มีนักศึกษา 3 คนมาเยี่ยมผู้เขียน แต่ละคนก็มีคำถามมาถามด้วย

คนแรกถามว่าเวลาโกรธแฟนมากๆ ทำอย่างไรดี ?

คนที่สองถามว่าเกลียดญาติบางคนมาก ทำอย่างไรดี ?

และคนที่สามถามว่ากลัวอาจารย์คนหนึ่งมาก ทำอย่างไรดี ?

แลดูเป็นคำถามพื้นๆ ที่ใครๆ ก็ถูกถามได้

ผมถามว่าเขามีความทุกข์หรือเปล่าที่มีความโกรธ เกลียด และกลัว เขาตอบว่าก็ไม่ทุกข์อะไร แต่ไม่ชอบความรู้สึกแบบนี้เลย นึกถึงบ่อยๆ ด้วย

ผมบอกว่านั่นแหละเขาเรียกว่าเป็นความทุกข์ชนิดหนึ่ง เพราะต้องอยู่กับอารมณ์ที่ไม่ชอบ อยากจะห่างไกลจากอารมณ์หรือความรู้สึกนั้นก็ยังทำไม่ได้การอยู่กับสิ่งที่ไม่ชอบก็เป็นความทุกข์พอๆ กับการสูญเสียสิ่งที่ชอบนั่นแหละ

มนุษย์เราถ้ารู้ว่าตัวเองเริ่มมีทุกข์แล้วจึงจะอยากเปลี่ยนแปลงความคิดหรือพัฒนาตัวเองเพื่อพ้นจากความทุกข์นั้น

ถ้าไม่ทุกข์จะไม่เปลี่ยนแปลง

ตกลงเขาบอกว่าอยากเปลี่ยนแปลงนิสัยตัวเองแล้ว

คนที่มีความรู้สึกไม่ดีอยู่กับตัวเองนานๆ แสดงว่าเป็นคนย้ำคิดย้ำทำชอบคิดซ้ำๆ ในสิ่งที่ไม่ควรคิด รู้ว่าทุกข์ก็ยังคิด ไม่ยอมเลิกคิด จึงทุกข์มากขึ้น

เขาต้องลดความคิดซ้ำๆ ลง คิดหนเดียวพอแล้ว พอจะคิดอีกก็เตือนตัวเองว่า พอแล้ว...

และต้องศึกษาความปกติของมนุษย์ให้มากขึ้นอีก จะได้รู้ว่ามนุษย์เรานั้นไม่เท่ากัน ไม่เหมือนกันเลย และมนุษย์ทุกคนมีข้อบกพร่อง (รวมทั้งตัวเองด้วย) ซึ่งเป็นความปกติทั่วไป

ฉะนั้น ถ้าเราโกรธใคร ก็จงอภัยเขาเถิด (เพราะเขามีข้อบกพร่อง ทำให้เราไม่ถูกใจ ข้อบกพร่องของเขาจะทำให้ตัวเขาเองไม่มีความสุขความเจริญอยู่แล้ว)

ถ้าเราเกลียดใคร ก็จงสงสารเขาเถิด (คิดแบบเดียวกันว่า สิ่งที่เราเกลียดนั้น เป็นข้อบกพร่องหรือไม่ดีของเขา ซึ่งเขาก็ไม่ได้มีความสุขจากสิ่งนั้นเลย)

และถ้าเรากลัวใคร ก็จงกล้าเผชิญไปเลย เพราะความกลัวเป็นอุปทาน เขาไม่ได้น่ากลัวอย่างที่เราคิดหรอก พอเผชิญหน้าได้แล้ว จะลดความกลัวได้มาก

เอาวิธีง่ายๆ เหล่านี้ไปใช้ให้ตัวเรามีความสุขมากขึ้นเถิด

อย่านั่งเก็บความทุกข์ไว้กับตัวอีกต่อไป

อย่าคิดมาก...มนุษย์ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อให้รู้จักหาวิธีลดความทุกข์ และหาความสุขจากชีวิตด้วยตนเองด้วยวิธีง่ายๆ ...ต่างหาก