ยังจำได้ วันที่ศาลรัฐธรรมนูญสั่งให้พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา หยุดปฏิบัติหน้าที่นายกฯจนกว่าจะมีคำวินิจฉัยชี้ขาด บรรดานักการเมืองฝ่ายตรงข้ามรัฐบาล โดยเฉพาะผู้นำฝ่ายค้าน ออกมา “เคารพศาล”- “เชื่อมั่นศาล”

แต่พอศาลรัฐธรรมนูญมีมติชี้ขาดว่าพลเอกประยุทธ์ยังไม่พ้นสภาพความเป็นนายกรัฐมนตรี โดยวาระ 8 ปี ตามรัฐธรรมนูญ 2560 ให้เริ่มนับจากวันที่เริ่มใช้บังคับรัฐธรรมนูญ 2560 มิให้ย้อนหลังกลับไปนับรวมเอาช่วงเวลาที่เป็นนายกฯ ก่อนนั้นด้วย

ซึ่งเป็นตรรกะธรรมดาๆ เข้าใจง่ายๆไม่สลับซับซ้อน

เริ่มนับจากวันที่กฎหมายมีผลใช้บังคับ

ไม่ย้อนหลังกลับไปให้เป็นโทษก่อนหน้านั้น

ปรากฏว่า มีทั้งนักการเมือง นักเลือกตั้งรวมทั้งนักล่าอำนาจรัฐเพื่อช่วยนายใหญ่หนีคุก ออกมาชักดิ้นชักงอ จะเป็นจะตาย

ขู่ว่า ประชาชนคับแค้นมั่ง

ขู่ว่า วิกฤตศรัทธาจากประชาชนมั่ง

ขู่ว่า ความหวังประชาชนถูกทุบทำลายลงมั่ง

บางรายไปไกลคล้าย ป่วยหนัก ถึงขนาดขู่ว่า “ประเทศของเราไม่ได้ต้องการแค่ผู้นำคนใหม่หรือรัฐบาลชุดใหม่ แต่ต้องการระบบการเมืองแบบใหม่ ให้ประชาชนคือผู้ทรงอำนาจสูงสุด”

เครื่องมือของการปลุกปั่นก็อย่างสิ้นคิดก็คือ การบิดเบือน โกหกเกี่ยวกับคำวินิจฉัย มั่วนิ่มหลอกลวงคนที่ไม่รู้เท่าทันอย่างหน้าไม่อาย พยายามดิสเครดิตศาลรัฐธรรมนูญย้อนหลังไปโน่น

1. พยายามดิสเครดิตศาล โดยหยิบเอาวินิจฉัยยกคำร้องในคดีก่อนๆ นี้ มาโจมตีแบบมั่วๆ จับแพะชนแกะ

ยกตัวอย่าง

คดีตำแหน่ง “หัวหน้า คสช.” มิใช่ “เจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ” มันก็มั่วบิดเบือนไปโจมตีว่า ศาลชี้ว่า“นายกฯ” ไม่ใช่เจ้าหน้าที่รัฐได้อย่างไร? ว่าไปโน่น

ในความจริง คำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญดังกล่าว ประเด็นแห่งคดี คือ ตำแหน่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ เป็น “เจ้าหน้าที่อื่นของรัฐ” ในลักษณะเดียวกันกับพนักงาน หรือลูกจ้างของหน่วยราชการ หน่วยงานของรัฐ หรือรัฐวิสาหกิจ  อันเป็นลักษณะต้องห้ามตามรัฐธรรมนูญสำหรับผู้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี หรือไม่ โดยไม่ใช่การวินิจฉัยว่านายกรัฐมนตรีเป็นหรือไม่เป็น “เจ้าหน้าที่ของรัฐ” แต่อย่างใด

จะเห็นถึงความหน้าด้านของพวกบิดเบือนคำวินิจฉัย ขยายความโง่เขลาบิดเบือนกันถึงขนาดนั้น

แม้แต่คนระดับอดีตนายกฯ ยังนำเรื่องนี้ไปปั่นหัวคนที่หลงเชื่อหลงติดตามในคลับเฮ้าส์

หรืออย่างคดีพักบ้านหลวง ศาลรัฐธรรมนูญมีมติเอกฉันท์ว่า พลเอกประยุทธ์ไม่ขาดคุณสมบัติความเป็นนายกรัฐมนตรี เนื่องจากเป็นไปตามระเบียบภายในของกองทัพบก ปี 2548 และยังชี้ว่ารัฐพึงจัดสรรที่พำนักให้ผู้นำประเทศ เพื่อสร้างความพร้อมทั้งสุขภาพกายและจิตใจในการปฏิบัติภารกิจในการบริหารประเทศล้วนเป็นประโยชน์ส่วนรวม ชัดเจนว่าเป็นไปตามระเบียบ กฎหมาย มันก็ยังไม่เลิกปลุกปั่นสร้างความเกลียดชัง

ตอกย้ำว่าไม่มีปัญญาหาเรื่องทุจริตโกงกินของนายกฯ พลเอกประยุทธ์มาเล่นงาน เหมือนกรณีอดีตนายกฯ ขี้โกงบางคน

2. พยายามสร้างความเกลียดชังแก่ศาลรัฐธรรมนูญ ถึงขนาดกล่าวหาว่าไม่เคยวินิจฉัยอะไรเป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติ

ทั้งๆ ที่ ศาลรัฐธรรมนูญทำหน้าที่ตรงไปตรงมา เป็นประโยชน์แก่ประเทศชาติมาแล้วมากมายหลายเรื่อง

ยกตัวอย่างสั้นๆ แค่เรื่องเดียว กรณีค่าโง่โฮปเวลล์ การต่อสู้คดีค่าโง่โฮปเวลล์ในชั้นศาลปกครองสูงสุดนั้น ก็ได้อานิสงส์จากคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญนี่เอง ทำให้มีโอกาสต่อสู้ เพื่อไม่ต้องจ่ายค่าโง่หลายหมื่นล้านบาท ที่นักการเมืองยุคก่อนหน้านี้ทิ้งไว้

3. มาถึงกรณีวินิจฉัยวาระการดำรงตำแหน่ง 8 ปี ของพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ว่าสิ้นสุดลง ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 170 วรรคสอง และมาตรา 158 วรรคสี่หรือไม่

ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยชัดเจน บนพื้นฐานของเหตุผล ข้อกฎหมาย

มิใช่ไปคิดนับเลขเอาแบบง่ายๆ โดยไม่คำนึงถึงตัวบทกฎหมาย เปรียบเทียบกับการจ่ายภาษีที่ดิน กฎหมายเริ่มใช้บังคับเมื่อใด ก็ต้องเริ่มจ่ายเมื่อนั้นจะไปคิดย้อนหลังถึงช่วงที่กฎหมายยังไม่ได้ให้จ่ายหาได้ไม่

พลเอกประยุทธ์ เป็นนายกฯ มาก่อนรัฐธรรมนูญ 2560 จะเริ่มใช้บังคับ ตอนนั้นได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ เป็นนายกรัฐมนตรีตามรัฐธรรมนูญฉบับชั่วคราวปี 2557เมื่อ 24 สิงหาคม 2557 ซึ่งพระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งตามมติของสนช. และสนช.มาจากคสช.ถวายคำแนะนำ

ครั้งนั้น เห็นได้ว่า ผู้ถูกร้องไม่ใช่นายกรัฐมนตรีตามรัฐธรรมนูญ 2560 ซึ่งต้องมีที่มาตามมาตรา 158 วรรคสอง ซึ่งได้รับความเห็นชอบจากสภาฯแต่อย่างไรก็ตาม บทเฉพาะกาล มาตรา 264 วรรคหนึ่งบัญญัติว่า ให้ครม. ที่บริหารราชการแผ่นดินอยู่ในวันก่อนวันประกาศใช้รัฐธรรมนูญนี้ เป็นครม.ตามรัฐธรรมนูญ 2560 จนกว่าครม.ที่ตั้งขึ้นใหม่ภายหลังการเลือกตั้งครั้งแรกตามรัฐธรรมนูญนี้จะเข้ารับหน้าที่ นั่นก็เพื่อให้มีความต่อเนื่องในการทำงาน

กรณีตามมาตรา 158 วรรคสี่ ของรัฐธรรมนูญ 2560 ในเรื่องระยะเวลา 8 ปี จึงต้องเริ่มนับทันทีนับแต่รัฐธรรมนูญ 2560 มีผลเริ่มใช้บังคับ

จากหลักกฎหมายดังกล่าวข้างต้นจึงวินิจฉัยได้ว่า ผู้ถูกร้องซึ่งเป็นนายกรัฐมนตรีที่บริหารราชการแผ่นดินอยู่ในวันก่อนใช้รัฐธรรมนูญนี้ เป็นนายกรัฐมนตรีตามมาตรา 158 วรรคสี่ ของรัฐธรรมนูญนี้ด้วยในวันที่เริ่มใช้รัฐธรรมนูญ 2560

กรณีนี้ แตกต่างจากการเพิกถอนสิทธิทางการเมืองของกรรมการบริหารพรรคการเมือง นั่นเป็นกรณีเกี่ยวกับพรรคการเมืองกระทำการฝ่าฝืนกฎหมายว่าด้วยพรรคการเมือง อันเป็นเหตุให้ถูกยุบพรรคและเป็นผลให้กรรมการบริหารพรรคถูกเพิกถอนสิทธิทางการเมือง มีบทบัญญัติของกฎหมายที่เขียนไว้โดยชัดเจนว่าให้มีผลย้อนหลังได้ แต่บทบัญญัติรัฐธรรมนูญ 2560 ไม่ได้บัญญัติกรณีการดำรงตำแหน่งของนายกฯให้มีผลย้อนหลังได้ มันจึงเป็นคนละกรณี จึงไม่อาจนำมาเทียบเคียงกันได้

ส่วนข้ออ้างถึงบันทึกการประชุมกรธ. ระบุว่าประธานกรธ.และรองประธานกรธ.คนที่ 1 ได้ให้ความเห็นไว้นั้น ศาลรัฐธรรมนูญเห็นว่า การประชุมดังกล่าว เป็นเพียงการอธิบายแนวความคิดของกรธ.ในการจัดทำรัฐธรรมนูญมาตราต่างๆว่ามีความมุ่งหมายอย่างไร และเป็นการพิจารณาภายหลังรัฐธรรมนูญ 2560 ประกาศใช้บังคับเป็นเวลาถึง 1 ปี 5 เดือน ประกอบกับความเห็นของประธานกธ.และรองประธานกรธ.คนที่ 1 ที่ผู้ร้องกล่าวอ้าง มิได้นำไประบุไว้ในความมุ่งหมายและคำอธิบายประกอบรายมาตราของรัฐธรรมนูญ มาตรา 158 แต่อย่างใด

การที่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัย ให้ถือเอาวันที่รัฐธรรมนูญนี้ประกาศใช้ เป็นวันเริ่มต้นเข้ารับตำแหน่ง ผู้ถูกร้องจึงดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีตามความในมาตรา 264 รัฐธรรมนูญ 2560 นับตั้งแต่วันที่ 6 เมษายน 2560 ถึงวันที่ 24 สิงหาคม 2565 ผู้ถูกร้องจึงดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรียังไม่ครบกำหนดเวลาตามรัฐธรรมนูญ 2560 มาตรา 158 วรรคสี่ ความเป็นรัฐมนตรีของนายกรัฐมนตรีจึงไม่สิ้นสุดลงตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 170 วรรคสอง ประกอบมาตรา 158 วรรคสี่

ศาลรัฐธรรมนูญโดยมติเสียงข้างมากจึงวินิจฉัยว่าความเป็นรัฐมนตรีของนายกรัฐมนตรี ยังไม่สิ้นสุดลง

ทั้งนี้ มีรายงานว่า มติเสียงข้างมาก 6 ต่อ3 เสียงนั้น 6 เสียงข้างมาก ประกอบด้วย 1.นายวรวิทย์กังศศิเทียม, 2.นายปัญญา อุดชาชน 3.นายอุดม สิทธิวิรัชธรรม 4.นายจิรนิติ หะวานนท์ 5.นายบรรจงศักดิ์ วงศ์ปราชญ์, และ 6.นายวิรุฬห์ แสงเทียน ส่วน 3 เสียงข้างน้อย ประกอบด้วย 1.นายนครินทร์ เมฆไตรรัตน์, 2.นายทวีเกียรติ มีนะกนิษฐ์, และ 3.นายนภดล เทพพิทักษ์

4. อันที่จริง ยังมีมุมมองกฎหมายจากผู้ที่เห็นว่า ควรเริ่มนับวาระ 8 ปี จากวันที่ได้รับการโปรดเกล้าฯ ให้เป็นนายกฯ หลังได้รับเลือกในรัฐสภา ตามกระบวนการตามมาตรา 159 แห่งรัฐธรรมนูญ 2560 ต่างหาก (9 มิ.ย. 2562)

กระนั้น ก็ไม่ปรากฏว่า มีผู้สนับสนุนพลเอกประยุทธ์ออกมาด่าทอบิดเบือนโจมตีศาลรัฐธรรมนูญ ต่างน้อมรับ เป็นการแสดงออกอย่างอารยชน เคารพในระบบยุติธรรมของบ้านเมือง

สันติสุข มะโรงศรี