“เป็ดไล่ทุ่ง” คือ การเลี้ยงเป็ดแบบเร่ร่อน ไม่ประจำอยู่กับที่ โดยใช้เป็ดพันธุ์พื้นเมือง เช่น เป็ดพันธุ์นครปฐม เป็ดพันธุ์กบินทร์บุรี เป็ดพันธุ์ปากน้ำ หรือเป็ดไข่ “กากีแคมเบล”วิธีการเลี้ยงเป็ดไล่ทุ่งแตกต่างไปจากการเลี้ยงในฟาร์ม ซึ่งจะเลี้ยงอยู่ในสถานที่หรือโรงเรือนที่ออกแบบมาโดยเฉพาะ มีน้ำ มีอาหารสำเร็จรูป มียา วัคซีน อาหารเสริม มีระยะเวลาการเลี้ยงและการจับขายหรือระยะเวลาการไข่ที่แน่นอน สามารถควบคุมต้นทุนและการเจริญเติบโตของเป็ดให้เป็นไปตามมาตรฐานได้ แต่สำหรับเป็ดไล่ทุ่งนั้น จะเป็นการเลี้ยงแบบระบบเปิด ซึ่งหมายถึงเจ้าของจะต้อนฝูงเป็ดไปหากินตามสถานที่ต่าง ๆ อันอุดมสมบูรณ์น้ำท่าบริบูรณ์ปราศจากยาฆ่าแมลง เช่น ตามทุ่งนาหลังการเก็บเกี่ยว เพื่อให้เป็ดได้หากินอาหารตามธรรมชาติด้วยตัวเอง เช่น กุ้ง หอย ปู ปลา ตามห้วยหนองคลองบึง หรือหอยเชอรี่ตามท้องนาถือว่าเป็นผู้ช่วยเจ้าของนาข้าวกำจัดศัตรูที่มากัดกินต้นข้าว ซึ่งเป็นศัตรูที่สำคัญของต้นข้าว อีกทั้งนาข้าวจะได้มูลเป็ดที่ถ่ายเป็นปุ๋ยข้าว ซึ่งถือได้ว่า เป็นการเอื้อประโยชน์ซึ่งกันระหว่างทั้งชาวนาและคนเลี้ยงเป็ดไล่ทุ่ง ทำนองน้ำพึ่งเรือเสือพึ่งป่า อีกทั้งเป็ดจะไซ้หากินข้าวตก คือข้าวที่ร่วงจากรวงตอนเก็บเกี่ยว อีกทั้งการเก็บข้าวตกนั้นเป็นการกำจัดพันธุ์ข้าวที่จะมาปนเปในฤดูการปลูกใหม่ จึงพบการไล่เป็ดไปหากินข้ามอำเภอ ข้ามจังหวัด หรือแม้แต่ข้ามเดือนข้ามปีกันเลยทีเดียว ฝูงเป็ดที่เลี้ยงจะไข่ไปเรื่อย จนกว่าอายุ 2 ปี 6 เดือน ปริมาณไข่จะลดลง จึงขายเป็นเป็ดเนื้อ ราคาตัวละ 50-80 บาทขายตัวเป็ด (ที่ไม่ไข่แล้ว)ได้ทุนคืน
ไข่เป็ดเก็บมาใหม่ๆ
ปัจจุบันการไล่ทุ่งเป็ดจะไม่เหมือนเมื่อก่อนทีจะต้อนเป็ดข้ามทุ่งข้ามจังหวัดให้หากินไประหว่างการเดินทาง แต่เดี๋ยวนี้เจ้าของฝูงเป็ดจะใช้รถขนย้ายเป็ดด้วยการฝึกให้เป็ดเดินขึ้นลงจากรถด้วยการพาดสะพานให้ขึ้นลงพื้น เป็ดหัวหน้าฝูงจะเดินนำขึ้นรถเรียงเป็นระเบียบเรียบร้อยไปยังคอกชั่วคราวตามสถานที่ตั้งขนำชั่วคราว
ขนำเลี้ยงเป็ด
รายได้หลักของการเลี้ยงเป็ดไล่ทุ่งนี้คือไข่เป็ด ถ้ามีแหล่งอาหารอุดมสมบูรณ์เป็ดจะไข่ใบโตแทบทุกวัน เพียงเลี้ยงสัก 500 ตัว จะทำรายได้จากการขายไข่ได้วันละ 1-2 พันบาททีเดียว ตามแต่สภาวะราคาตลาด ดังนั้นในปัจจุบันเริ่มมีการเลี้ยงกันเป็นจำนวนมากระดับพันตัวถึงหมื่นตัว โดยให้อาหารเสริมบ้างเพื่อบำรุงตัวเป็ด พบว่าคนเลี้ยงเป็ดไล่ทุ่งนั้น ไล่เป็ดไปหากินข้ามอำเภอข้ามจังหวัด หรือแม้แต่ข้ามเดือนข้ามปีกันเลยทีเดียว
เพิงย่างและขายเป็ด
ริมทางหลวงสายรังสิต-ปทุมธานี ช่วงเลยจากวิทยาลัยเทคนิคปทุมธานีประมาณ 1 กิโลเมตร จะเห็นเพิงขนาดเล็กขึ้นป้ายเห็นชัดเจน ควันจากกำลังย่างสดจรุงกลิ่น เห็นแล้วอดใจไม่ไหวจนต้องย้อนรถกลับมาสังเกตการณ์ ดูการย่างเป็ดโดยใช้เป็ดรุ่นตัวไม่โตนัก หนีบด้วยแผงสแตนเลสกำลังหมุนจากมอเตอร์ย่างไฟกลางหมุนอยู่สี่แถว
ขึงเป็ดในแผงย่างติดมอเตอร์
ได้คุยกับ “คุณโหน่ง” ผู้ยืนย่างเป็ดถึงความเป็นไปเป็นมาของเป็ดไล่ทุ่งที่ไม่หวงความรู้ สิ่งแรกของวิธีการเลือกเป็ดนั้นใช้เป็ดตัวผู้อายุเพียง 4 เดือน เมื่อถอนขนทำความสะอาดแล้วต้องเฉือนต่อมสาบที่อยู่ใกล้ก้นออก จุ่มเพียงน้ำเกลือแล้วจึงขึงพืดกับเหล็กหนีบ เกลี่ยไฟในเตาข้างใต้เป็นไฟกลางค่อนข้างอ่อนแล้วเปิดมอเตอร์หมุนแผงช้า ๆ เริ่มต้นการย่าง ใช้เวลาประมาณ 45 นาที
คุณโหน่งกำลังตรวจคุณภาพเป็ดย่าง
เมื่อสีหนังเป็ดดูกรอบได้ที่ ก็ถอดเป็ดออกมาผึ่งเพื่อให้คลายร้อน อีกทั้งเพื่อรักษาความฉ่ำเนื้อเป็ดในตัวให้งความฉ่ำนุ่ม และหนังเป็ดย่างเมื่อได้ผึ่งก็จะกรอบกรุบ
เป็ดย่างเสร็จถูกผึ่งให้ดูชวนกิน
รออีกสักพักพอหายร้อนพร้อมจะถูกสับ
เป็ดใกล้เขียงรอถูกสับ
ฟังเสียงการสับเป็ดพอจะจินตนาการได้ว่าเป็นเป็ดกระดูกอ่อนที่พร้อมจะถูกเคี้ยวตั้งแต่หนัง เนื้อจนกระทั่งกระดูก
ข้างใต้รองด้วยใบตอง
ความน่าทึ่งและน่ารักน่าชมเชยที่ยังช่วยรักษาสภาพแวดล้อมด้วยวิถีชนบทโดยการรองก้นจานด้วยใบตอง อยากติงว่าน่าจะใช้กระทงใบตองแห้งใส่น้ำจิ้มแทนถ้วยพลาสติกจะดูเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมกว่า
ทีมงานอดรนทนไม่ไหว คว้าคนละชิ้นสองชิ้น ต่างยอมรับว่าเนื้อเป็ดนี้ไม่มีความเหนียวหลงเหลือเหมือนเป็ดทั่วไปและเนื้อนุ่มหนังกรอบ ไร้สาบเป็ดโดยสิ้นเชิงเหลือแต่ความกลิ่นรสธรรมชาติ ทั้งที่หมักเพียงน้ำเกลือก็ได้รสเค็มกำลังพอดี ด้วยราคาเพียงตัวละ 170 บาท
เป็ดไล่ทุ่งย่างเกลือ
ตำบล บ้านใหม่ อำเภอเมืองปทุมธานี ปทุมธานี 12000
095-952-8748
ภาพ มีรัติ รัตติสุวรรณ
แผนที่ มูฮัมหมัด พันธ์โพธิ์
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี