ข่าวเรื่อง “การติดเชื้อ COVID-19 ในสัตว์” เริ่มมีให้เห็นกันบ่อยขึ้น โดยเมื่อไม่กี่วันมานี้ มีข่าวว่า “เสือมาลายัน” อายุ 4 ปี ในสวนสัตว์บรองซ์ ในนิวยอร์ก ประเทศสหรัฐอเมริกา “มีผลทดสอบไวรัส COVID-19 เป็นบวก” หลังมีอาการไอแห้งๆ ซึ่งคาดว่าติดเชื้อจาก “เจ้าหน้าที่ดูแลสัตว์”
เรื่องนี้อาจทำให้ผู้รักสัตว์หลายคนรู้สึกตระหนก เพราะมีข่าวการพบเชื้อในสัตว์มาเรื่อยๆ ตั้งแต่ น้องหมา ที่ฮ่องกง น้องแมวที่จีน จนกระทั่งล่าสุดมาถึง พี่เสือโคร่ง ที่สหรัฐอเมริกา
เพื่อให้เกิดความเข้าใจและไม่ทำให้ตื่นตระหนก เนื่องจากช่วงนี้ก็มีเรื่องราวอื่นๆ ที่น่าวิตกมากอยู่แล้ว วันนี้ผมมีข้อมูลที่น่าสนใจจาก ศ.สพ.ญ.ดร.เกวลี ฉัตรดรงค์ รองคณบดีฝ่ายวิจัยและนวัตกรรม คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อดีตนายกสมาคมสัตวแพทย์ผู้ประกอบการบำบัดโรคสัตว์แห่งประเทศไทย มาฝากครับ
อาจารย์ได้กล่าวว่า ความเสี่ยงในเรื่อง “โรคคนสู่สัตว์” จากข่าวที่ชี้ว่าสัตว์หลายชนิด “ติดโควิด-19 จากคนได้” ไม่ว่าจะเป็นสุนัข แมว และเสือโคร่ง ทำให้เราควร “ตระหนักมากขึ้น” แต่ “ไม่ควรตระหนก” เพราะจริงๆ แล้ว “ยังไม่มีหลักฐานยืนยัน” ว่ามีการติดต่อกลับมาจาก “สัตว์เลี้ยงสู่คน”
@ อุบัติการณ์พบเชื้อในเสือโคร่งนี้ มีที่มาอย่างไร?
ในการตรวจพบเชื้อในเสือโคร่ง ซึ่งเป็นสัตว์ตระกูลแมว ที่แสดงอาการทางระบบหายใจในสวนสัตว์ที่เมืองนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกานั้น เป็นการติดเชื้อจาก “พนักงานดูแลสัตว์” ซึ่งมีผลบวกต่อเชื้อโควิด-19 โดยไม่แสดงอาการ จึงยังคงปฏิบัติงานอยู่แต่ภายหลังเมื่อทำการทดสอบแล้ว พบว่าผลเป็นบวก สวนสัตว์ก็ได้ปิดทำการ จากนั้น สัตว์กลุ่มที่ได้รับการดูแลโดยพนักงานคนนี้ก็แสดงอาการทางระบบหายใจในเวลาประมาณ 2 สัปดาห์ถัดมา การตรวจพบเชื้อโควิด-19 ในเสือโคร่งครั้งนี้ จึง “อนุมานว่า” ติดมาจากพนักงานดูแลสัตว์ที่ทำหน้าที่ให้อาหารและทำความสะอาดกรงเลี้ยงในช่วงเวลาก่อนหน้านี้
@ ข่าวการเกิดโรคได้ในสัตว์เลี้ยงนั้น มาจากไหน?
เป็นผลงานวิจัยเก็บเลือดแมวก่อนและหลังการระบาดของโควิด ในเมืองอู่ฮั่น เพิ่งรับรองให้เผยแพร่ในวารสารวิชาการ Science (อ้างอิง) พบผลบวกในแมว 14% แสดงถึงมีการติดเชื้อโควิดจาก “คนสู่แมว” มีข้อสังเกตว่า “จำนวนแมวการติดเชื้อนั้นไม่มาก” และ “เมืองอู่ฮั่นคือศูนย์กลางของการแพร่เชื้อ” จึงมี“ปริมาณเชื้อไวรัสกระจายอยู่ในสิ่งแวดล้อมจำนวนมาก” ในประเด็นนี้ทางสมาคมสัตวแพทย์แห่งประเทศสหรัฐอเมริกา (The AmericanVeterinary Medical Association) หรือ AVMA จึงออกมาประกาศให้ “อย่าตระหนก” หากยังคง “รักษาความสะอาดอย่างเคร่งครัด” ด้วยการล้างมือก่อนและหลังจับแมว กลุ่มเสี่ยงที่กักตัวอยู่ก็ควรอยู่ห่างจากสัตว์เลี้ยงชั่วคราว หลีกเลี่ยงการปล่อยสัตว์เลี้ยงออกนอกบ้าน หากจำเป็นควรอาบน้ำก่อนเข้าบ้านทุกครั้ง
@ ผู้ป่วยและคนที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยงควรปฏิบัติตนอย่างไร?
“คนที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง” ยัง “เลี้ยงสุนัขได้” แต่ต้องตระหนัก และ “เฝ้าระวังอย่างมีสติ” รวมถึง “การปฏิบัติอย่างสุขอนามัยที่ดี” ได้แก่ การล้างมือบ่อยๆ ทั้งก่อนและหลังสัมผัสสัตว์เลี้ยง ซึ่งเป็นสิ่งที่พึงปฏิบัติอย่างยิ่งในเวลานี้ ซึ่งนอกจากจะต้องกักตัวและ “ป้องกันไม่ให้มีโอกาสเผยแพร่ไปให้คนและสัตว์เลี้ยง” โดยการ “หลีกเลี่ยงการใกล้ชิดคนอื่น” และควร “อยู่ห่างไกลจากสัตว์เลี้ยง” ซึ่งเปรียบเสมือนสมาชิกคนหนึ่งของครอบครัว โดยเฉพาะสัตว์ตระกูลแมวอีกด้วย
ดังนั้นอยากจะเรียนย้ำอีกครั้งว่า เจ้าของสัตว์ทุกท่าน“อย่าตระหนกในข่าวการติดเชื้อในสัตว์ดังกล่าว” แต่สิ่งที่เราควรทำเป็นประจำในช่วงนี้ก็คือ “ดูแลสุขอนามัยของตัวเราเองอย่างสม่ำเสมอ” ได้แก่ ใช้หน้ากากอนามัยเมื่อต้องออกไปนอกบ้าน ใช้เจลแอลกอฮอล์ล้างมือ หรือหมั่นล้างมือด้วยน้ำและสบู่ให้ชินเว้นระยะสัมผัสห่างจากผู้อื่น ซึ่งเป็นสิ่งที่ทุกคนพึงปฏิบัติในคนเพื่อลดโอกาสการรับเชื้อ รวมถึงการ “ดูแลสัตว์เลี้ยงของเรา ไม่ให้ออกไปเล่นนอกบ้าน” ซึ่งอาจมีโอกาสสัมผัสเชื้อภายนอกและติดมากับขน ผิวหนัง หรือเท้า แล้วนำกลับมาสู่เราโดยที่เราไม่ทราบครับ
ที่มาของข้อมูล :
1. SARS-CoV-2 in animals, including pets. American Veterinary Medical Association (AVMA), https://www.avma.org/: updated on April 5, 2020.
2. Shi et al. 2020. Susceptibility of ferrets, cats, dogs, and other domesticated animals to SARS-coronavirus 2.Science. abb7015.
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ นายสัตวแพทย์ ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร
ฝ่ายประชาสัมพันธ์และส่งเสริมภาพลักษณ์องค์กร
คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี