“ไม่มีหลักฐานเชิงประจักษ์ ว่า มีภาวะวิกฤตเกิดขึ้น” อันเป็นบทสรุปสำคัญในการสอบสวนของกรรมการแพทยสภา และมีมติลงโทษหมอสามคนไปแล้ว เปรียบประดุจข้อความบน “บัญชีหนังหมา” ที่ทำให้มีคนสะดุ้ง

ความหมายของมัน คือ ไม่มีผู้ป่วยวิกฤต

“ผู้ป่วย” ในคดีนี้ ชื่อ “ทักษิณ ชินวัตร”

ไม่วิกฤตแล้วเหตุไฉนไม่ “อยู่คุก” แต่ไปอยู่ห้องวีไอพีชั้น 14 โรงพยาบาลตำรวจ นาน 180 วัน

นั่นคือ คำร้องสำคัญ ที่แม้ศาลจะยกคำร้องของนายชาญชัย อิสระเสนารักษ์ อดีต สส. พรรคประชาธิปัตย์ เพราะไม่ใช่ผู้เสียหาย แต่ศาลก็ได้ใช้อำนาจของศาลที่มี ไต่สวนเรื่องนี้ เพื่อความจริงว่า “นักโทษเด็ดขาดชาย ทักษิณ ชินวัตร” ที่ต้องคำพิพากษาของศาลให้ “จำคุก” จนผ่านกระบวนการทั้งหลายแล้ว เหลือโทษจำคุก 1 ปีนั้น กรมราชทัณฑ์ได้บังคับให้เป็นไปตามคำพิพากษาของศาลครบถ้วนสมบูรณ์แล้วหรือไม่ ศาลจึงเปิดการไต่สวนขึ้น

1) นายอนุสรณ์ เอี่ยมสะอาด สส.บัญชีรายชื่อ พรรคเพื่อไทย บอกว่า ประเด็นแพทยสภา กับประเด็นที่ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง นัดพร้อมหรือนัดไต่สวนคดีชั้น 14 โรงพยาบาลตำรวจ เป็นคนละประเด็นกันเรื่องแพทยสภาตรวจสอบจริยธรรม 3 แพทย์ มติที่ออกมาจะมีความชัดเจนหรือมีข้อเคลือบแคลงใจสงสัยถึงอคติในใจ หรือมีความไม่เป็นกลางหรือนัยใดหรือไม่ บางส่วนก็สะท้อนผ่านผลโพลล์ออกมาแล้ว

ส่วนแพทย์ 3 ท่านก็ยังมีสิทธิเรียกร้องเพื่อเข้าถึงความเป็นธรรมให้กับตัวเองและสามารถสู้ต่อ รวมถึงกระบวนการในการยื่นศาลปกครองได้ กรณีนี้จึงอาจยังไม่จบแค่ในชั้นแพทยสภานี้ แต่ขอยืนยันว่าประเด็นของแพทยสภากับประเด็นของศาลฯเป็นคนละกรณีกัน เท่าที่ติดตามข่าว ทีมงานฝ่ายกฎหมายของนายทักษิณ มีความเชื่อมั่นว่า กระบวนการทางราชทัณฑ์มันจบแล้ว ถือว่า นายทักษิณ ถูกคุมขังและเป็นการคุมขังในโรงพยาบาล ซึ่งครบถ้วนแล้ว แต่ทั้งนี้สุดแต่ดุลพินิจของศาล ไม่มีใครไปก้าวล่วงได้

2) นายอนุสรณ์ นับเป็น “บริวาร” ที่ดี แบกนายจนหลังแอ่น ควรได้รับการปูนบำเหน็จเสมอไป ไม่ควรถูกทอดทิ้ง หากอุปมาเป็นสุนัข ก็นับเป็นสุนัขที่มีความภักดีสูงมาก ไม่ควรถูกทิ้งขว้างเป็นสุนัขจรจัดที่ไหน ควรให้ข้าวให้น้ำ ขุนให้อ้วนสืบไป ไม่ทิ้งกันกระนั้นก็ตาม เมื่อตัดเรื่อง “ความภักดี” ทิ้งไป คงไว้แต่“สติปัญญา” และ “ความรู้” แล้ว หมาตัวนี้อาจไม่ใช่หมาฉลาด เจ้านายควรหา “สุนัขอารักขา” ตัวใหม่ มาอยู่ใกล้ๆ มากกว่า 3) การไต่สวนของ “แพทยสภา” นั้น เป็นการตรวจสอบ“แพทย์” ว่าทำหน้าที่อย่างมีจริยธรรม เป็นไปตามหลักการประกอบวิชาชีพเวชกรรมหรือไม่ ไม่ใช่การตรวจสอบคนไข้ คือ นายทักษิณ แต่ในการตรวจนั้น พบว่า มีการเขียนใบส่งตัวล่วงหน้าพบว่า ไม่มีภาวะวิกฤตของคนไข้ ผลกระทบที่เลยจากหมอมาสู่คนไข้ ก็คือ เช่นนั้นแล้ว มีเหตุผลอันชอบข้อใด ที่ได้รับการส่งตัวออกจากคุก ข้ามขั้นตอนของการตรวจเบื้องต้น และขั้นตอนของโรงพยาบาลราชทัณฑ์ มาสู่โรงพยาบาลตำรวจโดยอยู่ห้อง “วีไอพี” แทน “ไอซียู”

4) สำนักข่าวอิศรา เผยแพร่คำถาม-คำตอบในศาล ระหว่างการไต่สวน นายมานพ ชมชื่น ผู้บัญชาการเรือนจำพิเศษกรุงเทพมหานคร (คนปัจจุบัน) เมื่อวันที่ 13 มิ.ย. 2568 กรณีการบังคับโทษจำคุก 1 ปี ต่อนายทักษิณ ชินวัตร มีประเด็นที่น่าสนใจคือ

- ในวันรับตัวนักโทษ (นายทักษิณ) เข้าเรือนจำ มีการตรวจร่างกาย พิมพ์ลายนิ้วมือตามหมายคดีทั้ง 3 คดี รับมอบประวัติการรักษาจากต่างประเทศ ทำประวัติผู้ต้องขังตามขั้นตอน แต่ยังมิได้ส่งเอกสารยืนยันการรักษาตัวที่ต่างประเทศมาให้ศาล ศาลขอให้ส่งมาให้เพิ่มเติม

- ผู้ตรวจร่างกายในวันดังกล่าว คือ พญ.รวมทิพย์ สุภานันท์ ส่วนผู้ช่วยพยาบาลไม่ทราบว่าเป็นใคร (แพทย์หญิงรวมทิพย์ สุภานันท์ เป็นหนึ่งในแพทย์ที่มติแพทยสภาสั่งลงโทษตักเตือน เนื่องจากเขียนใบส่งตัวล่วงหน้า)

- ศาลกล่าวว่า ตามเอกสารชี้แจงระบุว่าไม่ใช่ภาวะฉุกเฉิน ให้ส่งตัวตามเวลาปกติได้ ใช้กฎหมายข้อไหน นายมานพตอบว่า กฎหมายข้อ 55 ตาม พ.ร.บ.ราชทัณฑ์ พ.ศ.2560

- ศาลถามว่า พญ.รวมทิพย์ มีความเห็นเกี่ยวกับจำเลยอย่างไร นายมานพตอบว่า พญ.รวมทิพย์ ตรวจร่างกายจำเลยแล้วเขียนใบรับรองว่าจำเลยอยู่ในเกณฑ์ 608 ยังต้องดูอาการที่เรือนจำถ้าฉุกเฉินออกไปรักษาตัวได้ครับ ซึ่งเป็นการเขียนใบส่งตัวล่วงหน้า ซึ่งนายมานพบอกว่า เคยมีกรณีเช่นนี้เกิดขึ้น

- นายมานพให้การว่า ปกติหากมีนักโทษเจ็บป่วย จะส่งไปรักษาที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์ ซึ่งอยู่ห่างจากเรือนจำไป 300 เมตร

