ขณะนี้มีข่าวใหญ่ในวงการธุรกิจคือการที่รัฐบาลสหรัฐโดยกระทรวงพาณิชย์ของสหรัฐได้มีคำสั่งให้ปรับบริษัทไทยรายหนึ่งเป็นเงินถึง 20 ล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 700 ล้านบาทในข้อหาฝ่าฝืนกฎหมายคว่ำบาตรของสหรัฐ ที่คว่ำบาตรอิหร่าน
เหตุผลของการออกคำสั่งดังกล่าวเพราะบริษัทไทยรายนี้ทำการค้าขายกับอิหร่าน ซึ่งรัฐบาลสหรัฐได้คว่ำบาตรอิหร่านในเรื่องดังกล่าว โดยกฎหมายเกี่ยวกับการคว่ำบาตรของสหรัฐนั้นได้ให้อำนาจหน่วยงานของรัฐบาลสหรัฐในการสั่งปรับหรือดำเนินคดีกับผู้ฝ่าฝืนคำสั่งคว่ำบาตรดังกล่าวได้
เมื่อเป็นเช่นนี้จึงเป็นข่าวโด่งดังและมีผลกระทบมาก ที่สำคัญคือมีปัญหาเกิดขึ้นว่ารัฐบาลสหรัฐสามารถบังคับใช้กฎหมายคว่ำบาตรกับบริษัทไทยได้หรือไม่ ถ้าไม่ได้จะต้องดำเนินการอย่างไร
ข้อแรก จะต้องตอบว่าประเทศไทยเป็นประเทศเอกราช มีอธิปไตยของตนเองที่แน่นอน และเป็นสมาชิกขององค์การสหประชาชาติ ที่บรรดาสมาชิกทั้งหลายมีศักดิ์และศรีทัดเทียมกัน ยกเว้นสิทธิในการดำรงตำแหน่งคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ สำหรับประเทศผู้ก่อตั้ง
ทั้งกฎบัตรสหประชาชาติและกฎหมายระหว่างประเทศได้ห้ามไม่ให้รัฐใดรัฐหนึ่งใช้อำนาจล่วงล้ำก้ำเกินอำนาจอธิปไตยของรัฐอื่น พูดง่ายๆ ก็คือรัฐใดๆ ก็ตามที่จะออกกฎหมายหรือข้อบังคับใดๆ กฎหมายหรือข้อบังคับนั้นๆ ก็จะใช้ได้เฉพาะภายในเขตอธิปไตยของรัฐนั้นๆ ไม่สามารถก้าวข้ามไปใช้บังคับเหนือดินแดนหรืออธิปไตยของชาติอื่นได้ ดังนั้นโดยหลักการกฎหมายระหว่างประเทศและกฎบัตรสหประชาชาติ รัฐบาลสหรัฐไม่มีสิทธิ์ออกกฎหมายบังคับเหนือดินแดนแห่งราชอาณาจักรไทย หรือรุกล้ำก้ำเกินอธิปไตยแห่งราชอาณาจักรไทย
และประชาชนชาวไทยทุกคนไม่ว่าจะเป็นนิติบุคคลหรือบุคคลธรรมดาย่อมได้รับการรับรองคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญและกฎหมายทั้งหลาย รวมทั้งได้รับการคุ้มครองจากรัฐที่ไม่ให้รัฐอื่นเข้ามาบังคับกดเหงรังแกหรืองดเว้นหรือให้กระทำการใดๆ ได้
ดังนั้น ในเรื่องนี้ในทางหลักการก็ต้องกล่าวว่ากฎหมายเกี่ยวกับการคว่ำบาตรของสหรัฐดังกล่าวนั้นใช้บังคับได้เฉพาะในดินแดนอธิปไตยของสหรัฐเท่านั้น ไม่สามารถใช้บังคับเหนือดินแดนหรืออธิปไตยของประเทศไทยได้
แต่ทว่าการบังคับใช้กฎหมายนั้นเป็นเรื่องเกี่ยวกับคน ดังนั้นจึงเกี่ยวข้องกับสัญชาติของบุคคลด้วย และมีกฎหมายว่าด้วยการขัดกันของกฎหมายที่ยอมรับนับถือการบังคับใช้กฎหมายของรัฐอื่นสำหรับผู้มีสัญชาติของรัฐนั้น
ดังนั้น ถ้าหากสหรัฐมีกฎหมายเกี่ยวกับการคว่ำบาตร กฎหมายนั้นนอกจากใช้บังคับในดินแดนอันเป็นอธิปไตยของสหรัฐได้แล้ว ยังสามารถใช้บังคับกับพลเมืองของสหรัฐได้ด้วย นั่นคือถ้าเป็นชาวอเมริกันแล้วและอยู่ในดินแดนอันเป็นอธิปไตยของสหรัฐก็จะถูกกฎหมายใช้บังคับได้อย่างสมบูรณ์แบบ
แต่มีกรณียกเว้นในบางเรื่องที่ชาวอเมริกันซึ่งเป็นประชากรของสหรัฐออกไปทำมาค้าขายในประเทศอื่น ซึ่งแม้กฎหมายคว่ำบาตรจะไม่สามารถใช้บังคับเหนืออธิปไตยของชาติอื่นได้ก็ตาม แต่ก็สามารถใช้บังคับกับชาวอเมริกัน ซึ่งเป็นพลเมืองของสหรัฐได้ ทั้งนี้ตามกฎหมายว่าด้วยการขัดกันแห่งกฎหมาย
แต่เนื่องจากบริษัทไทยดังกล่าวเป็นบริษัทไทย มีสัญชาติไทย ไม่ใช่บริษัทอเมริกันและไม่ได้มีสัญชาติอเมริกัน ดังนั้นจึงไม่สามารถนำกฎหมายว่าด้วยการขัดกันแห่งกฎหมายมาใช้บังคับกับบริษัทไทยได้ ถ้าหากว่าบริษัทไทยได้กระทำการที่ไม่เป็นไปตามคำสั่งการคว่ำบาตรในราชอาณาจักรไทย
แต่ถ้าการกระทำการฝ่าฝืนการคว่ำบาตรของบริษัทไทยนั้นได้กระทำในดินแดนอันเป็นอธิปไตยของสหรัฐที่กฎหมายการคว่ำบาตรใช้บังคับได้ แม้เป็นบริษัทไทยก็ต้องรับผิดตามกฎหมายว่าด้วยการคว่ำบาตรนั้น
ทำนองเดียวกับชาวอเมริกันมาอยู่ในประเทศไทย แม้ไม่อยู่ในบังคับแห่งกฎหมายไทยโดยหลักอธิปไตยแต่อาจถูกกฎหมายใช้บังคับได้ ถ้าหากกระทำการในดินแดนอันเป็นอธิปไตยของประเทศไทย ทั้งนี้ตามกฎหมายว่าด้วยการขัดกันแห่งกฎหมาย เช่น เกิดมีชาวอเมริกันคนหนึ่งชี้หน้าด่าแม่นายกรัฐมนตรีในทางเสียหายก็มีความผิดตามกฎหมายอาญาของประเทศไทย และสามารถดำเนินคดีได้ในราชอาณาจักรไทย
แต่กรณีของบริษัทไทยที่ถูกคำสั่งปรับตามกฎหมายคว่ำบาตรนั้นเป็นบริษัทไทย มีฐานที่อยู่ในประเทศไทย ถ้าหากว่าไม่ได้กระทำการผิดกฎหมายคว่ำบาตรสหรัฐในดินแดนของสหรัฐแล้วกฎหมายคว่ำบาตรของสหรัฐก็ใช้บังคับไม่ได้ และหน่วยงานทั้งหลายของสหรัฐก็จะสั่งปรับหรือดำเนินคดีใดๆ กับบริษัทไทยไม่ได้
แต่เนื่องจากกรณีเป็นเรื่องปรับ ซึ่งเป็นอำนาจบังคับเหนือทรัพย์สิน ดังนั้นแม้ตัวบุคคลคือนิติบุคคลซึ่งเป็นบริษัทไทยจะไม่ได้อยู่ในสหรัฐ แต่ถ้าหากมีทรัพย์สินอยู่ในดินแดนของสหรัฐ ทรัพย์สินนั้นก็อาจถูกบังคับคดีได้ ซึ่งต้องเป็นผลมาจากมีการดำเนินคดีถึงที่สุดแล้ว
แต่ทว่าในระหว่างการดำเนินคดีนั้น บริษัทไทยที่แม้มีทรัพย์สินในสหรัฐอาจยกข้อต่อสู้กับหน่วยงานของสหรัฐได้ว่าไม่อยู่ในบังคับของกฎหมายว่าด้วยการคว่ำบาตรนั้น เพราะเป็นบุคคลสัญชาติไทย มีถิ่นฐานอยู่ในราชอาณาจักรไทยนอกอธิปไตยของสหรัฐ จึงไม่อยู่ในบังคับของกฎหมายดังกล่าว ดังนั้นแม้จะมีทรัพย์สินอยู่ในสหรัฐ แต่การจะบังคับเอากับทรัพย์สินของบริษัทไทยนั้นก็ต้องบังคับใช้กฎหมายว่าบริษัทไทยทำผิดกฎหมายเสียก่อน ซึ่งใช้ไม่ได้
ดังนั้นบริษัทไทยดังรายนี้จึงสามารถยกข้อต่อสู้กับหน่วยงานของสหรัฐได้
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี