต่ทำงานเฉื่อยชา ล้าหลัง ไร้ประสิทธิภาพเท่าที่ควร รวมถึงไม่ค่อยจะเป็นธรรมต่อข้าราชการเอง และต่อประชาชนด้วย ไม่รับใช้ประเทศชาติ แต่ส่วนใหญ่ไปรับใช้ฝ่ายการเมืองถ้าได้รับผลประโยชน์ตอบแทน

ระบบราชการต้องปรับปรุงให้เล็กลงแต่มีประสิทธิภาพ มีกำลังคนน้อยไม่อุ้ยอ้ายเกิน แต่มีรายได้สูง ให้เป็นข้าราชการในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และรับใช้ประชาชน ให้เป็นกลไกทำงานทางการเมือง แต่ไม่ใช่ลูกน้องหรือขี้ข้านักการเมือง มีขั้นตอนการทำงานที่สั้นแต่รัดกุม มีกฎระเบียบไม่มาก แต่ครอบคลุมและไม่เป็นอุปสรรคในการทำงาน โดยเฉพาะไม่เปิดช่องทางให้กับการทุจริต

(อ่านต่อวันศุกร์)