เว็บไซต์ประชาไท อ้างแหล่งข่าวระบุว่า นายวันเฉลิมถูกอุ้มหายตัวไปจากหน้าคอนโดมิเนียมแห่งหนึ่งในกรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา เมื่อเวลา 17.54 น. วันที่ 4 มิ.ย. ขณะเดินลงมาซื้อลูกชิ้นปิ้ง ช่วงเวลานั้นแหล่งข่าวโทรศัพท์คุยกับนายวันเฉลิม โดยเสียงสุดท้ายที่ได้ยินคือ “โอ๊ย หายใจไม่ออก” ก่อนสายจะตัดไป เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยพยายามเข้าไปช่วย แต่กลุ่มคนที่มาอุ้มตัวมีอาวุธปืนด้วย และภาพจากกล้องวงจรปิดพบว่ามีรถยนต์สีดำเป็นคนพาตัวนายวันเฉลิมไป

เรื่องดังกล่าวนี้ ถูกจุดกระแสในฝ่ายตรงข้ามรัฐบาล

และเกิดแฮชแท็ก #saveวันเฉลิม จนติดเทรนด์ในทวิตเตอร์

แต่กับคนทั่วไป แทบไม่รู้จักเลยว่า “วันเฉลิม” เป็นใคร?

วันเฉลิม หรือต้าร์ เป็นชาวจังหวัดอุบลราชธานี เคยเป็นนักศึกษาคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง และเป็นผู้ประสานงานศูนย์กิจกรรมเยาวชนเพื่อชุมชนและสังคม (Y-act)

ต่อมาได้เข้าร่วมเป็นคณะทำงานสถาบันเยาวชนเพื่อไทยของพรรคเพื่อไทย ที่มี น.ส.ณหทัย ทิวไผ่งาม หรืออ้อเล็ก เป็นผู้อำนวยการสถาบัน

ต่อมาในช่วงการชุมนุมของกลุ่ม กปปส. ร.ต.อ.เฉลิม อยู่บำรุง รองนายกรัฐมนตรี (ขณะนั้น) ในฐานะผู้อำนวยการศูนย์รักษาความสงบ (ศรส.) แต่งตั้งให้นายวันเฉลิมเป็นเจ้าหน้าที่ปฏิบัติการด้านเผยแพร่ข่าวสารและประชาสัมพันธ์ ร่วมกับ ร.ท.หญิงสุณิสา เลิศภควัต, นายธนกร วงษ์ปัญญา,นายสัญชัย โลจนะรุ่งสิริ และ น.ส.จตุพร กาฬภักดี

หลังคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เข้าควบคุมอำนาจการปกครองเมื่อวันที่ 22 พ.ค. 2557 ได้มีคำสั่งที่ 44/2557 ให้บุคคลมารายงานตัวเพิ่มเติม 27 คน หนึ่งในนั้นมีชื่อของนายวันเฉลิมอยู่ด้วย แต่พบว่าไม่มารายงานตัว ก่อนที่ศาลทหารจะอนุมัติหมายจับนายวันเฉลิม พร้อมกับผู้ต้องหารวม 10 คน ในข้อหาฝ่าฝืนคำสั่ง คสช. โดยมีรายงานว่าได้หลบหนีไปยังสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวแต่พบว่าแท้ที่จริงแล้วนายวันเฉลิมอาศัยอยู่ที่กรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชามาถึงปัจจุบัน

ต่อมาวันที่ 25 มิ.ย. 2561 พล.ต.ต.สุรเชษฐ์ หักพาลรองผู้บัญชาการตำรวจท่องเที่ยว (ขณะนั้น) จับกุมผู้ต้องหากระทำความผิดตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ 10 ราย แชร์ข้อความจากเฟซบุ๊คเพจ “กูต้องได้ 100 ล้าน จากทักษิณแน่ๆ” โดยพบว่าได้ลงทะเบียนใช้ในชื่อบัญชี “WanchalearmSatsaksit” หรือนายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งศาลอาญาอนุมัติหมายจับในความผิดฐานนำสู่ระบบคอมพิวเตอร์ ซึ่งข้อมูลคอมพิวเตอร์โดยประการที่น่าจะเกิดความเสียหายต่อความมั่นคงของประเทศ หรือก่อให้เกิดความตื่นตระหนกแก่ประชาชน ตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์

VOA ภาคภาษากัมพูชา ลงพื้นที่ยังอพาร์ตเมนต์ในย่าน Chroy Changvar ที่นายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ผู้ลี้ภัยทางการเมืองชาวไทย พักอาศัยอยู่ก่อนถูกอุ้ม และได้สอบถามผู้เห็นเหตุการณ์ในพื้นที่ พบว่าอย่างน้อย 3 คน ยืนยันว่านายวันเฉลิมถูกลักพาตัวโดยกลุ่มชายที่มีอาวุธ 3 คนเมื่อวันพฤหัสบดี ระหว่างที่ซื้อของบริเวณร้านค้าใกล้อพาร์ตเมนต์ของเขา

ผู้เห็นเหตุการณ์เล่าว่านายวันเฉลิมถูกทำร้ายร่างกาย เขาพยายามตะโกนขอความช่วยเหลือ ก่อนจะถูกลากขึ้นรถโตโยต้า ไฮแลนด์เดอร์ สีดำ หนีหาย

ด้านฮิวแมนไรท์วอทช์ ออกแถลงการณ์ในวันศุกร์ ยืนยันว่า นายวันเฉลิมถูกลักพาตัวโดยกลุ่มชายติดอาวุธ ที่กรุงพนมเปญ ในวันที่ 4 มิถุนายน พร้อมเรียกร้องให้ทางการกัมพูชาชี้แจงในเรื่องนี้

หนึ่งในเพื่อนที่พูดคุยกับนายวันเฉลิมในช่วงเวลาที่เขาถูกลักพาตัว เปิดเผยในแถลงการณ์ของ HRW ด้วยว่า นายวันเฉลิมร้องขอความช่วยเหลือ และกล่าวว่า “หายใจไม่ออก” ก่อนจะถูกตัดสายไป

ขณะที่ยังไม่ทราบสาเหตุของการลักพาตัวผู้ลี้ภัยการเมืองชาวไทยรายนี้ แต่มีรายงานว่า นายวันเฉลิม ใช้เพจที่ตนดูแลโพสต์วีดีโอวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลของ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา เมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 1 วันก่อนเหตุลักพาตัว

ด้าน ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติกัมพูชา ไม่ได้ออกมาปฏิเสธข่าวการลักพาตัวนายวันเฉลิมในตอนแรกที่ทาง VOA กัมพูชาติดต่อสอบถามไป ก่อนที่ทางสำนักงานตำรวจแห่งชาติกัมพูชา จะเปิดเผยในวันศุกร์ว่า ไม่มีรายงานว่าผู้ลี้ภัยการเมืองชาวไทยรายนี้ถูกอุ้มแต่อย่างใด รวมทั้งปฏิเสธที่จะให้ข้อมูลเพิ่มเติมกับสื่อมวลชนด้วย และเมื่อประสานไปยังรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย สำนักงานคนเข้าเมือง และกระทรวงต่างประเทศกัมพูชา ก็ระบุตรงกันว่าไม่มีรายงานเหตุลักพาตัวดังกล่าว

น.ส.สิตานัน สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ ให้สัมภาษณ์บีบีซีไทย ว่าเธอคือผู้ที่พูดคุยกับนายวันเฉลิมในนาทีที่เชื่อว่าเขา “ถูกอุ้ม”เมื่อวันที่ 4 มิ.ย.2563 ในเวลาประมาณ 16.35 น. ตามเวลาไทยและได้ยินเสียงน้องชายร้องตะโกนว่า “หายใจไม่ออกๆ”อยู่ร่วม 30 นาที

พี่สาวคนโตวัย 47 ปี เล่าว่า ขณะเกิดเหตุกำลังพูดคุยกับนายวันเฉลิมเรื่องการหาลู่ทางพัฒนาและลงทุนทำธุรกิจเกี่ยวกับการปลูกกล้วยและอ้อยในกัมพูชาเพื่อส่งขายไปยังประเทศจีน โดยเธอและน้องชายจะพูดคุยเรื่องธุรกิจกันเป็นประจำผ่านแอพพลิชั่น Line

