เสียงประชาชนคือเสียงสวรรค์ (Vox Populi, Vox Dei) วลีนี้เป็นจริงได้ในกรณีที่ประชาชนมีความเฉลียวฉลาดเพียงพอ ทำทุกอย่างด้วยความถูกต้องตามหลักครองธรรม และต้องทำเพื่อผลประโยชน์สาธารณะ 

แต่หากประชาชนทำเพื่อตัวเอง ทำด้วยความเห็นแก่ตัว เห็นแก่ได้ ไม่คำนึงถึงหลักความผิดชอบชั่วดีไม่คำนึงถึงผลประโยชน์ส่วนรวมแบบนี้แล้ว เสียงของประชาชนไม่มีทางเป็นเสียงสวรรค์แน่นอน  

ยิ่งในประเทศที่อ้างตะพึดตะพือว่าการเลือกตั้งคือประชาธิปไตย และบอกว่าเมื่อมีการเลือกตั้งก็ถือว่าเป็นประชาธิปไตย หากเป็นแบบนี้ ก็ยิ่งต้องให้ความสำคัญกับเกณฑ์ความรู้ผิดชอบชั่วดี และจิตสำนึกสาธารณะของประชาชนให้มากขึั้น เพราะหากไม่คำนึงถึงเรื่องดังกล่าวแล้ว เสียงของประชาชนที่ไปใช้สิทธิเลือกตั้ง ก็จะไม่ต่างไปจากเสียงแห่งนรกโลกันตร์ เพราะเป็นเสียงที่มาจากกลุ่มคนเห็นแก่ตัว เห็นแก่ได้ มักมาก ตะกละ โลภ จึงลงคะแนนเลือกตั้งให้ได้ แม้กระทั่งรู้ดีว่านักการเมืองที่ตนเลือกนั้นคือมหาโจร เพียงแค่มหาโจรหว่านเงินซื้อเสียง ก็ยังอุตส่าห์เทคะแนนให้ 

หรือหากจะมีมหาโจรบางรายที่ไม่แจกเงินซื้อเสียงโดยตรง แต่ใช้กลอุบายหาเสียงผ่าน social media ผสมกับการให้สัญญาลมๆ แล้งๆ โดยโกหกว่าจะให้สารพัดสารพัน เช่น ให้เงินฟรีๆ กับคนชราเดือนละหลายพันบาท ให้เงินค่าจ้างขั้นต่ำรายวัน วันละหลายร้อยบาท การโกหกแบบนี้เป็นการโกหกที่แสนจะตื้นเขิน แต่ทว่ากลับมีคนจำนวนไม่น้อยหลงเชื่อ แล้วเทคะแนนให้ 

การเลือกตั้งใดก็ตามที่ผู้มีสิทธิเลือกตั้งใช้สิทธิด้วยความโลภ ความหลง และความเห็นแก่ได้ เพื่อผลประโยชน์ส่วนตัว การเลือกตั้งแบบนั้นคือตัวการทำลายประชาธิปไตย และเป็นหนทางนำความพินาศย่อยยับมาสู่ประเทศของตนเอง

ย้อนกลับไปที่คำว่าเสียงประชาชนคือเสียงสวรรค์ วลีนี้จะเป็นจริงได้ในประเทศที่ประชาชนเห็นแก่ผลประโยชน์ส่วนรวมเท่านั้น แต่สำหรับประเทศบางประเทศที่คนจำนวนไม่น้อยงอมืองอเท้า แล้วเฝ้ารอของฟรีที่คิดว่านักการเมืองจะเอามาแจก ประเทศแบบนี้ไม่มีวันที่เสียงประชาชนเป็นเสียงสวรรค์แน่นอน 

