เวลามีปัญหาอะไรเกิดขึ้นในประเทศไทย ท่านผู้นำก็มักจะให้สัมภาษณ์ว่า “ผมสั่งแล้ว” หรือ “ผม (โยก)ย้ายแล้ว” ด้วยท่าทาง และน้ำเสียงที่เข้มแข็ง เด็ดเดี่ยวมั่นใจ เสมือนว่าตนเองได้ทำหน้าที่ผู้บังคับบัญชาอย่างยอดเยี่ยมที่สุดแล้ว ชาวประชาควรรู้สึกว่าประเด็นปัญหาบ้านเมืองต่างๆ ที่เกิดขึ้นนั้น ได้รับการปรับปรุงให้เป็นปกติ ถูกต้องตามครรลองหรือได้รับการแก้ไขเรียบร้อยแล้ว ไม่ต้องเดือดเนื้อร้อนใจกันอีก

ท่านผู้นำได้กระทำตนเสมือนว่า ความรับผิดชอบของท่านนั้นได้หมดหรือจบสิ้นแล้วด้วยการสั่งการ โดยภาระหน้าที่รับผิดชอบในการแก้ไขปัญหา ก็ให้เป็นเรื่องของผู้มารับตำแหน่งคนใหม่แก้ไขกันไป

การทำงานแบบนี้ ตามคำไทยก็คงเรียกได้ว่า “โยนกลอง” ซึ่งเป็นการทำงานที่ง่ายดี แค่ปัดสวะไปให้พ้นๆ ตัวได้แล้ว แถมยังมีความภูมิอกภูมิใจว่า ได้ใช้อำนาจสั่งการอย่างเด็ดเดี่ยวเพื่อชาติเรียบร้อย

หลังจากการสั่ง การย้าย ของท่านผู้นำ เราในฐานะประชาชนไทยก็จะไม่ได้ยิน ได้ฟัง หรือได้เห็น การสัมภาษณ์ที่ว่าท่านผู้นำได้มีการติดตามผลคำสั่งว่าสัมฤทธิ์ผลเพียงใด หรือความคืบหน้าในการแก้ไขปัญหาก็ไม่มีใครได้รู้ เสมือนว่าการให้สัมภาษณ์ว่าสั่งการไปแล้ว คือการสิ้นสุดของปัญหา สังคมสบายใจได้

การที่ประชาชนไม่ได้ทราบผลคืบหน้าของคำสั่งท่านผู้นำนั้น จะไปโทษสื่อว่าทำไมไม่ถาม ก็คงไม่ได้ เพราะไม่ใช่หน้าที่ของฝ่ายสื่อที่จะต้องไปถามหมดทุกเรื่อง เป็นหน้าที่ของผู้สั่งต่างหากที่จะต้องนำผลการแก้ไขปัญหามาแถลงให้กับสาธารณชนรับทราบ

แต่ในทางปฏิบัติ ท่านผู้นำก็อาศัยว่าบ้านเมืองเรามีเรื่องราวใหญ่ๆ เข้ามาโดยตลอด ก็เลยให้สังคมพุ่งความสนใจไปที่เรื่องใหม่ๆ ไปเรื่อยๆ ส่วนเรื่องเก่าเรื่องคั่งค้าง ก็จะถูกลืมเลือน ไปเอง เพราะถูกผลักให้ไปอยู่ท้ายๆ ตลอด ซึ่งเมื่อสุมได้ที่จนระเบิด ก็มีโอกาสที่จะกลับมาเป็นข่าวใหญ่กันอีกหนบนหน้าสื่อ

อย่างไรก็ดี ฝ่ายผู้สั่งการจะตีกิน ทำเฉยเมยต่อปัญหาต่างๆ ไม่ได้ หากแต่ต้องรับผิดชอบต่อหน้าที่การงาน และสาธารณชน โดยเฉพาะในการแจ้งความคืบหน้า หรือผลการแก้ไขให้กับประชาชนผู้เป็นเจ้าของประเทศ (และผู้ได้รับผลกระทบ)

ในการนี้ก็ขอถือโอกาสเตือนและเรียกร้องโดยเฉพาะต่อท่านนายกรัฐมนตรีในเรื่องการสั่งการต่างๆ ไปแล้วว่า ผลเป็นอย่างไร และต่อผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติว่า ที่ได้สั่งย้ายนั้นผลการลงโทษเป็นอย่างไร

ในขณะเดียวกัน ก็ต้องขอสะกิดบรรดาผู้แทนราษฎรว่า นอกจากจะ “เล่นเชิง” หักหาญกันในสภา และหน้าสื่อกันแล้ว ก็ช่วยทำหน้าที่ติดตาม ตรวจสอบคำสั่งต่างๆ ของท่านผู้นำด้วย เพราะมันเป็นหน้าที่ของพวกท่าน ที่จะต้องทำการตรวจสอบ ติดตาม เร่งรัดให้เกิดผลที่เป็นประจักษ์ และเป็นประโยชน์ต่อสังคม

อีกทั้งเรื่องบ้านเมืองมันมากมาย จะปล่อยให้นายกรัฐมนตรีจะรับทุกเรื่องก็คงกระไรอยู่ ทีมรัฐมนตรีของท่านพร้อมด้วยบรรดาข้าราชการซี 11 ทั้งหลายจะมัวนั่งตีกิน นั่งนอนกระดิกบาทา ปล่อยให้นายกรัฐมนตรีละเลงอยู่คนเดียว ประเทศชาติก็คงไม่ไปถึงไหนดังที่เห็นๆ กันอยู่

จริงอยู่ที่ท่านผู้นำนั้นอาจจะชอบใจการบริหารแบบข้ามาคนเดียว แต่นั่นก็มิใช่การบริหารราชการที่ดี โดยตำแหน่งหน้าที่แล้ว ท่านจะต้องกระตุ้นให้อำมาตย์ ขุนนางชั้นสูงทั้งหลายออกมาแสดงตัว และรับผิดชอบด้วยอย่างแข็งขัน ช่วยกันทำงานให้ประเทศต่างหาก

หากท่านเอาแต่สั่งๆ ไม่ติดตามเรื่องราว ก็เท่ากับสนับสนุนประเพณีวัฒนธรรมอุ้มกันไปอุ้มกันมาบนพื้นฐานของความชั่วร้าย ทุจริตต่อหน้าที่ เริงร่าอยู่ในสังคมไทย ซึ่งเป็นการเหยียบย่ำศักดิ์ศรีและจิตใจของชาวประชาอย่างไม่เกรงอกเกรงใจ

นอกจากนั้นในระยะยาวแล้ว จะเป็นการเชื้อเชิญการลุกฮือของประชาชนไทยโดยใช่เหตุ

กษิต ภิรมย์

kasitfb@gmail.com