วันนี้ 23 กรกฎาคม 2567 เป็นการประชุมสมาชิกวุฒิสภา (สว.) นัดแรกของ สว.จำนวน 200 คน ที่มาจากกติกาใหม่ตามรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันปี 2560  อันเป็นกติกาซึ่งเป็นต้นแบบแห่งเดียวในโลก โดยที่มิได้มาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน แต่กำหนดให้เฉพาะผู้สมัครที่มาจาก 20 กลุ่มอาชีพเท่านั้นที่มีสิทธิเลือกกันเอง

กติกานี้  เป็นกลไกลที่นายมีชัย ฤชุพันธุ์  ในฐานะประธานคณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้วางเอาไว้..ซึ่งเมื่อเป็นกติกาที่ไม่เคยมีที่ไหนในโลกมาก่อน..จึงเรียกได้ว่าเกิดความสับสนชุลมุนชุลเกกันตั้งแต่ก่อนการการเลือกตั้ง..มาจนถึงการเลือกตั้งรอบแรกในระดับอำเภอ, ระดับจังหวัด และระดับชาติ

โดยกติกานี้ถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่า..การเลือกกันเองในกลุ่มอาชีพ 20 กลุ่ม..ทำให้มีการเปิดช่องว่างให้กลุ่มพรรคพวกเดียวกันสามารถเกณฑ์คนมาสมัครเพื่อเป็นโหวตเตอร์ให้พวกของตัวเองได้..อีกทั้งการจัดกลุ่มอาชีพก็มีความคลุมเครือไม่สมเหตุสมผล..และไม่สามารถเป็นตัวแทนของประชาชนทั้งประเทศได้อย่างทั่วถึง..ตลอดจนยังเป็นเกมการแข่งขันที่ทำให้ผู้สมัครมีโอกาสไม่เลือกคนที่มีคุณสมบัติดีที่สุด..เท่ากับเป็นการตัดคู่แข่งที่มีความสามารถโดดเด่นออกไป

และที่หนักหนาสาหัสกว่าใครเพื่อนก็คือ กกต.ในฐานะผู้จัดการการเลือกตั้ง ซึ่งถูกผู้สมัคร สว.ที่ไม่ได้รับการเลือกตั้งฟ้องต่อศาลฎีกาแผนกคดีเลือกตั้งเพื่อให้เพิกถอนการประกาศชื่อ 200 สว.จากที่ได้ กกต.ได้ประกาศรองอย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 10 กรกฎาคม 2567..ด้วยข้อกล่าวหาว่า..การเลือกตั้ง สว.ไม่โปร่งใสและบริสุทธิ์ยุติธรรม..มีทั้งการ“ฮั้ว”และ“ช้อนซื้อ”..เพื่อให้มีการลงคะแนแก่ผู้ใดผู้หนึ่ง..โดยมีผู้วางแผนอยู่เบื้องหลังการกระทำดังกล่าว

อย่างไรก็ดี ในประเด็นที่ผู้ร้องขอให้ศาลฯเพิกถอนการประกาศชื่อ 200 สว.นั้น  ศาลเห็นว่า..หากมีหลักฐานอันควรเชื่อได้ว่าผู้สมัครหรือผู้ใดกระทำการอันเป็นการทุจริตในการเลือกหรือรู้เห็นกับการกระทำของบุคคลอื่นอันทำให้การเลือกมิได้เป็นไปโดยสุจริตหรือเที่ยงธรรม..ย่อมเป็นอำนาจของ กกต.ที่จะยื่นคำร้องต่อศาลฎีกาเพื่อสั่งให้เพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งหรือสิทธิเลือกตั้งของผู้นั้น..หรือหากความปรากฏต่อ กกต.ว่าสมาชิกวุฒิสภาผู้ใดขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้ามตามกฎหมาย..ก็เป็นอำนาจของ กกต.ที่จะส่งรื่องใปยังศาลรัฐธฐรรมนูเพื่อเพื่อวินิจฉัย

และที่ฮือฮากระฉ่อนเมืองกรณี สว.ที่มาจากการเลือกตั้งแบบไม่มีที่ไหนในโลกอีกแล้วนอกจากประเทศไทย นั่นก็คือ..ว่าด้วยข้อสงสัยเกี่ยวกับวุฒิการศึกษาของนางสาวเกศกมล เปลี่ยนสมัย หรือ “หมอเกศ” สว.กลุ่ม 19 หรือกลุ่มผู้ประกอบวิชาชีพอิสระ..ซึ่งเธอได้คะแนนเสียงสูงสุด ถึง 79 คะแนน..โดยประเด็นที่มีคนพูดถึงมากที่สุด คือ วุฒิการศึกษาระดับปริญญาเอก ที่“หมอเกศ”อ้างอิงนั้นได้มาถูกต้องหรือไม่

