วันอังคารที่ 18 มิถุนายน 2567 มี 4 เหตุการณ์สำคัญที่อาจส่งผลกระทบทางการเมืองเกิดขึ้นในวันนั้น กล่าวคือ

กรณีที่ 1 อัยการสูงสุดนัดจำเลยคดี ม.112 ชื่อนายทักษิณ ชินวัตร ไปพบ เพื่อนำตัวส่งฟ้องศาล

กรณีที่ 2 ศาลรัฐธรรมนูญ แจ้งว่า ได้มีการอภิปรายในคำร้องที่ศาลปกครองกลางส่งคำโต้แย้งของผู้ฟ้องคดีรวม 2 คำร้อง เพื่อขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 212 ว่าพ.ร.ป.ว่าด้วยการได้มาซึ่งวุฒิสภา 2561 มาตรา 36 มาตรา 40 มาตรา 41 และมาตรา 42 ซึ่งเกี่ยวข้องกับวิธีการเลือกสมาชิกวุฒิสภา(สว.) ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญมาตรา 107 หรือไม่ โดยศาลฯ เห็นว่า คดีเป็นปัญหาข้อกฎหมาย และมีพยานหลักฐานเพียงพอที่จะพิจารณาวินิจฉัยได้จึงยุติการไต่สวนตามพ.ร.ป.ว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ 2561 มาตรา 58 วรรคหนึ่งกำหนดนัดแถลงด้วยวาจา ปรึกษาหารือและลงมติในวันอังคารที่ 18 มิ.ย. 2567 เวลา 09.30 น.

กรณีที่ 3 ศาลรัฐธรรมนูญได้มีการอภิปรายในคำร้องที่ประธานวุฒิสภาส่งความเห็นของสมาชิกวุฒิสภา (สว.) 40 คน ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยตามรัฐธรรมนูญมาตรา 170 วรรคสาม ประกอบมาตรา 82 ว่าความเป็นรัฐมนตรีของ นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี ที่ได้นำความกราบบังคมทูลเพื่อโปรดเกล้าฯแต่งตั้ง
นายพิชิต ชื่นบาน เป็นรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ทั้งที่รู้หรือควรรู้อยู่แล้วว่านายพิชิต ขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้ามตามรัฐธรรมนูญ เนื่องจากเคยถูก
ศาลฎีกามีคำสั่งจำคุกเป็นเวลา 6 เดือน ในความผิดฐานละเมิดอำนาจศาล เป็นบุคคลที่กระทำการอันไม่ซื่อสัตย์ สุจริตและมีพฤติกรรมอันเป็นการฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานทางจริยธรรมอย่างร้ายแรงตามรัฐธรรมนูญมาตรา 160 ( 4) และ (5) เป็นเหตุให้ความเป็นรัฐมนตรีสิ้นสุดลง ตามรัฐธรรมนูญมาตรา 170 วรรคหนึ่ง(4) ประกอบมาตรา 160(4)(5) หรือไม่

โดยศาลฯ มีคำสั่งให้คู่กรณียื่นบัญชีระบุพยานหลักฐานต่อศาลรัฐธรรมนูญภายในวันที่ 17 มิ.ย 2567 และเพื่อประโยชน์แห่งการพิจารณาให้สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม เสนอต่อศาลรัฐธรรมนูญต่อไป กำหนดนัดพิจารณาต่อไปในวันอังคารที่ 18 มิ.ย. 2567

ก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 10 มิ.ย. 2667 นายเศรษฐา ทวีสิน ออกมาเผยว่า ได้ส่งคำชี้แจงให้ศาลรัฐธรรมนูญแล้ว ตั้งแต่เมื่อวันศุกร์ที่ 7 มิ.ย. 2567 “แต่ขออย่าถามว่ากังวลหรือไม่ เพราะผมกังวลตลอดเวลา ตอนนี้ยังไม่มีอะไรคืบหน้า ขอให้อยู่ในขั้นตอนของศาลก็แล้วกัน ผมยังไม่ขอเปิดเผยแนวทางการต่อสู้ และขอใช้คำว่าชี้แจงศาลรัฐธรรมนูญ เพราะถ้าบอกไป หากฝ่ายนิติบัญญัติกับฝ่ายตุลาการมีคำถาม เราเป็นฝ่ายบริหารก็ต้องชี้แจงไปเราก็ต้องให้ความเคารพ หากขาดข้อมูลอะไรท่านก็เรียกมา”นายกฯ ระบุ

กรณีที่ 4 ศาลรัฐธรรมนูญได้มีการอภิปรายในคำร้องที่คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) โดยนายทะเบียนพรรคการเมือง ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยเพื่อมีคำสั่งยุบพรรคก้าวไกล และเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งของบุคคลผู้เป็นคณะกรรมการบริหารพรรค และห้ามมิให้ผู้ซึ่งดำรงตำแหน่งคณะกรรมการบริหารพรรคและถูกเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งไปจดทะเบียนพรรคการเมืองขึ้นใหม่หรือเป็นกรรมการบริหารพรรคการเมือง หรือมีส่วนร่วมในการจัดตั้งพรรคการเมืองขึ้นใหม่ภายในกำหนด 10 ปี นับแต่วันที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งตามพ.ร.ป ว่าด้วยพรรคการเมือง 2560 มาตรา 92 วรรคสอง และมาตรา 94 วรรคสอง เนื่องจากมีพฤติการณ์กระทำการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขและเข้าลักษณะกระทำการอันอาจเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข ข้อเท็จจริงปรากฏตามคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ 3/2567

โดยศาลฯ มีคำสั่งให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง(กกต.) ในฐานะผู้ร้องยื่นบัญชีระบุพยานหลักฐานต่อศาลรัฐธรรมนูญภายในวันจันทร์ที่ 17 มิ.ย 2567 และเพื่อประโยชน์แห่งการพิจารณา ให้สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมเสนอต่อศาลรัฐธรรมนูญต่อไป โดยกำหนดนัดพิจารณาครั้งต่อไปในวันอังคารที่ 18 มิ.ย. 2567

นี่เอง จึงเป็นที่มาของการ “เล่นใหญ่เล่นโต” ของนักวิเคราะห์บางราย ที่ถึงกับใช้คำว่า 18 มิถุนายน 2567 “วันโลกาวินาศ”

1) นายสุทิน คลังแสง รมว.กลาโหม ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญ นัดพิจารณาหลายคดีสำคัญทางการเมือง ในวันที่ 18 มิถุนายนนี้ ว่า ตนไม่รู้ว่าแต่ละคดีจะจบอย่างไร แต่เชื่อว่าสังคมมีระบบรองรับในทุกคดี หากคดีต่างๆ ส่งผลกระทบต่อการเมือง การเมืองก็มีระบบเดินหน้าต่อไป ซึ่งส่วนตัวไม่วิตก ในทุกคดีที่ว่ามา หากตั้ง
สมมุติฐานในทางที่เลวร้ายไว้ ตนก็เชื่อว่ายังเดินหน้าได้

เมื่อถามว่ารัฐบาลมีโอกาสจะปรับครม. หรือไม่หลัง 4 คดีผ่านพ้นไป โดยเฉพาะหากพรรคก้าวไกล ถูกยุบ สส.จะต้องเข้าสังกัดพรรคอื่นภายใน 60 วัน นายสุทินกล่าวว่าไม่ทราบในกรณีนี้ และเพิ่งผ่านการ ปรับ ครม. มา จึงเชื่อว่าไม่น่าจะปรับบ่อย เพราะจะเกิดปัญหา ตนเชื่อว่า ปัจจุบันนี้ทุกอย่างยังไปได้อยู่ ซึ่งตนดูสมมุติฐานแล้ว
ทั้ง 4 คดี ไม่ว่าจะออกมาเป็นด้านลบหรือบวก เชื่อว่า ทุกอย่างสามารถเดินหน้าไปได้ตามกลไกและระบบของตัวเอง รัฐบาลและประเทศยังสามารถเดินหน้าต่อไปได้

วิเคราะห์ : ผมเห็นด้วยกับนายสุทิน ว่า “สังคมมีระบบรองรับในทุกคดี หากคดีต่างๆ ส่งผลกระทบต่อการเมือง การเมืองก็มีระบบเดินหน้าต่อไป”