ดังนั้น จึงมีคำกล่าวว่า เสียงของประชาชนไม่ใช่เสียงสวรรค์เสมอไป หากประชาชนผู้มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้งดันเทคะแนนให้กับมหาโจร หรือประชาชนดันเทคะแนนให้กับพรรคการเมืองที่หาเสียงด้วยนโยบายที่ไม่มีวันเป็นไปได้ หรือในอีกมุมหนึ่งคือประชาชนขาดสติปัญญา ไร้วิจารณญาณ ไร้ดุลพินิจ เห็นผิดเป็นชอบ เห็นมหาโจรเป็นมหาบุรุษ ซึ่งเรื่องพรรค์อย่างนี้เกิดขึ้นมาแล้วทั้งในเยอรมนี ในยุคที่ผู้คนเทคะแนนให้ฮิตเลอร์ และคนอิตาเลียนเทคะแนนให้มุสโสลินี หรือแม้กระทั่งในไทย ก็มีการเทคะแนนให้กับมหาโจรมาแล้วเช่นกัน

การเลือกผู้ปกครอง หรือเลือกนักการเมืองไปเป็นผู้ปกครองประเทศ จำเป็นต้องเลือกคนดี มีความรู้ มีสติปัญญา มีความรับผิดชอบ มีความสามารถ มีศีลมีสัตย์ มีคุณธรรม มีจริยธรรม ผู้นำประเทศต้องเน้นการแก้ปัญหาให้ประเทศชาติเป็นอันดับแรก ต้องมีความซื่อสัตย์ ยุตฺิธรรม เสียสละ เห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมเป็นอันดับแรก ต้องทำให้ประชาชนอยู่ดีมีสุข พ้นความทุกข์ ผู้นำเช่นนี้คือผู้นำที่มาจากเสียงสวรรค์ เพราะเป็นผู้นำที่อุทิศตัวเพื่อความผาสุกของมหาชน

แต่การเลือกผู้นำของคนไทยบางกลุ่ม กลับเน้นเพียงผลประโยชน์ส่วนตัว เลือกคนที่สัญญาว่าจะให้ ให้โน่นให้นี่ ให้นั่น สัญญาว่าจะให้สารพัดชนิด ทั้งๆ ที่เป็นสัญญาที่ไม่มีวันเป็นความจริงได้ แต่ก็ยังกลับมีคนบางจำพวกหลงเชื่อคำโกหก เหตุที่เชื่อคำลวง ก็เพราะความมักได้ มักมาก ตะกละตะกลามของคนบางจำพวกซึ่งมีจำนวนมิใช่น้อย ดังนั้นการอ้างว่าเสียงส่วนใหญ่เลือกใคร แล้วคนคนนั้นต้องได้สิทธิในการบริหารประเทศ จึงไม่ใช่เรื่องถูกต้องเสมอไป หากเสียงส่วนใหญ่ที่เลือก เป็นเสียงที่ปราศจากคุณภาพ ปราศจากความรับผิดชอบไม่สามารถแยกแยะผิดถูกออกจากกันได้

หลักการประชาธิปไตยยอมรับเสียงข้างมากก็จริง แต่เสียงข้างมากนั้นต้องเป็นเสียงของประชาชนที่มีคุณภาพ มีจิตสำนึกสาธารณะสูง หากจะอ้างอิงแนวคิดเรื่องการออกเสียง หรือออกความเห็นของประชาชนในเรื่องใดเรื่องหนึ่งทางการเมืองแล้ว เราคงจะต้องย้อนกลับไปถึงยุคกรีกโบราณ เพราะเป็นยุคที่มีการออกเสียงประชามติเป็นครั้งแรกๆ ของสังคมมนุษย์ 

หลักการออกเสียงประชามติในสมัยกรีกโบราณมีผลต่อพัฒนาการของระบอบประชาธิปไตยของสังคมโลกในยุคต่อๆ มาอย่างมีนัยสำคัญ โดยเฉพาะประเด็นการออกเสียงแสดงประชามติ ซึ่งเราจะพบว่าในสังคมที่เจริญแล้ว (หมายถึงสติปัญญาและจิตใจของคนเจริญแล้ว) จะเปิดโอกาสให้สมาชิกสังคมลงประชามติ เพื่อเลือกสิ่งที่ตนเองต้องการได้ แต่ก็ต้องย้ำว่าการออกเสียงแสดงประชามติในประเทศที่เจริญแล้วนั้น ผู้คนที่ใช้สิทธิแสดงประชามติต้องอุดมไปด้วยสติปัญญา ต้องรอบรู้ในเรื่องที่ตนเองจะลงประชามติ ไม่ใช่ลงประชามติแบบมั่วๆ รอให้ใครบางคนสั่ง หรือต้องได้รับอามิสสินจ้างแลกกับการลงประชามติ