“ในโทรศัพท์น้องบอกว่าเขามาซื้อของที่มินิมาร์ทใกล้คอนโดฯ นะ ตอนนี้ออกจากมินิมาร์ทแล้ว ขอแวะซื้อลูกชิ้นก่อน สั่งลูกชิ้นแล้ว เรายังถือหูอยู่ คุยกันอยู่ เล่าเรื่องที่เขาไปประชุมมา และรายงานผลว่าจะทำไงต่อ แล้วสักพักได้ยินเสียงเหมือนปัง เราคิดว่าน้องเหมือนโดนรถชน เขาบอกว่าหายใจไม่ออกๆ แล้วก็มีเสียงคนเขมร 3-4 คน เราคิดว่าน้องเกิดอุบัติเหตุ เราบอกเขาว่าให้ทุบหน้าอกจะได้ดีขึ้น แต่เขาตะโกนบอกว่าหายใจไม่ออกๆ อยู่ประมาณ 30 นาที แล้วสายก็ตัดไป เราโทรกลับไปที่ไลน์ทั้งสองเบอร์ ขอให้เขาแจ้งกลับมาด้วยว่าเกิดอะไรขึ้นเพราะพี่เป็นห่วง”

ทันทีหลังจากนั้นพี่สาวของนายวันเฉลิมได้ติดต่อกับคนไทยที่รู้จักในกัมพูชาให้ติดตามหาน้องชายที่เชื่อว่าได้รับอุบัติเหตุ แต่เพียง 20 นาที หลังจากนั้นก็ได้รับแจ้งว่าน้องชายถูกอุ้มหายตัวไป

“เขาบอกว่าพี่เจนทำใจดีๆ นะ ต้าร์โดนอุ้มไป”

น.ส.สิตานันกล่าวว่าเมื่อไล่เรียงลำดับเหตุการณ์ทำให้เข้าใจได้ว่าเสียงดัง “ปัง” ที่เธอได้ยินนั้นไม่ใช่เสียงรถชนแต่น้องชายน่าจะถูก “ชาร์จ” ตัว และมีการวิ่งหนี เสียงที่ได้ยินน่าจะเป็นเสียงดังตึงตังขณะนายวันเฉลิมขัดขืนและวิ่งหนีซึ่งในเวลาต่อมาเธอก็ได้รับข่าวเดียวกันนี้จากอีกหลายคน

ขณะนี้ น.ส.สิตานัน มีความเพียง 1% เปอร์เซ็นต์ว่าน้องชายจะมีชีวิตรอด “คือว่าถ้าถามส่วนตัวว่าถ้าคนคิดต่างออกไปจากเรา จะต้องมีโทษขนาดนี้เลยเหรอ เราไม่ได้ฉกชิงวิ่งราว ฆ่าข่มขืนใคร แค่ติดต่าง ต้องฆ่ากันเลยเหรอ”

น.ส.สิตานันกล่าวอีกว่า เมื่อวันที่ 13 พ.ค.ที่ผ่านมาเวลาประมาณ 20.30 น. มีตำรวจ 6 นายเดินทางไปที่บ้านพักของมารดาวัย 63 ปี โดยตำรวจ 5 นาย ได้ลงจากรถไปสอบถามว่านายวันเฉลิมอยู่ที่บ้านที่จังหวัดอุบลราชธานีหรือไม่ซึ่งแม่ของนายวันเฉลิมแจ้งว่าไม่ทราบ

“เขาไปถามแม่ว่าอยู่ไหม มาไหม เขาถามปกติ เขาคงได้รับคำสั่งให้มาดูว่ามาหรือไม่ แม่บอกว่าไม่ทราบ เมื่อก่อนตอนที่เกิดเรื่องใหม่ๆ ตำรวจไปทุกอาทิตย์ ไปทุกเดือน แล้วก็เว้นระยะไป เราก็คิดว่ามันซาไปแล้วไม่น่าจะมีอะไร”

น.ส.สิตานัน กล่าวอีกว่าในช่วงที่นายวันเฉลิมอยู่ในกัมพูชา เธอและครอบครัวไม่เคยเดินทางไปเยี่ยม เพราะได้รับคำเตือนว่าไม่ปลอดภัย แต่เธอได้นัดพบน้องชายใน
ต่างประเทศแทน ส่วนแม่ของนายวันเฉลิมไม่ได้พบหน้าลูกชายนับตั้งแต่เดินทางออกจากไทยเมื่อแปดปีที่แล้ว

“แม่เข้มแข็งมาก เราตัดสินใจบอกแม่ แม่บอกว่าทำใจตั้งแต่ 6 ปีที่แล้ว แต่แม่บอกว่าเขาเลือกทางเดินเอง แม่บอกว่าเกิดแก่เจ็บตายป็นเรื่องปกติ แม่เข้มแข็งกว่าเราอีก”พี่สาวของนายวันเฉลิม กล่าว

“จริงๆ เรายังบอกเลยว่าไม่รู้จริงๆ เขาไปอินกับการเมืองขนาดไหน เราไม่รู้ เพราะตั้งแต่เรียนจบ เขาก็ทำงานไปด้วย เรียนไปด้วย เขาเป็นนักสังคม ทำงานสมาคม เป็นนักกิจกรรม”

พี่สาวของนายวันเฉลิมบอกอีกว่า น้องชายเข้าไปลี้ภัยในกัมพูชาตั้งแต่เกิดรัฐประหารในปี 2554 แต่ก่อนหน้านั้นได้อาศัยอยู่ในประเทศอื่นสองปี ในช่วงที่ผ่านมา มีผู้ให้คำแนะนำว่าควรย้ายไปปักหลักในยุโรป ซึ่งนายวันเฉลิมได้มาขอคำปรึกษา แต่ทั้งสองเห็นตรงกันว่ามีลู่ทางทำธุรกิจในกัมพูชา มีเพื่อนและคนรู้จัก และตนเองก็สนใจแต่เรื่องการทำธุรกิจเท่านั้นจึงคิดว่าควรอยู่ในกัมพูชาต่อไป

“เราทางนี้จะบอกเลยว่า ไม่ยุ่งการเมืองนะ เราคิดจะทำธุรกิจกันเท่านั้น เขาก็เลยไม่ไปยุโรป”

ด้าน พ.ต.อ.กฤษณะ พัฒนเจริญ รองโฆษก ตร. เปิดเผยถึงกรณีนี้ว่า ทราบข่าวจากสื่อมวลชน ว่า นายวันเฉลิม ถูกอุ้มตัวไป สำหรับ นายวันเฉลิม ที่ถูกอุ้มตัวเป็นผู้ต้องหาตามหมายจับ ในความผิดตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ ตั้งแต่ปี 2561การอุ้มตัวในครั้งนี้ ตนไม่ทราบรายละเอียด เพราะเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นนอกราชอาณาจักร ส่วนจะเป็นการปฏิบัติการของเจ้าหน้าที่กัมพูชา ในการจับกุมตามหมายจับหรือไม่นั้น ยังไม่สามารถตอบได้ และจนถึงขณะนี้ยังไม่มีการประสานงานจากทางกัมพูชา อย่างไรก็ตาม ยืนยันว่า กรณีที่เกิดขึ้นไม่เกี่ยวข้องกับทางการไทยแต่อย่างใด

ด้าน แบรด อดัมส์ ผู้อำนวยการฮิวแมนไรท์วอทช์ ประจำภูมิภาคเอเชีย ออกถ้อยแถลงเรียกร้องให้มีการตอบสนองโดยเร็วจากทางการกัมพูชากรณีการลักพาตัวนักเคลื่อนไหวทางการเมืองชาวไทยบนถนนของกรุงพนมเปญ

ส่วนโฆษกตำรวจกัมพูชากล่าวกับรอยเตอร์ว่าเจ้าหน้าที่ไม่ได้ควบคุมตัวหรือจับกุมนักเคลื่อนไหวคนดังกล่าวและยังไม่มีข้อมูลเพียงพอที่ตำรวจจะเปิดการสืบสวน

นายเมธา มาสขาว เลขาธิการคณะกรรมการรณรงค์เพื่อประชาธิปไตย (ครป.) ระบุถึงกรณีว่า การอุ้มหายเป็นอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ซึ่งรัฐต้องทำหน้าที่ปกป้องและคุ้มครอง ยิ่งอุ้มหายกลางเมืองหลวง รัฐบาลกัมพูชาต้องตรวจสอบและรับผิดชอบคดีดังกล่าว ขอให้รัฐบาลไทยส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปติดตามคดีและความคืบหน้า รวมถึงความร่วมมือระหว่างประเทศด้านอาชญากรรมข้ามชาติ เพื่อสืบหาตัวนายวันเฉลิมโดยเร็วที่สุดเพื่อความปลอดภัย หากมีเจ้าหน้าที่ของรัฐเกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นเจ้าหน้าที่ไทยหรือกัมพูชาจะต้องดำเนินคดีอย่างถึงที่สุด ทุกคนต้องเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม ไม่ใช่อำนาจนอกระบบกฎหมาย

“ผมขอเรียกร้องให้มีการปล่อยตัวนายวันเฉลิม สัตย์ศักดิ์สิทธิ์ โดยทันที อย่าใช้กระบวนการศาลเตี้ย บทเรียนการคุกคามนักเคลื่อนไหวทางการเมืองที่เป็นผู้ลี้ภัยในประเทศเพื่อนบ้าน เต็มไปด้วยความรุนแรงและถึงแก่ชีวิต โดยคาดว่าเป็นฝีมือเจ้าหน้าที่รัฐในการลอบสังหารนอกกระบวนการยุติธรรม ประชาคมและรัฐบาลอาเซียนจะต้องร่วมมือกันสอบสวน และแก้ไขปัญหาเรื่องนี้อย่างจริงจัง อย่าให้ผู้นำรัฐบาลเอาประชาชนเป็นเหยื่อทางการเมืองระหว่างประเทศเพื่อแลกผลประโยชน์ส่วนตัว เราผ่านยุคสงครามอินโดจีนมานานมากแล้วจนมีสันติภาพและสิทธิมนุษยชน โดยเฉพาะรัฐบาลกัมพูชาได้ลงนามและให้สัตยาบันผูกพันกฎหมายระหว่างประเทศด้านสิทธิมนุษยชนไปแล้วถึง 8-9 ฉบับ โดยเฉพาะอนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองบุคคลทุกคนจากการหายสาบสูญโดยถูกบังคับ (CED) และอนุสัญญาว่าด้วยการต่อต้านการทรมานและการปฏิบัติหรือการลงโทษอื่นที่โหดร้ายไร้มนุษยธรรมหรือที่ย่ำยีศักดิ์ศรี (CAT) จะต้องดำเนินการตรวจสอบแก้ไขและยับยั้งเรื่องนี้โดยเร็ว” เลขาฯ ครป. กล่าว

นอกจากนี้ เลขาฯครป.ยังเรียกร้องให้คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ และกระทรวงการต่างประเทศ ประสานงานร่วมกับคณะกรรมาธิการระหว่างรัฐบาลอาเซียนว่าด้วยสิทธิมนุษยชน (ASEAN Intergovernmental Commission on Human Rights) เพื่อติดตามแก้ไขปัญหาดังกล่าวอย่างเป็นระบบ

“รัฐบาลไทยจะต้องเร่งผลักดันร่างพระราชบัญญัติการป้องกันและปราบปรามการทรมานและการบังคับให้บุคคลสูญหายโดยเร็วที่สุด หลังจากประเทศไทยได้รับรองเป็นภาคีอนุสัญญาดังกล่าวตั้งแต่ปี 2555 เพื่อให้สัตยาบัน (Ratify) อนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองบุคคลทุกคนจากการหายสาบสูญโดยถูกบังคับ (CED) รวมถึงการให้สัตยาบันว่าด้วยศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) เพื่อแก้ปัญหาอาชญากรรมร้ายแรงข้ามชาติ และอาชญากรรมต่อมวลมนุษยชาติ (Crimes Against Humanity) ที่เกิดขึ้นเพื่อการยุติธรรมในประเทศไทยอย่างเป็นระบบ” นายเมธา กล่าว

สรุป : 1.หยุดชี้นิ้วใส่กันก่อน อย่าเพิ่งทำให้เป็นเรื่องการเมือง แบ่งขั้วแบ่งข้างรบกันอีก ให้เริ่มจากเห็นใจครอบครัวของ “วันเฉลิม” แล้วประคองทุกความกระเหี้ยนกระหือรือกลับมาหยุดที่ “ความพอดี” ในการเรียกร้องให้ทางการไทย “เป็นเจ้าภาพ” ติดตามเรื่องนี้

2.รัฐบาลต้องมี “แอ๊กชั่น” ครับ ใช้ความสัมพันธ์อันดีระหว่างสองประเทศ เข้าคลี่คลายคดีนี้ด้วยความจริงใจและเต็มกำลัง

3.อาจจะน่าแปลกอยู่บ้าง ที่ก่อนหน้านี้ไม่มีความพยายามขอส่งตัวกลับประเทศ แต่เวลานี้ ถึงเวลาแล้วครับ ที่จะหาเขาให้เจอ แล้วนำกลับมาสู่ครอบครัวของเขา

ไม่มี “คดี” เดิมของวันเฉลิมให้ดำเนินแล้วครับ พาทุกฝ่ายกลับมาที่เรื่อง “มนุษยธรรม” ก่อน อย่าเพิ่งเล่นการเมืองกันเลย!!!