กรณี “ทักษิณ” เป็นเรื่องส่วนตัวของคนคนหนึ่ง ในคดีอาญา เพียงต้องติดตามว่า ทักษิณจะไปพบอัยการตามนัดหรือไม่ การยื่นขอความเป็นธรรมครั้งที่ 2 ของทีมทนาย จะทำให้วันดังกล่าว อัยการมีคำสั่งเลื่อนการนำตัวส่งฟ้องศาลหรือไม่ หากไม่เลื่อน ศาลจะให้ประกันตัวหรือไม่ ทั้งหมดเกิดขึ้นกับ “นักโทษเด็ดขาดชาย” ที่อยู่ระหว่าง “พักโทษ” ไม่มีผลใดๆ ที่น่าวิตกกังวลถึงขั้น “โลกาวินาศ” เลย

2) กรณีกฎหมายเลือก สว. ขัดกับรัฐธรรมนูญหรือไม่นั้น รศ.ดร.ธนพร ศรียากูล ผู้อำนวยการสถาบันวิเคราะห์การเมืองและนโยบาย ให้สัมภาษณ์ผ่านรายการ “สีสันการเมือง แบบ เด้งเด้ง” ทางช่องยูทูบ“แนวหน้าออนไลน์” ในประเด็นศาลปกครองส่งเรื่องไปยังศาลรัฐธรรมนูญ เนื่องจากมีผู้ร้องว่า พ.ร.ป.ว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ. 2561 ขัดรัฐธรรมนูญ เรื่องนี้ตนขอแทงสูญไปเลย เพราะหากไปอ่านรัฐธรรมนูญ จะเห็นว่าขั้นตอนสุดท้ายก่อนนำขึ้นทูลเกล้าฯ เพื่อประกาศใช้เป็นกฎหมาย พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ จะต้องผ่านการตรวจสอบเนื้อหาว่าไม่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ

โดยผู้ตรวจสอบมีทั้งศาลฎีกา ศาลรัฐธรรมนูญ และองค์กรอิสระที่เกี่ยวข้อง ซึ่งก็คือสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ดังนั้นจึงเป็นไปไม่ได้เลย ที่ในเมื่อศาลรัฐธรรมนูญเคยรับรองไปแล้ว แต่อีก 5-6 ปีต่อมาจะบอกว่าขัดรัฐธรรมนูญ ดังนั้นประเด็นทางกฎหมายจึงจบลงเพียงเท่านี้ แต่ประเด็นทางการเมือง ต้องยอมรับว่า
สมาชิกวุฒิสภา (สว.) ชุดปัจจุบันที่มีอยู่ 250 คน ทุกพรรคการเมืองไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง เพราะมาจากคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) หรืออาจจะมีบ้าง พรรคละ 1-2 คน ในช่วงจัดตั้งรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา รอบ 2

แต่ สว. ชุดใหม่ จะมีจำนวน 200 คน บอกเลยว่ามีคนที่มีแนวคิดต่างๆ ถูกวางตัวไว้ใน 200 คนนี้ทั้งนั้น คือทุกคนมีส่วนร่วม จึงเป็นที่มาว่าทุกพรรคการเมืองไม่ว่ากลุ่มไหนก็สมประโยชน์กับ สว. 200 คน ตนจึงมองว่าไม่มีอะไรทำให้ สว. 200 คนนี้ล้มหายตายจาก ทางที่เป็นไปได้อย่างมากที่สุดคือทำได้เพียงชะลอการประกาศรับรองผลเท่านั้น แต่ไม่มีทางล้มหรือเป็นโมฆะแน่นอน

“ทำได้อย่างมากคือดีเลย์การประกาศครบ 200 คนออกไป เพื่ออะไร? เพราะตั้งแต่วันนี้ที่เราคุยกัน จนถึงปลายปีนี้ ศาลรัฐธรรมนูญท่านจะหมดวาระอยู่ 2 ท่าน ป.ป.ช. นี่เยอะสุดเลย จะหมดวาระ 4 ท่าน ที่กำลังหาค้างอยู่อีก 2 เท่ากับปีนี้ เฉพาะ ป.ป.ช. นะ 6 ท่าน แล้วก็ทราบดีว่าในแวดวงการเมือง กลไกที่จะตัดสินชีวิตนักการเมือง
หลักๆ มันมีแค่ 2 กลไก คือศาลรัฐธรรมนูญกับ ป.ป.ช. แน่นอนว่าเพื่อหลักประกันทางการเมืองอย่างมีเสถียรภาพ ผู้กุมอำนาจเดิมก็ต้องปฏิบัติการจัดตั้งองค์กรอิสระ
ที่ว่างและจะหมดอายุเหล่านี้ ทำให้เสร็จสิ้นเสียก่อน” รศ.ดร.ธนพร กล่าว

รศ.ดร.ธนพร กล่าวต่อไปว่า วาระการดำรงแหน่งในองค์กรอิสระคือ 7 ปี จึงเป็นหลักประกันได้ระดับหนึ่งว่าระบบการเมืองในช่วงหลังจากนี้ไปไม่ว่าพรรคไหนจะขึ้นมาเป็นรัฐบาลก็ยังอยู่ในร่องในรอย เพราะวางตัวศาลรัฐธรรมนูญและคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) ชุดใหม่ไว้ ดังนั้นการดำรงอยู่ของ สว. ชุดเดิม ก็เพื่อจัดการเรื่องนี้ให้เรียบร้อย แต่ไม่ถึงขนาดอยู่ยาวกันเป็นปีจนกว่าจะร่างกฎหมายสรรหา สว. ฉบับใหม่ให้แล้วเสร็จ และในวันที่ 18 มิ.ย. 2567 ในวุฒิสภา จะเป็นการประชุมวิปครั้งสุดท้าย และจะเป็นการทำงานวันสุดท้ายของคณะกรรมาธิการ (กมธ.) ชุดต่างๆ ของ สว. ซึ่งทาง สว. ชุดเดิมก็เตรียมส่งมอบงานกันแล้ว

3) กรณีนายเศรษฐา ทวีสิน ต้องพ้นจากการเป็นนายกฯ หรือไม่นั้น 18 มิถุนายน ไม่น่าจะเป็นวัน “ตัดสินชี้ขาด”เป็นเพียงการสั่งให้ 40 สว. ผู้ร้อง กับนายกฯ ส่งบัญชีพยานให้ศาล แล้วศาลก็ประชุมกันในวันที่ 18 เท่านั้นเอง

4) นายเทพไท เสนพงศ์ อดีตสส.นครศรีธรรมราช โพสต์เฟซบุ๊กว่า ฝากถึง “เศรษฐา” ถ้าไปไม่รอด ยุบสภาดีกว่าลาออก ความว่า...

“เมื่อนายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรี ออกมาสัมภาษณ์ยืนยันว่า จะไม่ชิงลาออก-ยุบสภาฯ หนีคำตัดสินของศาลรัฐธรรมนูญคดีแต่งตั้ง นายพิชิต ชื่นบาน เป็นรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี และย้ำว่าไม่คิดใช้วิธีพิสดารในการหนี พร้อมรับคำตัดสินนั้น

...ผมเห็นด้วยกับวิธีคิดของนายเศรษฐา เพราะตามวิถีทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตย เมื่อการเมืองเดินเข้าสู่ทางตัน ทางออกของบ้านเมืองในการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข นั่นก็คือนายกรัฐมนตรี ลาออก หรือประกาศยุบสภา

...ถ้าหากการเมืองของประเทศเข้าสู่ทางตันจริงๆ ก็อยากให้นายเศรษฐาได้ใช้วิถีทางตามระบอบประชาธิปไตย อย่าดื้อรั้นจนมีอำนาจนอกระบบเข้ามาควบคุมการบริหารประเทศ ด้วยการรัฐประหาร ซึ่งทำให้ประเทศถอยหลังเข้าคลอง และการรัฐประหารก็ไม่ใช่คำตอบของประเทศ

...สำหรับสถานการณ์การเมืองในตอนนี้ ถ้าหากนายเศรษฐา จะตัดสินใจทางการเมืองด้วยการลาออก หรือยุบสภานั้น ส่วนตัวสนับสนุนให้นายเศรษฐา ยุบสภาคืนอำนาจให้กับประชาชนดีกว่าการลาออก ด้วยเหตุผล คือ

1.เป็นการคืนอำนาจให้กับประชาชนได้ตัดสินใจ เลือกตัวแทนและพรรคการเมือง เข้ามาบริหารประเทศใหม่

2.การยุบสภาเป็นแนวทางตามระบอบประชาธิปไตย เมื่อคืนอำนาจให้ประชาชนแล้ว ป้องกันตัดตอนอำนาจแฝง หรืออำนาจนอกระบบ เข้ามาแทรกแซงการเมืองของประเทศได้

3.การเลือกตั้งแต่ละครั้ง จะมีเม็ดเงินสะพัดในระบบเศรษฐกิจช่วงเลือกตั้งเป็นจำนวนมาก เป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจของประเทศไปในตัว

4.จะแก้ปัญหาพรรคการเมือง และนักการเมืองที่ซื้อเสียงได้ระดับหนึ่ง เพราะการเลือกตั้งที่ผ่านมาพรรคการเมืองใช้เงินในการหาเสียงกันอย่างมโหฬารบางพรรคใช้หลักพันล้านถึงหมื่นล้าน ถ้ามีการยุบสภาเลือกตั้งใหม่ อาจจะมีพรรคการเมืองที่ยังถอนทุนคืนไม่ทัน อาจทุ่มเงินในการเลือกตั้งน้อยลง

5.เป็นการสลายขั้วทางการเมืองเก่าไป เป็นการล้างไพ่ใหม่หลังเลือกตั้งเปิดโอกาสให้พรรคการเมืองจับขั้วกันใหม่

6.หลังการเลือกตั้งจะมีการโหวตเลือกนายกรัฐมนตรีในสภาผู้แทนราษฎร โดยไม่มีสมาชิกวุฒิสภาเข้ามาร่วมโหวต รัฐบาลใหม่จึงมาจากการโหวตเลือกของ สส.ที่เป็นตัวแทนของประชาชนอย่างแท้จริง

...การตัดสินใจทางการเมืองใดๆ ในตอนนี้ อำนาจสูงสุดอยู่ที่นายเศรษฐาเพียงคนเดียว มีอำนาจเบ็ดเสร็จ จึงทำให้นายเศรษฐาถือไพ่เหนือกว่าคนอื่นทุกคน ถ้าหากถูกบีบคั้นทางการเมืองมากๆ และการเมืองเดินไปสู่ทางตัน ขอให้ ใช้วิธีการยุบสภา คืนอำนาจให้ประชาชนเป็นการดีที่สุด”

5) กรณี “ยุบพรรคก้าวไกล” ก็เช่นเดียวกัน ศาลเพียงสั่งให้ กกต. ส่ง “บัญชีพยาน” ให้เท่านั้นเอง จึงไม่น่าจะมีการตัดสินว่า ยุบหรือไม่ยุบ พรรคก้าวไกล ในวันที่ 18 มิถุนายน

สรุป : ประมวลทุกมุมมองที่ว่ามา จะเห็นได้วันที่ 18 มิถุนา มีกรณีหวาดเสียวแค่ 2 ประเด็น คือ ทักษิณหากถูกนำตัวส่งฟ้องศาล จะได้รับการประกันตัวหรือไม่ซึ่งก็เสียวอยู่คนเดียว คนไทยไม่ต้องไปเสียวด้วย กับกรณี กฎหมายเลือก สว. หากศาลวินิจฉัยว่าขัดรัฐธรรมนูญ สว. ที่เดินหน้าเลือกระดับอำเภอกับระดับจังหวัดผ่านไปแล้ว จะมีอันเป็นไปอย่างไรหรือไม่

ที่เหลือ เป็นเรื่องของความคืบหน้า ที่มีผู้คาดการณ์ว่า กรณียุบพรรคก้าวไกล กับกรณีถอดถอนนายกฯ ศาลอาจเปิดให้มีการ ไต่สวน” ขึ้น ซึ่งก็ต้องใช้เวลาอีกระยะหนึ่ง กว่าจะตัดสินหรือวินิจฉัยเป็นอย่างหนึ่งอย่างใด

คนไทยและประเทศไทยก็เดินหน้าต่อไป ไม่มีอะไร “วินาศ” อย่างที่มีคนเล่นใหญ่เล่นโต!!