ยกตัวอย่างการลงประชามติของประชาชนในประเทศที่พัฒนาแล้ว หรือเจริญแล้ว เช่น การแสดงประชามติของชาวสวิส เช่น การลงประชามติว่าจะแยกรัฐกับศาสนาออกจากกันหรือไม่ โดยมีการลงประชามติเมื่อปี 1902 ปรากฏว่าในครั้งนั้น ชาวสวิสไม่ยินยอมให้แยกรัฐกับศาสนาออกจากกัน เพราะต้องการให้ทั้งสองสิ่งอยู่คู่กัน เพราะมีส่วนช่วยเอื้อให้กันและกันได้เป็นอย่างดี ครั้นต่อมาในปี 1980 รัฐบาลสวิสก็ทำประชามติอีกครั้งในเรื่องเดิม ก็ยังคงปรากฏว่าชาวสวิสยังคงยืนยันว่ารัฐกับศาสนาต้องอยู่คู่กัน ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้เห็นมาจนถึงทุกวันนี้ว่า เมื่อเราดูบทนำของรัฐธรรมนูญสวิส จะพบว่าเริ่มต้นด้วยการกล่าวพระนามพระผู้เป็นเจ้า แล้วตามด้วยศาสนา แล้วจึงตามด้วยรัฐ อันบ่งบอกชัดเจนว่ารัฐกับศาสนาไม่สามารถแยกออกจากกันได้

นี่คือเครื่องยืนยันเจตนารมณ์ของชาวสวิสในเรื่องรัฐกับศาสนาได้อย่างดี และชัดเจนที่สุด อันทำให้เห็นว่าการลงมติของประชาชนชาวสวิสนั้นเป็นการลงมติที่เกิดจากการศึกษาข้อมูลเป็นอย่างดีแล้ว ดังนั้นแม้การลงประชามติในเรื่องเดิมจะต่างกันในช่วงเวลาเกือบๆ หนึ่งศตวรรษ แต่ประชามติของชาวสวิสก็ยังคงเดิมไม่เปลี่ยนไปเปลี่ยนมา เพราะทุกอย่างเกิดจากดุลพินิจของประชาชนเป็นสำคัญ 

ซึ่งต่างกับประเทศที่ด้อยพัฒนาที่ประชาชนถูกหลอกว่าเป็นประชาธิปไตย เพียงเพราะมีการเลือกตั้งแต่ทว่าเป็นการเลือกตั้งที่สุดแสนสกปรกโสโครกเป็นที่สุด เพราะมีทั้งการซื้อสิทธิ์ขายเสียง และทุจริตการเลือกตั้งสารพัดรูปแบบ แต่หน่วยงานที่มีหน้าที่ดูแลให้การเลือกตั้งบริสุทธิ์ยุติธรรมไม่มีปัญญาจัดการปราบปรามและลงโทษผู้กระทำการทุจริตเลือกตั้งได้ มิหนำซ้ำยังปล่อยให้คนโกงเลือกตั้ง หรือขาดคุณสมบัติลงสมัครรับเลือกตั้งได้ผ่านเข้าไปเป็น สส. ได้อย่างง่ายดาย ไม่มีการตรวจสอบอย่างเคร่งครัดซึ่งก็ต้องบอกว่า หน่วยงานที่ดูแลการเลือกตั้ง ซึ่งมีความหละหลวมและไร้ประสิทธิภาพเช่นนี้ ก็คือตัวการสำคัญที่ทำให้ประชาธิปไตยของประเทศ (ไทย) ไม่มีความน่าศรัทธา ไม่น่าเชื่อถือ และไม่มีความศักดิ์สิทธิ์แต่ประการใด