สำคัญที่สุด ก็คือ อดีต สว.สมชาย แสวงการ เห็นว่า..ความผิดในเรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องการใช้วุฒิการศึกษาปลอมหรือจริงในการสมัครสมาชิกวุฒิสภา..แต่เข้าข่ายเป็นความผิดตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ (พรป.)ว่าด้วยการได้มาซึ่งสมาชิกวุฒิสภา พ.ศ.2561 มาตรา 77 (4) ฐานหลอกลวง หรือจูงใจให้บุคคลอื่นเข้าใจผิดในคุณสมบัติ,  ความรู้ความสามารถ หรือชื่อเสียงเกียรติคุณของผู้สมัครใดจูงใจให้บุคคลอื่น..ซึ่งมีโทษจำคุกตั้งแต่หนึ่งปีถึงสิบปี..หรือปรับตั้งแต่สองหมื่นบาทถึงสองแสนบาท..หรือทั้งจำทั้งปรับ..และให้ศาลสั่งเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของผู้นั้นมีกำหนดยี่สิบปี

ประเด็นต่างๆ ที่กล่าวมานั้น..เป็นหนังเรื่องยาว ยังไม่จบง่ายๆ ..อาทิในกรณีที่มีการร้องให้ศาลฎีกาแผนกคดีเลือกเพิกถอนการประกาศชื่อ 200 สว.นั้น..ผู้ร้องคือ..พล.ต.ท.คำรบ ปัญญาแก้ว อดีตผู้ช่วยผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ,  นายจิรัฏฐ์ แจ่มสว่าง และนางสาวณัฐนันท์ ทองดี ในฐานะอดีตผู้สมัคร สว. จะเดินหน้ายื่นคำร้องต่อผู้ตรวจการแผ่นดินและรัฐสภาเพื่อให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยต่อไป..รวมทั้งการยื่นร้องให้มีการดำเนินคดีอาญากับ กกต.ต่อคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตในภาครัฐ (ปปป.)

แต่ไม่ว่าจะอย่างไรก็ตาม  การประชุม สว.นัดแรกในครั้งนี้..จะต้องมีการเลือกตั้ง ประธาน สว.และรองประธาน สว. และตัวบุคคลที่คาดว่าจะได้รับเลือกเป็นประธาน สว.  ซึ่ง สว.“สายสีน้ำเงิน”จำนวน 150 คน..ได้เคาะออกมาแล้วจากการประชุมหารือกันที่โรงแรมพูลแมน ซอยรางน้ำ เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคมที่ผ่านมา..ว่าจะเสนอชื่อนายมงคล สุระสัจจะ สว.กลุ่มอาชีพกฎหมายและกระบวนการยุติธรรม อดีตอธิบดีกรมการปกครอง เป็นประธาน สว.

ส่วนรองประธาน สว.อีกสองคนนั้น..ทาง สว.“สายสีน้ำเงิน”จะเสนอชื่อ พล.อ.เกรียงไกร ศรีรักษ์ สว.กลุ่มการบริหารราชการแผ่นดิน..และอดีตผู้ช่วย ผบ.ทบ.อดีตแม่ทัพภาคที่ 4 เจ้าของฉายา"แม่ทัพกระดูกเหล็ก" ซึ่งเป็นเพื่อนร่วมรุ่น วปอ. กับนายอนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย, รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย เป็นรองประธาน สว.คนที่ 1..และรองประธาน สว.คนที่ 2 จะเสนอชื่อนายบุญส่ง น้อยโสภณ สว.กลุ่มอาชีพกฎหมายและกระบวนการยุติธรรม อดีต กกต. และอดีตอธิบดีศาลอุทธรณ์ภาค 7

