การดูคนให้เป็น การใช้คนให้เป็น และการสร้างคนให้เป็นนั้น เป็นเรื่องสำคัญมาก เพราะความล้มเหลวหรือความสำเร็จ ตลอดจนความยุ่งยากทั้งหลาย
ที่เกิดขึ้นนั้น มีเรื่องของคนที่เข้ามามีส่วนร่วมอยู่ด้วยเสมอ

การงานที่รับผิดชอบ ไม่ว่าใหญ่หรือเล็ก ล้วนมีคนเข้ามาร่วมทำด้วยเสมอ ถ้าผู้รับผิดชอบในองค์กรนั้นไม่เข้าใจในเรื่องดังกล่าวเกี่ยวกับการดูคน การใช้คน
และการสร้างคนให้เป็น เอาแต่คนที่ตนรักตนชอบ หรือคนที่เป็นเพื่อนเป็นฝูง รุ่นน้องรุ่นพี่ มาทำงานหรือมาร่วมงานตลอดเวลาแล้ว ก็เหมือนกับ “กินปลา
ไม่ระวังก้าง” นั่นเอง

เพราะจะต้องบาดเจ็บตามไปด้วยจากก้างที่ติดคอ

ระมัดระวังเรื่องก้างติดคอดังกล่าว ก็ต้องหมั่นทบทวนตัวเองตลอดเวลาว่า ตัวเองได้มีพฤติกรรมเหล่านี้หรือไม่ คือ “เกลียดคนตรง หลงคนคดงอ ชอบคนประจบสอพลอ เหลิงไปกับคำป้อยอจนลืมตัว”

ไม่ระมัดระวังเรื่องดังกล่าวเมื่อไร ก้างติดคอตายแน่

ยิ่งถ้าเป็นคนที่มีหน้าที่รับผิดชอบสูงๆในระดับประเทศด้วยแล้ว ยิ่งต้องระมัดระวังในเรื่องอย่างนี้ให้มาก เพราะความบาดเจ็บจากก้างที่ติดคอนั้น มันติดคอไปถึงชาวบ้านชาวช่องทั้งหลายด้วยในบ้านเมือง จากผลแห่ง “การกินปลาไม่ระวังก้าง” ของผู้มีหน้าที่รับผิดชอบบ้านเมือง

คนซื่อคนตรงในบ้านเมืองมีมากในทุกภาคส่วนของประเทศชาติ คนเหล่านี้มีจำนวนไม่น้อยที่ออกมาบอก ออกมาเตือน หรือออกมาแจ้งเรื่องความไม่ชอบมาพากลต่างๆ จากการกระทำของผู้มีหน้าที่การงานในความรับผิดชอบ ว่าทุจริตคดโกงในเรื่องนั้นเรื่องนี้ขอให้ตรวจสอบหรือจัดการแก้ไขด้วย ซึ่งมีให้เห็นมากขึ้นในระยะนี้ แต่ก็เงียบเฉยหรือถูกว่ากล่าวอย่างโน้นอย่างนี้กลับไปตลอดเวลา เพราะคนที่มีพฤติกรรมไม่ดีจนถูกแจ้งดังกล่าวเป็นคนของตัว หรือเป็นพวกตัว เป็นรุ่นพี่รุ่นน้องของตัว อย่างนี้เป็นต้น หรือไม่ก็เฉไฉไปใช้วิธีการต่างๆในลักษณะของการซื้อเวลาให้เรื่องเงียบหรือหายไปเองในที่สุดเพราะคนลืม อย่างนี้เป็นต้น

เห็นอยู่หลายเรื่องหลายราวในขณะนี้

คนคดคนงอ คนประจบสอพลอรอบตัวจึงได้ใจ

โหมดคำป้อยอสารพัดอย่างเข้าไปให้เหลิงมากขึ้น

หลายคนที่อยู่ใกล้ชิดขณะนี้จะมีผลประโยชน์แอบแฝงใดในการกระทำดังกล่าว ไม่ใส่ใจที่จะตรวจสอบแนะอย่างโน้นอย่างนี้เพราะมีผลประโยชน์แอบแฝงก็ไม่ใส่ใจที่จะรู้หรือระมัดระวัง บางคนติดต่อใกล้ชิดอยู่กับต่างประเทศบางประเทศ มีผลประโยชน์ร่วมกันอย่างไรบ้างก็ไม่ใส่ใจที่จะตรวจสอบ ด้วยเหตุดังกล่าวนี้งบประมาณแผ่นดินอันเป็นภาษีของประชาชนจึงถูกนำออกใช้ไปในโครงการหลายโครงการที่ไม่ใช่สิ่งจำเป็นรีบด่วนที่จะต้องทำ ต้องจัดซื้อจัดหาในขณะนี้ ไม่ว่าจะซื้ออาวุธยุทโธปกรณ์ต่างๆที่เริ่มเกิดขึ้นมากขณะนี้ หรือเรื่องรถไฟความเร็วสูงที่ไม่รู้ว่าจะรีบไปหาใคร อย่างที่ทำกันอยู่ในขณะนี้ ทั้งๆที่เรื่องปากท้องของชาวบ้านแทบไม่มีอะไรจะกิน เศรษฐกิจโดยรวมของประเทศยังดิ่งหัว การทำมาหากินในระดับล่างย่ำแย่ลงเรื่อยๆ ล้วนเป็นเรื่องเร่งด่วนและเป็นปัญหาเฉพาะหน้าที่ต้องจัดการแก้ไขก่อนเรื่องอื่นจริงๆ

การดูคนเป็นและการใช้คนเป็นจึงสำคัญมาก

คือต้องดูคนดีที่เป็นคนดีในสายตาของผู้คนทั่วๆไปด้วย ไม่ใช่คนดีในสายตาของตน หรือของหมู่คณะตนเท่านั้น

คนจะดีหรือเลวไม่ใช่เพราะชาติกำเนิด

ลูกคนมีบุญหนักศักดิ์ใหญ่ เกิดมาในตระกูลสูงและมั่งมี แต่เป็นคนไม่ดี ก็มีไม่น้อย บางคนเป็นโจรไปเลยก็มี

คนดีหรือคนเลวเกิดจากการกระทำของตนเอง

ข้าราชการประจำไม่ว่าจะมีตำแหน่งหน้าที่การงานสูงหรือต่ำ เป็นข้าราชการพลเรือน ตำรวจ หรือทหาร หรือพวกที่อยู่ในรัฐวิสาหกิจต่างๆนั้น ถ้าดูเพียงผิวเผินก็เหมือนจะเป็นคนดี เป็นคนน่านับถือ แต่เบื้องหลังกลับเป็นคนใช้ไม่ได้ เพราะเป็นคนทุจริตต่อหน้าที่ กินสินบาทคาดสินบนจนร่ำรวยก็มี

เช่นเดียวกับนักธุรกิจบางคนที่ร่ำรวยมาจากการฉ้อฉลคดโกง เอารัดเอาเปรียบผู้บริโภคด้วยวิธีการต่างๆ นักธุรกิจอย่างนี้ก็เป็นนักธุรกิจที่ไม่ดี

แม้กระทั่งคนที่เข้ามาทำงานทางการเมือง ไม่ว่าจะเป็นฝ่ายบริหาร หรือฝ่ายนิติบัญญัติ ซึ่งมีทั้งดีและไม่ดีตราบใดที่ยังจับไม่ได้ก็คิดว่าเป็นคนดี เพราะหน้าฉากมีแต่ความโอ่อ่าภูมิฐาน วางตัวเป็นคนน่านับถือ แต่ปิดบังความไม่ดีทั้งหลายไว้เพราะไม่มีใครรู้

การกระทำดีจึงเป็นเครื่องวัดความดี

ผ้าที่สกปรกแต่ย้อมสีให้ดูสะอาดและสวยงามนั้น ไม่มีคุณค่าแก่การใช้ เพราะความสกปรกนั้นยังคงอยู่เหมือนพรมเช็ดเท้าต่อให้ย้อมสีจนดูสะอาดอย่างไร ก็ยังคงเป็นพรมเช็ดเท้าที่สกปรกวันยังค่ำ ต้องฟอกให้สะอาดเสียก่อนนำไปย้อม

คนก็เช่นเดียวกัน ถ้าเป็นคนสกปรกแล้ว จะนำไปย้อมทับอย่างไรก็ยังสกปรกวันยังค่ำ

วันนี้พูดเรื่องอย่างนี้ก็เพราะรู้สึกเหนื่อยใจกับการทำการทำงานให้บ้านเมืองในขณะนี้ ที่ยังเอาแต่คนที่ตนรักตนชอบ หรือคนที่เป็นเพื่อนฝูง เป็นรุ่นพี่รุ่นน้องมาทำงาน โดยไม่แยกแยะให้ถูกต้อง จนทำให้กลายเป็นคนที่ “เกลียดคนตรง หลงคนคดงอ ชอบคนประจบสอพลอ เหลิงไปกับคำป้อยอจนลืมตัว” ซึ่งเป็นการกระทำที่เหมือนกับ “กินปลาไม่ระวังก้าง”

ลำบากลำบนกันไปทั้งบ้านเมืองเพราะก้างติดคอ

น.ต.ประสงค์ สุ่นศิริ