จนมีการตั้งคำถามว่า จะต้องมีหน่วยงานดูแลการเลือกตั้งไปเพื่ออะไร เพราะหน่วยงานดังกล่าวไร้ประสิทธิภาพโดยสิ้นเชิง นอกจากไร้ประสิทธิภาพแล้ว ยังพบว่าปฏิบัติหน้าที่ด้วยความสะเพร่า หละหลวม และประมาทเลินเล่ออย่างไม่น่าให้อภัยอีกด้วย

ขอย้ำว่า การให้สิทธิประชาชนเพื่อลงประชามติ หรือใช้สิทธิเลือกตั้ง เป็นเรื่องที่น่ายกย่องและสนับสนุน แต่ก็ต้องย้ำอย่างหนักแน่นว่า ผู้ที่จะลงประชามติ หรือใช้สิทธิเลือกตั้ง ต้องเป็นคนที่มีสติปัญญา มีความฉลาดหลักแหลมเพียงพอ ต้องเห็นแก่ผลประโยชน์สาธารณะเป็นสำคัญ และต้องปราศจากการซื้อสิทธิ์ ขายเสียง ต้องไม่มีอำนาจใดบงการหรือชี้นิ้วสั่งให้ผู้มีสิทธิเลือกตั้งหรือทำประชามติหลงเชื่อหรือยอมทำตามไม่ว่าทำตามเพราะกลัว หรือเพราะได้อามิสสินจ้างก็ตาม ขอย้ำว่าการลงประชามติโดยไม่ได้ใช้สติปัญญาและความรู้ของตนเองกลั่นกรองประเด็นที่ต้องลงประชามติ หรือต้องใช้สิทธิเลือกตั้ง เป็นการกระทำที่เข้าข่ายทำลายล้าง  และบ่อนทำลายความน่าเชื่อถือของระบอบประชาธิปไตยอย่างที่สุด

การออกเสียงแสดงประชามติ หรือการใช้สิทธิเลือกตั้งโดยผ่านกลั่นกรองด้วยสติปัญญาของผู้มีสิทธิออกเสียง เป็นเรื่องสำคัญยิ่งของระบอบประชาธิปไตย เราจะพบว่าประเทศต่างๆ ในยุโรปตะวันตกเน้นการให้ประชาชนออกเสียงลงประชามติในเรื่องสำคัญๆ ของประเทศ เช่น การแก้ไขรัฐธรรมนูญในฝรั่งเศส เมื่อปี 1962 ที่ให้ลงมติเพื่อเลือกว่าจะใช้วิธีการเลือกตั้งประธานาธิบดีโดยตรงหรือไม่ รวมถึงอีกกรณีหนึ่งที่เกิดในสกอตแลนด์ เมื่อปี 2014 ว่าสกอตแลนด์จะยังคงอยู่กับสหราชอาณาจักรหรือจะแยกเป็นเอกราช 

ยังต้องย้ำและยืนยันว่า สำหรับประเทศที่ปกครองด้วยระบอบเสรีประชาธิปไตยแท้จริงนั้น การให้ประชาชนลงคะแนนเลือกตั้ง หรือการให้ทำประชามติใดๆ เป็นการหาทางออกให้กับประเทศที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดกรรมวิธีหนึ่ง และเป็นการช่วยหาข้อยุติให้กับปัญหาของประเทศนั้นๆ ได้อย่างดี ทำให้สังคมยุติความขัดแย้งได้อย่างเป็นรูปธรรม เป็นการหาข้อสรุปที่ไม่จำเป็นต้องใช้ความรุนแรงสาดเข้าใส่กัน

ในกรณีดังกล่าวนี้จึงถือได้ว่า เสียงของประชาชนคือเสียงสวรรค์ เพราะเกิดมาจากการใช้สติปัญญาโดยประชาชนเพื่อใคร่ครวญอย่างรอบคอบก่อนตัดสินใจเลือกหรือลงมติในเรื่องใดๆ แต่หากประชาชนลงมติหรือลงคะแนนเลือกโดยปราศจากสติ ไร้สิ้นซึ่งปัญญา แล้วมิหนำซ้ำยังเลือกเพราะเห็นแก่ได้ เห็นแก่ผลประโยชน์ของตนเอง แบบนี้ไม่มีวันที่เสียงประชาชนจะเป็นเสียงสวรรค์อย่างแน่นอน