ขณะที่กลุ่ม สว.พันธุ์ใหม่ หรือ สว.“สายสีส้ม” จะเสนอชื่อนางสาวนันทนา นันทวโรภาส สว.กลุ่มสื่อสารมวลชน เป็นประธาน สว.ชิงกับนายมคล สุระสัจจะ..โดยรองประธานวุฒิสภาสอจะเสนอชื่อศาสตราภิชาน-แล ดิลกวิทยรัตน์ ผู้เชี่ยวชาญด้านเศรษฐศาสตร์แรงงาน  และอาจารย์ประจำคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นรองประธาน สว.คนที่ 1..และนางอังคณา นีละไพจิตร สว.กลุ่มประชาสังคม อดีตกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เป็นรองประธาน สว.คนที่สอง

จะอะไรก็แล้วแต่  ด้วยเสียงของ สว.“สายสีน้ำเงิน”ที่มีอยู่ถึง 150 เสียง..จึงทำให้ประธาน สว.คนใหม่..ย่อมไม่พลาดไปจากนายมงคล สุระสัจจะ ชาวจังหวัดสระบุรี วัย 72 ผู้นี้อย่างแน่นอน

นายมงคล สุระสัจจะ ถือว่าเป็นสายตรง“บ้านใหญ่บุรีรัมย์”ที่มีความสัมพันธ์แนบแน่นกับ“เนวิน ชิดชอบ”..จบการศึกษาจากคณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง..เคยดำรงตำแหน่งนายอำเภอหลายอำเภอ..เป็นรองผู้ว่าราชการจังหวัดศรีสะเกษ-ปี 2549 ก่อนจะขึ้นดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดบุรีรัมย์ในปี 2551..จากนั้นในปลายปี 2552 ย้ายเข้ามาเป็นอธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน..และเป็นอธิบดีกรมการปกครองในเวลาถัดมา

ปี 2553 สมัยรัฐบาลนายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ..ซึ่งมีนายชวรัตน์ ชาญวีรกูล บิดาของนายอนุทิน ชาญวีระกูล เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย..ได้เสนอชื่อนายมงคล สุระสัจจะ จากอธิบดีกรมการปกครองให้ขึ้นนั่งเก้าอี้ปลัดกระทรวงมหาดไทย และที่ประชุมคณะรัฐมนตรีก็ได้มีมติเห็นชอบตามที่กระทรวงมหาดไทยเสนอ..แต่ระหว่างนั้นนายมงคลถูกกรมสอบสวนคดีพิเศษ หรือ ดีเอสไอ สอบสวนเรื่องการจัดเช่าเครื่องคอมพิวเตอร์ ของกรมการปกครอง และดีเอสไอได้สรุปสำนวนสอบสวนส่งไปให้ ป.ป.ช.ดำเนินการสอบสวนต่อ

ด้วยเหตุดังกล่าว  นายมงคล สุระสัจจะ จึงถูกท้วงติงและมีเสียงคัดค้านจากหลายฝ่ายกรณีที่คณะรัฐมนตรีมีมติให้ดำรงตำแหน่งปลัดกระทรวงมหาดไทย..โดยที่นายมงคลได้ยืนยันการปฏิบัติหน้าที่ของตนเกี่ยวกับการจัดเช่าเครื่องคอมพิวเตอร์ดังกล่าว..ว่าเป็นไปเพื่อรักษาผลประโยชน์ของทางราชการ..ไม่ได้ทำให้เกิดความเสียหายกับทางราชการแต่อย่างใด..พร้อมกันนี้นายมงคลยังได้ทำหนังสือถึงนายชวรัตน์ ชาญวีรกูล ในฐานะเจ้ากระทรวงมหาดไทย..ไม่ขอรับตำแหน่งปลัดกระทรวงมหาดไทย แม้จะมีคำสั่งแต่งตั้งจากคณะรัฐมนตรีไปแล้ว..เพื่อไม่ให้เกิดความแตกแยก และเสียภาพลักษณ์ของกระทรวงมหาดไทย

ตำแหน่งสุดท้ายก่อนเกษียณราชการในปี 2555, นายมงคล สุระสัจจะ ดำรงตำแหน่งหน้าผู้ตรวจราชการกระทวงมหาดไทย และก่อนจะลงสมัคร สว. มีตำแหน่งเป็นประธานคณะทำงานของนายทรงศักดิ์ ทองศรี รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย รองหัวหน้าพรรคภูมิใจไทย และ สส.9 สมัยซึ่งเป็นชาวบุรีรัมย์

ดังนั้น มงคล สุระสัจจะ จึงไม่ใช่ใครอื่น-คือประธาน สว.“สายสีน้ำเงิน”ตัวจริงเสียงจริงนั่นเอง !

รุ่งเรือง ปรีชากุล