- ศาลให้ยกตัวอย่างมีกรณีส่งตัวผู้ต้องขังไปนอกเรือนจำ นายมานพได้ยกตัวอย่าง กรณีเป็นมะเร็งต้องให้คีโม มีหลายเคส ส่วนใหญ่ต้องส่งไป รพ.ราชทัณฑ์ก่อนแล้วค่อยรีเฟอร์ (ส่งต่อ)

- นายมานพตอบศาลด้วยว่า ผู้ป่วยทุกกรณี จะส่งไปรพ.ราชทัณฑ์ก่อน จากนั้นค่อยขอความเห็นแพทย์ แล้วส่งตัวต่อไปยังโรงพยาบาลอื่น

- ศาลถามย้ำว่า ในทางปฏิบัติที่ผ่านมา ทุกโรคต้องส่งไปรพ.ราชทัณฑ์ก่อนใช่หรือไม่ นายมานพตอบว่า “ทุกโรคครับ”

- ศาลถามว่า เคยมีกรณีส่งตัวผู้ต้องขังไปอยู่ห้องพิเศษหรือไม่ นายมานพตอบว่า “มีครับ เช่น กรณีเป็นวัณโรค กรณีเป็นโรคติดต่อ โรคที่อันตรายต่อชีวิต ต้องอยู่ใน ICU ก็จะแยกไปอยู่ได้ครับ”

- กรณีนายทักษิณ นายมานพยืนยันต่อศาลว่า ส่งตัวไปโรงพยาบาลตำรวจเลย โดยมิได้ผ่านโรงพยาบาลราชทัณฑ์ ส่วนอาการตรงกับใบส่งตัวล่วงหน้าหรือไม่นั้น นายมานพไม่ทราบ

5) นพ.วรงค์ เดชกิจวิกรม ประธานพรรคไทยภักดี โพสต์เฟซบุ๊กหัวข้อ “เส้นทางกลับสู่คุก” ระบุว่า

ผมได้ติดตามการเผยแพร่ การไต่สวนของศาลนักการเมือง กรณีบังคับคดีนายทักษิณว่า มีการติดคุกตามคำพิพากษาหรือไม่ ผมขอสรุปและแสดงความคิดเห็น ของการไต่สวนวันแรก ดังนี้

1.พญ.รวมทิพย์ สุภานันท์ ได้ตรวจร่างกายนายทักษิณ และระบุว่านายทักษิณอยู่ในเกณฑ์ผู้ต้องขัง 608 ซึ่งหมายความว่า
มีผู้ต้องขังอายุเกิน 60 ปี และมีโรคเรื้อรัง 8 โรค

ข้อสงสัย คือ “เกณฑ์ 608” เป็นแนวทางที่กระทรวงสาธารณสุขของไทยเรา ใช้ในการจัดกลุ่ม “ผู้มีความเสี่ยงสูง” ต่อการเจ็บป่วยรุนแรงหรือเสียชีวิตจากโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ เช่น COVID-19 โดยเฉพาะช่วงที่มีการแพร่ระบาดหนัก โดยใช้เพื่อวางแผนการให้วัคซีน ไม่รู้ว่าราชทัณฑ์จัดเกณฑ์นี้เพื่ออะไร มีอภิสิทธิ์อะไรในกลุ่มนี้ เพื่อทุกคนหรือไม่ หรือเพื่อบางคน

2.หากมีเหตุฉุกเฉินสามารถส่งตัวไปรักษายังโรงพยาบาลภายนอก และทำใบส่งตัวไว้ล่วงหน้า ซึ่งเป็นเรื่องปกติในเรือนจำ

การทำใบส่งตัวล่วงหน้า ถ้าเป็นอาการป่วยปกติพอเข้าใจได้ แต่การทำใบส่งตัวล่วงหน้า หากมีเหตุฉุกเฉินสามารถส่งตัวไปภายนอก จะรู้ได้อย่างไรว่า เหตุฉุกเฉินนั้นจะเกิด หรือมันใช่โรคที่เขียนไหม เช่น ถ้าเป็นนิ้วล็อก แต่ตอนดึกมาเป็นหัวใจกำเริบ มันคนละอาการ อย่างไรก็ต้องให้แพทย์มาดู ถ้ารักษาไม่ได้ ต้องเขียนใบส่งตัวใบใหม่

3.จากการตรวจสอบ พบว่านายทักษิณมีอาการความดันโลหิตสูง ค่าออกซิเจนในเลือดต่ำ นอนไม่หลับ แน่นหน้าอก แพทย์ไม่ได้ตรวจวินิจฉัย แต่พยาบาลเป็นผู้โทร.ไปประสาน นพ.ณัฐพร แพทย์ประจำโรงพยาบาลราชทัณฑ์ แพทย์ให้ความเห็นว่าสามารถส่งตัวไปรักษานอกเรือนจำได้ทันที เนื่องจากมีใบส่งตัวอยู่แล้ว

อาการที่กล่าวเป็นเหตุฉุกเฉิน (ถ้าเป็นจริง) ทำไมไม่ส่งไปรพ.ราชทัณฑ์ ซึ่งอยู่ติดกัน และถือว่ามีความพร้อมสูงเช่นกัน แต่ส่งตัวนายทักษิณไปรพ.ตำรวจ

4.ทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์อยู่ใกล้กับเรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ เรียกได้ว่า มีบริเวณรั้วติดกับเรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ ซึ่งปกติผู้ต้องขังจะต้องถูกส่งไปรักษาตัวที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์ทุกครั้งก่อนส่งไปโรงพยาบาลภายนอก

คำเบิกความนี้เป็นการยืนยันขั้นตอนนักโทษทั่วไปว่าถ้ามีนักโทษป่วย ต้องส่งไปที่รพ.ราชทัณฑ์ก่อนทุกครั้ง ถ้ายังรักษาไม่ได้จึงส่งต่อรพ.ภายนอก ดูแล้วย้อนแย้งกับคดีนายทักษิณที่สำคัญ “ทักษิณ” มิได้เข้าไปตรวจวินิจฉัยโรคที่โรงพยาบาลราชทัณฑ์แต่อย่างใด หยุดอยู่ที่แผนกพยาบาลของเรือนจำ แล้วไปนอนห้องวีไอพีโรงพยาบาลตำรวจทันที แทนที่จะเข้าห้องไอซียูเพื่อให้เหมาะกับอาการป่วยวิกฤต

5.การส่งตัว “ทักษิณ” เป็นไปตามขั้นตอนมาตรา 55 ของพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ ปี 2560 ไม่ได้ใช้การส่งตัวตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ป.วิ.อาญา) ที่ต้องขออนุญาตศาลก่อน

ประเด็นนี้มีข้อถกเถียง ถ้าอ่านพ.ร.บ.ราชทัณฑ์ พ.ศ. 2560 ส่วนที่เกี่ยวข้องกับการป่วยนักโทษ มาตรา 54 จะหมายถึงการป่วยทั่วไป มาตรา 55 จะหมายถึงการป่วยที่มีอาการทางจิตหรือโรคติดต่อ และมาตรา 56 หมายถึงการป่วยหนัก บาดเจ็บสาหัส จึงตั้งข้อสงสัยว่า การส่งตัวนายทักษิณไปรักษารพ.ตำรวจโดยอ้างมาตรา 55 นั้นถูกต้องหรือไม่ น่าจะมีคำวินิจฉัยของศาลต่อการอ้างมาตรา 55 ออกมาภายหลัง

6.มีประเด็นที่ทนายจำเลยซัก คือ การรับตัวผู้ต้องขังเมื่อ 22 ส.ค. 2566 ที่มีการตรวจสอบร่างกาย พิมพ์ลายนิ้วมือ ซักประวัติ และมาพร้อมหมายจำคุกของศาล ถือเป็นการยืนยันว่า ผู้ต้องขังได้รับการบังคับโทษแล้วใช่หรือไม่ เพราะเรื่องนี้สำคัญมากในการลงทะเบียนนักโทษตามรท.101 ต้องถอดเสื้อถ่ายรูป พิมพ์ลายนิ้วมือ ต้องทำในแดนคุมขัง มีผู้ต้องขังคนอื่นด้วย ไม่ใช่มาพร้อมหมายจำคุกของศาล ซึ่งศาลจะเป็นผู้วินิจฉัยเอง ถ้าไม่เป็นไปตามระเบียบ อาจถือว่ายังไม่ได้ติดคุกเลย

7.ทนายให้สัมภาษณ์เรื่องใบเสร็จรับเงิน ไม่มีรายการค่ายา อ้างว่าเคยรักษาต่างประเทศ ไม่มีกฎหมายใดห้ามใช้ยาจากต่างประเทศ แสดงว่าผู้ป่วยนำยา ที่หมอต่างประเทศจ่ายให้มารับประทานเองหรือ? แสดงว่าเช่าห้องพิเศษเพื่อนอนกินยาเองใช่ไหม? ทำไมไม่กลับไปกินยาในเรือนจำ สอดคล้องที่แพทยสภาแถลงว่า ไม่มีหลักฐานเชิงประจักษ์ว่าป่วยวิกฤต

บทสรุป แค่ได้ติดตามการไต่สวนวันแรก เริ่มเห็นเส้นทางกลับสู่คุกครับ

6) นายไพศาล พืชมงคล นักกฎหมาย โพสต์เฟซบุ๊กเรื่อง “ใครหลงทางชั้น14” ระบุว่า การไต่สวนกรณีชั้น 14 ฝ่ายพ่อใหญ่แม้ว อ้างว่าพ่อใหญ่แม้ว ถูกจำคุกตามคำพิพากษาครบถ้วนแล้ว ในขณะที่ฝ่ายผู้ร้องเดิม อ้างว่า พ่อใหญ่แม้วไม่เคยถูกจำคุกเลย ศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองจึงทำการไต่สวนว่า พ่อใหญ่แม้วถูกจำคุกครบถ้วนตามคำพิพากษาของศาลแล้วหรือไม่

ที่ฝ่ายพ่อใหญ่แม้วอ้างว่า ถูกจำคุกครบถ้วนแล้ว ก็เพราะถือเอาการที่กรมราชทัณฑ์ส่งตัวพ่อใหญ่แม้วไปรักษาตัวที่โรงพยาบาลตำรวจ ตามกฎกระทรวงยุติธรรมที่ออกตามพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ ให้ถือว่าการไปอยู่โรงพยาบาลนั้นเป็นการถูกจำคุก ซึ่งขัดกับประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 246 ที่ไม่ให้ถือว่าเป็นการถูกจำคุก ดังนั้น ปัญหาสำคัญก็คือ การส่งพ่อใหญ่แม้วไปอยู่โรงพยาบาลตำรวจเป็นการถูกจำคุกหรือไม่

ถ้าถือตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ก็ถือว่า ไม่ได้ถูกจำคุก

แต่ถ้าถือตามกฎกระทรวงยุติธรรม ที่ออกตามพระราชบัญญัติราชทัณฑ์ก็ถือว่าจำคุก

ปัญหานี้จะใช้อะไรตัดสิน?

ก็ต้องใช้พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาความ ของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ซึ่งบัญญัติว่า การบังคับการลงโทษทางอาญา ตามคำพิพากษาของศาลนั้นให้ปฏิบัติตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ซึ่งเป็นบทบัญญัติเฉพาะเกี่ยวกับการพิจารณาความรวมทั้งการบังคับโทษอาญาของศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง

ถ้าอย่างนี้ การไปอยู่โรงพยาบาลตำรวจย่อมไม่ถือว่าเป็นการถูกจำคุก หมายความว่าพ่อใหญ่แม้วยังไม่ถูกจำคุกเลย ดังนั้นศาลจึงต้องออกหมายจำคุกให้เป็นไปตามคำพิพากษา ซึ่งหมายความว่า ฝ่ายพ่อใหญ่แม้วหลงทางสิครับ

สรุป : เมื่อประมวลเรื่องราวทั้งหมดมาดูกันเป็นการเบื้องต้นเช่นนี้ เห็นประตูคุกเปิดรอทักษิณอยู่รำไรกันไหมครับ?