ข่าวจับแพะ จับผิดตัว ปรากฏให้เห็นตามสื่อต่างๆ บ่อยครั้ง สะท้อนให้เห็นถึงความไม่ยุติธรรมในกระบวนการยุติธรรม
ของไทย
ยังมีอาชีพแปลกอีกอาชีพที่ซ้ำเติมภาพลักษณ์กระบวนการยุติธรรมไทยคือ “รับจ้างติดคุก”
การติดคุกทำให้ขาดอิสรภาพ ขาดโอกาสทางสังคม หางานยากเมื่อพ้นโทษ แต่ทำไมยังมีผู้ที่ต้องการประกอบอาชีพเช่นนี้
ทุกสังคมล้วนมีความเหลื่อมล้ำ เช่นเดียวกับสังคมไทย มีทั้งคนมีฐานะ คนหาเช้ากินค่ำ คนยากไร้ที่บางคนไม่มีแม้แต่ที่จะซุกหัวนอน ค่ำไหนนอนนั่น หรือที่เรียกว่า “คนเร่ร่อน”
เพราะช่องว่างในสังคมมีมาก คนเร่ร่อนบางคนไม่มีทางเลือก ถ้ามีใครยื่นข้อเสนอให้ เพื่อที่จะได้เงินประทังชีวิต แม้จะเป็นเงินจำนวนไม่มากนัก ข้อเสนอเช่นนั้น อาจเป็นสิ่งดีที่สุดสำหรับพวกเขา
นั่นคือ การรับจ้างติดคุก ที่ผู้ยื่นข้อเสนอไม่ต้องถูกจองจำอิสรภาพ แต่มีตัวแทนที่จะรับโทษแทน โดยแลกกับเงินจำนวนหนึ่ง
สำหรับผู้ให้ข้อเสนอถือว่าไม่มาก และคุ้มค่าเมื่อแลกกับการที่ไม่ต้องรับโทษ ไม่ต้องเสียอิสรภาพ ไม่ต้องเสียประวัติอาชญากร
ข้อหาที่ผู้กระทำผิดตัวจริงจะจ้างให้คนอื่นติดคุกแทน มักเป็นข้อหาที่มีอัตราโทษไม่สูง เช่น ข้อหาจำหน่ายซีดีลามกอนาจาร ข้อหาเล่นการพนัน แต่บางครั้งจะเป็นข้อหาที่อัตราโทษสูง ผู้รับจ้างติดคุกจะไม่มีโอกาสล่วงรู้อัตราโทษที่ร้ายแรงก่อน
ผู้รับจ้างติดคุกรายหนึ่งในคดีจำหน่ายซีดีลามกอนาจารเปิดเผยว่า มีคนมาจ้างและให้ทำทีถือถุงซีดีวิ่งไปวิ่งมา หลังจากนั้นตำรวจจะจับกุม เมื่อไปถึงสถานีตำรวจ ตำรวจขอดูบัตรประจำตัวประชาชน เพื่อสอบปากคำ ต้องแสดงให้ตำรวจดูและให้การรับสารภาพ ตำรวจจะควบคุมตัวไว้ที่สน.เพื่อรอส่งตัวไปศาล ในชั้นศาล ผู้ว่าจ้างจะหาคนมาประกันตัว ค่าจ้างที่ผู้รับจ้างติดคุกอยู่ที่หลักพัน
สำหรับข้อหาการพนัน ผู้รับจ้างติดคุกอีกรายเปิดเผยว่า ทางบ่อนพนันจะส่งคนมารับตัวไปบ่อนที่มีอุปกรณ์การพนันพร้อม และได้รับเงินสดติดตัว ให้ทำทีเล่นการพนัน เมื่อตำรวจมาจับกุมไปสถานีตำรวจ ให้เอาเงินสดนั้นชำระค่าปรับ ส่วนที่เหลือถือเป็นค่าจ้างอยู่ประมาณ 2-3 พันบาท
เหตุผลของการรับจ้างติดคุกทั้งสองกรณี ต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า“ถ้าไม่ทำ แล้วจะหาอะไรมาเลี้ยงท้อง”
คนเร่ร่อนจำนวนไม่น้อยที่มีภูมิลำเนาอยู่ต่างจังหวัด เมื่อเข้ามากรุงเทพฯหวังได้งานทำ แต่หางานไม่ได้ อยากจะกลับบ้าน แต่กลับไม่ได้ เพราะอาจรู้สึกอาย บางรายอาจขอทาน บางรายอาจหาของเก่า ถ้าเป็นผู้หญิงบางรายต้องให้บริการทางเพศอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
การไม่ได้ประกอบอาชีพ ไม่มีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง ทำให้เมื่อกระทำผิดและรับสารภาพ สังคมส่วนมากจะสรุปว่า น่าจะกระทำผิดจริง ถือเป็นการเอาผลประโยชน์จากคนที่ด้อยโอกาสทางสังคม และเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างหนึ่ง ที่มองคนเร่ร่อนเป็นเพียงวัตถุที่ไร้ศักดิ์ศรีและความเป็นมนุษย์ ที่สามารถควบคุมได้
