เราคงได้ยินคำว่า “เพ้อ” ในหลายๆ รูปแบบ

เช่น คนเพ้อรัก เวลาหลงรักใครสักคน หรือคนพูดเพ้อเจ้อเวลามีใครพูดถึงบางสิ่งบางอย่างมากไป ไม่สมเหตุสมผล พูดตลอดเวลา

แต่ถ้าเป็นโรคเพ้อจะหนักกว่าที่ผมกล่าวตัวอย่างมาแล้ว

โรคเพ้อนี้ถือว่าเป็นความผิดปกติอย่างหนึ่งทางจิตเวช

ภาษาทางจิตเวชเรียกว่า Delirium

ลักษณะอาการคือ ผู้ป่วยจะมีความผิดปกติของความรู้ตัว ขาดสติ และขาดความเข้าใจในสิ่งต่างๆ มักเกิดขึ้นในระยะเวลาสั้นๆ หรือเป็นวันๆ ก็ได้ บางคนไม่รู้ว่าตัวเองอยู่ที่ไหนหรือกำลังทำอะไรอยู่

อาการเพ้อจะมีมากขึ้นในยามค่ำคืน เพราะไม่ค่อยมีสิ่งเร้าอื่นๆ รบกวน

ผู้ป่วยจะเสียความจำและเสียสมาธิ ถามอะไรก็ตอบไม่ถูกหรือตอบไปอีกอย่างหนึ่ง บางคนจะพูดซ้ำๆ ไม่สนใจคำถาม

บางคนมีอาการหูแว่ว ประสาทหลอน หรือหลงผิดคิดว่าจะมีคนมาทำร้าย เข้าข่ายเป็นโรคจิต

วิถีชีวิตเปลี่ยนไปทั้งเวลานอนและเวลาตื่น ทำให้เกิดความสับสนวุ่นวายกับคนใกล้ชิด เช่น กลางคืนก็ไม่นอน
เพ้อมากตลอดเวลา

เคยมีญาตินำผู้ทุกข์มาปรึกษาเรื่องอกหัก เธอเพ้อถึงชายคนรักที่ทิ้งเธอไป ไม่หลับไม่นอน ไม่กินอาหาร อาการเพ้อมีมากขึ้นยามค่ำ มีหูแว่ว ประสาทหลอน ร้องไห้คร่ำครวญ น่าสงสารมาก ทั้งๆ ที่ก่อนหน้านั้นก็ปกติดี แต่พอถูกคนรักทิ้งไปก็คร่ำครวญเพ้อมากขึ้น อาการเช่นนี้ต้องคอยระวังให้ดีเพราะอาจจะฆ่าตัวตายได้ ในช่วงนั้นเธอไม่นอน ไม่กินอาหาร ทำให้ขาดอาหาร น้ำ และอดนอนมาก

แต่โรคเพ้อนี้ มิได้มีเฉพาะคนอกหัก หรือเพ้อถึงคนรักเท่านั้น

แต่มีสาเหตุอื่นๆ อีกหลายๆ อย่าง ซึ่งต้องแยก ให้ดี เช่น

● กินยาบางอย่าง กินเหล้ามากไป ติดเหล้าหรือติดยาเสพติด กัญชา ยาเม็ด

● เป็นโรคติดเชื้อ มีไข้ขึ้นสูง เพ้อจากพิษไข้

● ได้รับความกระทบกระเทือนที่ศีรษะและสมองมีอาการสมองบวมหรือมีก้อนเนื้องอกในสมอง

● ร่างกายขาดน้ำ ขาดสารอาหารบางอย่างพวกไม่กินน้ำและอาหาร นานๆ

● ร่างกายขาดการพักผ่อน อดนอนติดๆ กันหลายวัน

● ภาวะเลือดไปเลี้ยงสมองน้อย เช่น เป็นโรคหัวใจโรคของหลอดเลือดสมองตีบ

● โรคจิต

ถ้าตัดสาเหตุทางสมองออกไปแล้วก็เข้าข่ายป่วยทางจิตแน่ๆ ต้องรักษาด้วยการกินยาและพบจิตแพทย์

โรคเพ้อนี้คนละอย่างกับคนพูดมากหรือพูดไม่หยุดพูดเพ้อเจ้อหรือพร่ำรำพัน ย้ำคิดย้ำทำ

ทั้งโรคเพ้อ พูดมาก พูดไม่หยุด และพูดพร่ำรำพันนี้ไม่ดีทั้งนั้น

ไม่มีเลยจะดีกว่า