มีคำถามว่าทำไมข้าราชการจึงต้องมีงบรับรอง แล้วมีคำถามต่อไปว่า ใช้งบรับรองโปร่งใสจริงหรือ

ประเด็นคำถามข้างต้นเป็นเรื่องที่สังคมไทยค้างคาใจมาโดยตลอด ซึ่งก็ไม่ต่างไปจากการตั้งคำถามเรื่องงบลับ เพราะงบรับรองกับงบลับคืองบที่สาธารณชนมองด้วยสายตาที่คลางแคลงใจมาโดยตลอด เพราะการใช้งบดังกล่าวไม่เคยถูกเปิดเผยให้กระจ่างชัด 

เมื่อเราพิจารณาตามหลักการจำแนกประเภทรายจ่ายตามงบประมาณ แบ่งเป็น 2 ลักษณะคือรายจ่ายของส่วนราชการ และรัฐวิสาหกิจ กับรายจ่ายงบกลาง (อ้างอิงจากสำนักกฎหมายและระเบียบ สำนักงบประมาณ) ซึ่งได้ระบุถึงรายจ่ายเกี่ยวกับการรับรองและพิธีการ เช่น ค่ารับรองคือรายจ่ายในการเลี้ยงรับรองของหน่วยราชการ โดยระบุไปถึงรายจ่ายเกี่ยวเนื่องกับการปฏิบัติราชการที่ไม่เข้าลักษณะรายจ่ายอื่นๆ เช่น ค่าใช้จ่ายในการเดินทางไปราชการ ค่าเบี้ยเลี้ยง ค่าเช่าที่พัก และค่าพาหนะ เป็นต้น

และยังมีการกล่าวถึงเงินราชการลับในการรักษาความมั่นคงของประเทศอีกด้วย โดยเงินราชการลับ คือรายจ่ายที่ตั้งไว้เพื่อเบิกจ่ายเป็นเงินสำหรับราชการลับ

อันที่จริง การตั้งกฎเกณฑ์ประเภทรายจ่ายตามงบประมาณ โดยสำนักงบประมาณเป็นเรื่องที่นับว่าดีแต่ปัญหาอยู่ที่การควบคุมและตรวจสอบการใช้งบ เพราะมักปรากฏเรื่องการใช้งบโดยไม่สุจริต ไม่โปร่งใสตลอดเวลา โดยเฉพาะงบลับ และงบเลี้ยงรับรอง

แน่นอนว่า การทำงานราชการนั้นต้องมีการตั้งงบไว้สำหรับภารกิจต่างๆ เพื่อให้การทำงานบรรลุเป้าประสงค์ แต่ก็ยังคงมีคำถามเสมอๆ ว่า แล้วการใช้งบของหน่วยราชการต่างๆ เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และโปร่งใสจริงหรือ

เราเคยได้ยินข่าวว่าข้าราชการชั้นสูงบางรายใช้งบเลี้ยงรับรองไปเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัวมากกว่าผลประโยชน์ของสาธารณะ เราเคยเห็นข้าราชการชั้นสูงบินไปต่างประเทศ โดยใช้เงินหลวงแบบเปล่าประโยชน์ แล้วเราก็เคยได้ยินข่าวการใช้งบลับแบบที่ไม่มีความโปร่งใสแม้แต่น้อย แถมยังตรวจสอบไม่ได้ เพราะไม่เคยมีการชี้แจงการใช้งบให้กระจ่าง แม้แต่ผู้บริหารมหาวิทยาลัยของรัฐก็ใช้งบส่วนนี้โดยไม่น่าจะโปร่งใส เพราะบางคนนั้นเมื่อเวลาอ้างว่าไปประชุมที่ต่างประเทศ ก็ต้องเบิกงบหลวงเพื่อซื้อตั๋วเครื่องบินชั้นธุรกิจ หรือบางรายซื้อตั๋วชั้นหนึ่งอีกด้วย ซึ่งนับว่าผลาญงบประมาณโดยแท้

จนล่าสุดเราก็ได้เห็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎรคนที่หนึ่ง ชื่อ ปดิพัทธ์ สันติภาดา ใช้งบรับรองของสภาไปเลี้ยงหมูกระทะแม่บ้านประจำรัฐสภา แล้วก็ได้เห็นข่าวว่าประธาน กสทช. สรณ บุญใบชัยพฤกษ์ ใช้เงินหลายล้านบาทในการเดินทางไปต่างประเทศ โดยในข่าวระบุว่าไปต่างประเทศบ่อยมาก แต่ล่าสุดสรณให้ทีมงานออกมาแก้ข่าวเรื่องการใช้งบจำนวนมากมายแล้ว โดยอ้างว่าใช้งบไม่มากเหมือนที่ข่าวระบุ

อย่างไรก็ตาม สิ่งที่สาธารณชนติดตามดูมาโดยตลอดคือเรื่องการใช้งบที่ไม่โปร่งใส โดยเฉพาะงบเลี้ยงรับรอง และงบดูงานของหน่วยราชการต่างๆ แต่ถึงแม้จะพยายามติดตามเรื่องเหล่านี้มากสักเพียงใดก็ตาม แต่ก็ไม่เคยพบความใสกระจ่างของการใช้งบดังกล่าวแม้แต่น้อย เมื่อไม่มีความกระจ่างชัด ก็ทำให้เกิดเรื่องครหาว่าใช้งบโดยไม่สุจริตเป็นประจำ แต่สุดท้ายก็ไม่เคยมีการชี้แจงหรือทำความกระจ่างให้สาธารณชนคลายความสงสัย เพราะเกือบทุกหน่วยงานก็พยายามเบี่ยงเบนการชี้แจงให้กระจ่าง โดยส่วนมากก็ทำแค่เพียงแก้ข่าวแบบคลุมเครือเท่านั้น ซึ่งก็มิได้ทำให้สาธารณชนเชื่อถือมากขึ้น

 ในแต่ละปี หน่วยราชการไทยเสียเงินจำนวนมหาศาลไปโดยเปล่าประโยชน์ โดยถลุงงบไปกับงบรับรอง งบดูงาน และงบลับ ขอยกตัวอย่างให้เห็นว่าในแต่ละปีนั้นมีการเดินทางไปดูงาน โดยเฉพาะการอ้างว่าไปดูงานต่างประเทศโดยหน่วยราชการสารพัดหน่วย ซึ่งเมื่อตรวจสอบจริงๆ แล้วก็เป็นการอ้างบังหน้าว่าไปดูงาน แต่แท้จริงแล้วไปเที่ยวเพื่อความบันเทิงเฉพาะกลุ่ม เฉพาะบุคคลมากกว่า ส่วนเรื่องงบรับรองนั้น ก็เป็นการตั้งขึ้นมาเพื่อใช้เลี้ยงดูปูเสื่อให้กับคนใกล้ชิดของผู้มีอำนาจเบิกจ่าย มากกว่าใช้เลี้ยงรับรองแขกเหรื่อที่จำเป็นจริงๆ

เรื่องงบรับรอง งบดูงานในหน่วยราชการหลายแห่งนั้น นับว่าเป็นงบที่ถูกใช้ในเชิงล้างผลาญมาโดยตลอด ไม่เคยมีการรายงานชัดๆ ว่าแต่ละปีนั้น หน่วยงานราชการของไทยใช้งบที่ว่านั้นไปกี่ร้อยกี่พันล้าน และไม่เคยมีการสรุปเป็นรูปธรรมว่า เมื่อใช้งบดังกล่าวแล้ว ทำให้ประสิทธิภาพของการดำเนินงานของหน่วยงานต่างๆ พัฒนาเป็นรูปธรรมประการใด ดังนั้น จึงถูกวิพากษ์มาโดยตลอดว่าเป็นการล้างผลาญงบของแผ่นดินโดยเปล่าประโยชน์เป็นการตั้งงบไว้ผลาญเพื่อผลประโยชน์ส่วนบุคคล และกลุ่มบุคคลมากกว่าผลประโยชน์ของแผ่นดิน