มีผู้รับจ้างติดคุกบางรายที่ไม่ได้รับค่าจ้างตามที่ตกลง หรือถูกจำคุกนานกว่าที่ตกลง เพราะผู้ว่าจ้างชำระค่าปรับช้า ทำให้ถูกกักขังแทนค่าปรับนานขึ้น หรือเหตุการณ์ไม่เป็นเหมือนเช่นผู้ว่าจ้างบอก
กรณีผู้ต้องขังชายรายหนึ่งที่ติดคุกอยู่แล้วและใกล้พ้นโทษ มีคนมาว่าจ้างให้ติดคุกแทนผ่านทางภรรยา ซึ่งภรรยาผู้ต้องขังรายนี้
เปิดเผยว่า ผู้ว่าจ้างเป็นถึงตำรวจ ให้ติดคุกแทนคดีลักลอบตัดไม้พะยูง โดยบอกว่า คดีนี้หากรับสารภาพ มีโทษจำคุกเพียงไม่กี่เดือน ผู้ต้องขังและภรรยาเห็นว่าไหนๆติดคุกอยู่แล้ว ยอมติดต่ออีก 4 เดือน และตกลงรับค่าจ้าง 200,000 บาท ถือว่าค่าตอบแทนเหมาะสมกับการถูกจองจำต่อ ทั้งผู้ต้องขังยังมีโรคประจำตัวที่ต้องได้รับการรักษาต่อเนื่อง จึงต้องการเงิน แต่เหตุการณ์กลับตรงกันข้าม คือ ได้ค่าจ้างแค่ 100,000 บาท ที่เหลือกลับได้ทีละพันสองพันเพียงไม่กี่ครั้ง และเมื่ออัยการส่งฟ้องและรับสารภาพ ศาลพิพากษาจำคุก 9 ปี รับสารภาพโทษเหลือครึ่งหนึ่งคือ จำคุก 4 ปี 6 เดือน
คดีลักลอบตัดไม้พะยูงนี้เกิดขึ้นเมื่อเดือนเม.ย.2558 ที่มุกดาหาร เกี่ยวข้องกับนักธุรกิจที่มีชื่อเสียง คดีรับจ้างติดคุกแทนคดีนี้ ชี้ให้เห็นว่า การรับจ้างติดคุกแทน ต้องมีข้าราชการบางคนที่รู้เห็นเป็นใจ
สอดคล้องกับบทสัมภาษณ์ของผู้ต้องขังรายหนึ่งในอีกคดีที่โดนข้อหาคดีอาญา “เจ้าหน้าที่กับเพื่อนนักโทษถามว่า ทำไมไม่ยอมจ่ายเงิน เรื่องจะได้จบๆ ถ้าจ่ายเงินแต่แรกเรื่องก็ไม่ยาวขนาดนี้ ...”
ยิ่งชี้ชัดว่า เกิดความอยุติธรรมตั้งแต่จุดเริ่มต้นของกระบวนการยุติธรรม
ปัญหานี้ถือเป็นปัญหาระดับประเทศที่จะต้องนำไปสู่การปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมในเร็ววัน
คนรับจ้างติดคุกแทนร้อยทั้งร้อยไม่มีความรู้ และความเข้าใจกฎหมาย คิดว่าเมื่อถูกจับและชำระค่าปรับหรือติดคุก หรือมีคนมาประกันตัว เรื่องจะจบลง ความเป็นจริงแล้วหลังจากประกันตัว คดียังไม่จบ หรือแม้จ่ายค่าปรับยังคงเสียประวัติ และที่สำคัญ ผู้รับจ้างติดคุกแทน มีความผิดฐานแจ้งความเท็จต่อเจ้าพนักงาน ความผิดฐานเบิกความเท็จ อัตราโทษจำคุกอาจสูงกว่าโทษที่รับจ้างติดคุก
การรื้อฟื้นคดีขึ้นพิจารณาใหม่ เป็นไปได้ยากเพราะถือว่า ผู้รับจ้างติดคุกมีส่วนร่วมในการกระทำความผิด
แนวทางการแก้ปัญหาการรับจ้างติดคุก คือ ต้องขจัดปัญหาความเหลื่อมล้ำทางสังคมให้น้อยที่สุด เชื่อว่าทุกคนสามารถมีส่วนในการแก้ไขได้ โดยไม่เอารัดเอาเปรียบจากผู้ด้อยโอกาสทางสังคม ทั้งผู้ที่ปฏิบัติหน้าที่ในกระบวนการยุติธรรมต้องปฏิบัติหน้าที่ของตนอย่างสุจริต
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี