รัฐบาล “ทักษิณ ชินวัตร” ขยัน ประกาศให้ 31 ธันวาคม ไม่เป็นวันหยุด สุดท้ายคนรู้ทัน ตั้งคำถามว่า เผื่อให้เมีย(ในขณะนั้น) ที่เพิ่งซื้อ “ที่ดินรัชดา” มีเวลาไปโอนที่ ก่อนถูกเรียกเก็บภาษีอัตราใหม่ใช่หรือเปล่า?

รัฐบาล “ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร” ขยัน ประชุมสภาจนถึงค่อนรุ่ง และรวบรัดผ่าน พ.ร.บ.นิรโทษกรรม ที่นอกจากจะนิรโทษให้ฆาตกร ยุติการค้นหาความจริง และดึงคดีออกจากการพิจารณาของศาลแล้ว ยังแอบนิรโทษคดีทุจริตเอาไว้ท้ายกฎหมาย เพื่อช่วย “ทักษิณ ชินวัตร” ให้พ้นผิด?

รัฐบาล “เศรษฐา ทวีสิน” ขยัน “วันแม่แห่งชาติ” เรียกประชุมรัฐมนตรีหรือตัวแทนพรรคร่วมรัฐบาล เพื่อถกปัญหา “กาสิโน” หรือเรียกชื่ออำพรางว่า พ.ร.บ. การประกอบธุรกิจสถานบันเทิงครบวงจร (เอนเตอร์เทนเมนท์คอมเพล็กซ์) พ.ศ. …

1) ศ.ดร.สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ รองหัวหน้าพรรคประชาธิปัตย์ โพสต์เฟซบุ๊ก แสดงความคิดเห็นว่า “น่าตกใจ รัฐบาลเรียกประชุมเพื่อหารือเร่งเดินหน้าโครงการเปิดกาสิโน หรือบ่อนพนันถูกกฎหมายในประเทศไทยใน “วันแม่แห่งชาติ” ซึ่งเป็นวันที่ทุกคนให้ความสำคัญในการสร้าง “ครอบครัวเข้มแข็ง” แต่รัฐบาลกลับส่งเสริม “การพนัน” ซึ่งเป็นสิ่งที่ “ทำลายสถาบันครอบครัว” ได้อย่างรวดเร็วและรุนแรงที่สุด

เกณฑ์การตั้งเงื่อนไขของผู้ลงทุนที่ต้องเป็นบริษัทมหาชนทุนจดทะเบียน 1 หมื่นล้าน และการกำหนดค่าเข้ากาสิโนของคนไทยขั้นต่ำที่ 5 พันบาท เป็นเสมือนการสร้าง “ภาพลวงตา” ว่าการเปิดกาสิโนจะทำให้เกิดการลงทุน ส่งเสริมการท่องเที่ยว และมีมาตรการป้องกันคนไทยเข้าไปใช้บริการได้ง่ายเกินไปไว้เรียบร้อยแล้ว โดยไม่คำนึงถึง “ผลเสียรุนแรงระยะยาว” ของการพนันต่อสังคมไทย

การอ้างถึงกาสิโนว่าจะเป็นแหล่งดึงดูดนักท่องเที่ยวต่างชาติ ทั้งๆ ที่หลายประเทศรอบบ้านเราก็มีกาสิโนให้บริการอยู่แล้ว มีเหตุผลอะไรที่จะต้องเข้ามาเล่นในเมืองไทยซึ่งสุดท้ายก็จะต้องพยายามดึง “คนไทย” นั่นเองให้เข้ามาเป็นลูกค้าให้ได้มากที่สุด

ความล้มเหลวของ “สถานบันเทิงครบวงจร” ที่ใช้บังหน้าบ่อนการพนัน มีให้เหตุหลายแห่งในประเทศเพื่อนบ้านของไทย ไม่ว่าจะเป็นการจ้างงานคนท้องถิ่นที่ไม่เกิดขึ้นจริง มีเพียง “แรงงานระดับล่าง” ไม่กี่ร้อยคนเท่านั้น หรือ “อาชญากรรมร้ายแรง” ที่มีผลต่อเนื่องมาจากการพนัน ที่เกิดขึ้นในบ่อนแถวชายแดนไทยก็ประจักษ์ชัดว่า “ควบคุมไม่ได้”

นอกจากนี้ยังมีการแอบแฝงทำ “บ่อนออนไลน์” อยู่ภายในสถานบันเทิงครบวงจรที่ยากจะตรวจสอบด้วย รวมทั้ง “ธุรกิจฟอกเงินผิดกฎหมาย” ที่พบว่าเกิดขึ้นควบคู่ไปกับกาสิโนอย่างไม่มีทางป้องกัน แม้กระทั่งกาสิโนในประเทศที่มีการบังคับใช้กฎหมายอย่างเคร่งครัดแล้วก็ตาม

อาการ “เร่งร้อน” โดยไม่มีความพร้อมจริงๆ ด้าน “การควบคุมผลกระทบ” ต่อสังคม ในขณะที่ “พลเมืองยังอ่อนแอ” ในสภาพเศรษฐกิจ และสังคมปัจจุบัน จึงเป็น “ความเสี่ยงอันตราย” ที่ “ผู้นำ” ไม่ควรละเลย

ดังนั้น ความฝันของรัฐบาลที่หวังจะให้กาสิโนเป็นแหล่งดึงดูดนักท่องเที่ยวต่างชาติ อาจจะเป็นได้แค่ฝันค้างกลางวัน แต่จะเป็น “ฝันร้าย” ของคนไทยและลูกหลานไทย ไปตลอดกาลก็เป็นได้”

2) หลังประชุมผ่านไป 1 วัน พรรคภูมิใจไทย นำโดย นายไชยชนก ชิดชอบ สส.บุรีรัมย์ เลขาธิการพรรคภูมิใจไทย แถลงผลการประชุมพรรคภูมิใจไทย ว่า ที่ประชุมพรรคภูมิใจไทยได้พิจารณาแล้ว พรรคมีจุดยืนเกี่ยวกับร่างพ.ร.บ.ฉบับนี้ ว่าเบื้องต้นเราไม่เห็นด้วยกับสาระสำคัญ 3-4 ประเด็น คือ 1.พ.ร.บ.ฉบับนี้จะไม่แก้ปัญหาการพนันผิดกฎหมาย และอาจทำให้มีการพนันทั้งบนดินและใต้ดินจนเกิดปัญหา 2.เรื่องผลประโยชน์ต่อรัฐ และประชาชน เรายังรู้สึกว่ายังไม่มีความชัดเจนมากพอที่จะลงทุนทำเรื่องแบบนี้ 3.ผลกระทบต่อการขับเคลื่อนกระตุ้นท่องเที่ยว ซึ่งเราไม่มั่นใจว่ากาสิโนจะช่วยกระตุ้นการท่องเที่ยวของประเทศไทยได้ และ 4.เท่าที่ดูยังไม่เห็นมาตราไหนของร่างกฎหมายดังกล่าว ระบุเรื่องการช่วยเหลือแรงงานชาวไทยในการจ้างงาน ซึ่งเชื่อว่าพรรคร่วมอื่นๆ คงมีความเห็นเช่นกัน และหวังว่ารัฐบาลจะนำประเด็นต่างๆ เหล่านี้ไปพิจารณา

ผู้สื่อข่าวถามว่า ที่ประชุมพรรคได้ดูภาพรวมของกฎหมายหรือไม่ ว่าสุดท้ายใครได้ประโยชน์ นายไชยชนก กล่าวว่า อย่างที่บอกเท่าที่ดูประโยชน์ยังไม่ตกมาที่รัฐ และประชาชนดั่งที่เราอยากจะเห็น ซึ่งเราก็ส่งข้อเสนอแนะไปแล้ว และรอดูการปรับแก้รอบที่สองจะดีกว่า เมื่อถามว่า มติของพรรคภูมิใจไทยต่อร่างกฎหมายฉบันนี้ เป็นการหักรัฐบาลหรือไม่ นายไชยชนก ยืนยันว่า ไม่ได้เป็นการหักรัฐบาล แต่เป็นการเสนอความเห็นตามที่ได้รับโจทย์มา

2) ผศ.ดร.ชิดตะวัน ชนะกุล อาจารย์ภาควิชาเศรษฐศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ให้ความเห็นต่อการที่รัฐบาลจะผลักดัน “กาสิโน” หรือเอนเตอร์เทนเมนท์คอมเพล็กซ์ว่า หากไปดูบันทึกหลักการและเหตุผล จะเห็นข้อความที่สะท้อนวิธีคิดของรัฐบาล อาทิ 1.การท่องเที่ยวเป็นอุตสาหกรรมที่สร้างรายได้ให้ประเทศมาก 2.การมีกฎหมายฉบับนี้น่าจะส่งผลดีต่อสังคมในภาพรวม และ 3.ก่อให้เกิดการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน

อย่างไรก็ตาม หากไปดูนิยามคำว่าการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน โดยองค์การการท่องเที่ยวโลก (UNWTO) ซึ่งเป็นหน่วยงานภาคใต้องค์การสหประชาชาติ (UN) ได้ระบุว่า การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนจะเกิดขึ้นได้รัฐบาลต้องให้ความสำคัญควบคู่กันทั้งมิติเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อมและวัฒนธรรม อีกทั้งต้องพิจารณาทั้งระยะสั้นและระยะยาวทั้งนี้ หากไปดูงานวิจัยในปี 2560 โดยนักวิชาการจากมหาวิทยาลัยบัฟฟาโล สหรัฐอเมริกา ที่เผยแพร่ทางวารสารวิชาการระดับนานาชาติอย่าง Journal of Gambling Studies พบว่า การมีกาสิโนถูกกฎหมายจะส่งผลกระทบต่อสังคมในหลายประเด็น

อาทิ มีข้อค้นพบว่า ยิ่งประเทศหรือมลรัฐมีประเภทของการพนันถูกกฎหมายมากขึ้นเท่าใด ก็ยิ่งทำให้การพนันแพร่หลายมากขึ้นเท่านั้น นำไปสู่ปัญหาคนติดพนัน และปัญหาอื่นๆ ที่เชื่อมโยงกับการพนัน เช่น หนี้ครัวเรือน ความอ่อนแอของสถาบันครอบครัว อาชญากรรม เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ นอกจากนั้นยังพบว่า ยิ่งกาสิโนถูกกฎหมายตั้งอยู่ในพื้นที่ใดนานขึ้น ก็จะยิ่งทำให้ผู้คนมีปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการพนันเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะปัญหาอาชญากรรมกับการพนัน มีสถิติยืนยันโดยอ้างอิงฐานข้อมูลของสำนักงานสอบสวนกลางสหรัฐฯ (FBI)

ขณะที่ในด้านเศรษฐกิจ สหรัฐฯ อนุญาตให้ตั้งกาสิโนถูกกฎหมายมาตั้งแต่ปี 2474 ที่เมืองลาสเวกัส มลรัฐเนวาดา และต่อมาในปี 2519 ที่เมืองแอตแลนติก ซิตี้
มลรัฐนิวเจอร์ซีย์ ซึ่งนำมาสู่การศึกษาในมิติเศรษฐกิจว่าเป็นอย่างที่คาดหวังจริงหรือไม่ ไล่ตั้งแต่

1.สร้างรายได้ให้ภาครัฐ โดย เอิร์ล ไกรโนลส์ (Earl Grinols) นักเศรษฐศาสตร์ชาวอเมริกัน ผู้ศึกษาประเด็นเศรษฐกิจและสังคมที่เกี่ยวข้องกับการพนันในสหรัฐฯ มายาวนาน ชี้ว่าได้ไม่คุ้มเสีย เพราะรัฐบาลสหรัฐฯ ต้องมีรายจ่ายเยียวยาผลกระทบจากการพนันถึง 3 เหรียญสหรัฐแต่มีรายได้ส่วนนี้เพียง 1 เหรียญสหรัฐ

2.ส่งเสริมการจ้างงานในพื้นที่ มีผลการศึกษาจากหน่วยงานด้านแรงงานของมลรัฐนิวเจอร์ซีย์ พบว่า แม้จะมีการจ้างงานเพิ่มขึ้นแต่ไม่ได้ก่อมูลค่าเพิ่มกับเศรษฐกิจของประเทศแต่อย่างใด เนื่องจากงานในธุรกิจกาสิโนส่วนใหญ่เป็นงานประเภททักษะต่ำ (Low Skill) การคาดหวังรายได้จากธุรกิจนี้เพื่อขับเคลื่อนเศรษฐกิจให้เป็นประเทศรายได้สูงจึงเป็นไปได้ยาก

และ 3.กระตุ้นเศรษฐกิจในพื้นที่ หากดูตัวอย่างจากประเทศที่ไม่ไกลจากไทยอย่างฟิลิปปินส์ มีการอนุญาตให้ตั้งกาสิโนถูกกฎหมายตั้งแต่ปี 2519 โดยมี Philippine Amusement and Gaming Corporation เป็นหน่วยงานกำกับดูแล แต่ระยะหลังๆ เริ่มหันมาใช้ระบบการออกใบอนุญาต ซึ่งในร่าง พ.ร.บ.เอนเตอร์เทนเมนท์คอมเพล็กซ์ ก็มีแนวคิดจะใช้ระบบนี้เช่นกัน ทั้งนี้ ในความเป็นจริงชาวฟิลิปปินส์ซึ่งส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก ไม่ต้องการให้มีกาสิโนถูกกฎหมาย เพราะขัดกับหลักการทางศาสนา แต่รัฐบาลก็ผลักดันให้ตั้งจนได้ในที่สุด

“ประเด็นที่สำคัญตามมาก็คือ ปัญหาสังคม เศรษฐกิจ การคอร์รัปชั่นของประเทศฟิลิปปินส์ยังอยู่ในระดับที่รุนแรง เพราะฉะนั้นแม้จะเปิดกาสิโนมาตั้งแต่ปี 1976 (2519) แต่แม้ในปัจจุบันฟิลิปปินส์ก็ยังติดอันดับประเทศยากจนอยู่ดี มี GDP Per Capita (ผลิตภัณฑ์มวลรวมต่อหัว-ต่อคน) ที่ต่ำกว่าประเทศไทย”

ผศ.ดร.ชิดตะวัน กล่าวต่อไปว่า ขณะที่ตัวอย่างจากสหรัฐฯ อย่างเมืองแอตแลนติก ซิตี้ นั้นก็มีความคล้ายคลึงกับประเทศไทย เพราะเป็นเมืองที่มีชายหาดสวยงาม แต่ก็คาดหวังว่าธุรกิจการพนันจะนำเม็ดเงินเข้ามาในพื้นที่โดยมองตัวอย่างจากเมืองลาสเวกัส อีกทั้งก่อนจะอนุญาตให้มีการพนันถูกกฎหมาย แอตแลนติก ซิตี้ ก็มีปัญหาการพนันผิดกฎหมายอยู่แล้ว รวมไปถึงปัญหาการขายบริการทางเพศ ปัญหาทุจริตของนักการเมืองท้องถิ่น

แต่เมื่อมีการอนุญาตให้มีธุรกิจการพนันถูกกฎหมายในเมืองแอตแลนติก ซิตี้ ผลการศึกษาของ Federal Reserve Bank of Philadelphia กลับชี้ว่า กาสิโนถูกกฎหมายไม่ได้ก่อให้เกิดผลดีกับเมืองดังกล่าว เช่น รายได้เฉลี่ยของประชากรต่ำกว่าพื้นที่อื่นๆ ในมลรัฐเดียวกัน มีประชากรที่อยู่ใต้เส้นความยากจนร้อยละ 32.4 สูงกว่าค่าเฉลี่ยของมลรัฐซึ่งอยู่ที่ร้อยละ 9.7 และแม้เมืองจะจัดเก็บรายได้จากกาสิโนผ่านภาษีอสังหาริมทรัพย์ได้มากถึงร้อยละ 80 ของรายได้จากภาษีอสังหาฯ ทั้งหมด อีกทั้งยังนำรายได้ส่วนนี้ไปใช้จ่ายด้านการศึกษา แต่เยาวชนในพื้นที่กลับมีปัญหาเรียนไม่จบสูงมาก

ที่สำคัญคือ แม้จะมีการอนุญาตให้มีกาสิโนถูกกฎหมาย แต่การพนันผิดกฎหมายก็ไม่ได้หมดไป แม้สหรัฐฯ จะขึ้นชื่อว่าเป็นหนึ่งในประเทศที่มีการบังคับใช้กฎหมายเป็นอย่างดีก็ตาม ทั้งนี้ ในกรณีสหรัฐฯ ที่พบปัญหาจากเมืองแอตแลนติก ซิตี้ ซึ่งเหตุที่ Federal Reserve Bank of Philadelphia สนับสนุนให้ศึกษาผลกระทบ เนื่องจากหน่วยงานดังกล่าวอยู่ในมลรัฐเพนซิลเวเนีย ซึ่งติดกับมลรัฐนิวเจอร์ซีย์ ทำให้มีคนจำนวนหนึ่งเข้าไปเล่นการพนันในเมืองแอตแลนติก ซิตี้ และกว่าที่มลรัฐเพนซิลเวเนีย จะยอมให้มีกาสิโนถูกกฎหมาย ต้องรอจนถึงปี 2547

“ประเด็นที่น่าสนใจคือการฆ่าตัวตาย ผลการศึกษาชี้ชัดว่าคนที่ติดการพนันจะมีแนวโน้มฆ่าตัวตายสูงกว่าคนปกติถึง 12 เท่า แล้วที่เป็นประเด็นสำคัญก็คือถ้าติดการพนันไปแล้วโอกาสที่จะกลับมาเป็นทรัพยากรมนุษย์ที่จะมีคุณภาพ มีศักยภาพ ยากมาก ต่อให้มีการบำบัดก็ตาม เพราะฉะนั้นรัฐบาลที่มองการณ์ไกลและหวังดีกับประเทศชาติและประชาชน จะไม่นำประชาชนให้ไปติดการพนันก่อนแล้วค่อยมาบำบัด” ผศ.ดร.ชิดตะวัน ระบุ

3) รศ.ดร.นวลน้อย ตรีรัตน์ ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน และอดีตอาจารย์คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า เมื่อดูร่าง พ.ร.บ.เอนเตอร์เทนเมนท์คอมเพล็กซ์ สิ่งที่ตนตกใจคือ มีเรื่องการอนุญาตให้กาสิโนปล่อยสินเชื่อกับนักพนันกู้ได้ เพราะหากไปดูตัวอย่างกาสิโนถูกกฎหมายจากต่างประเทศ หากเป็นประเทศกำลังพัฒนา เช่น ฟิลิปปินส์ เวียดนาม รัฐจะพยายามออกมาตรการป้องกันไม่ให้พลเมืองในประเทศเข้าไปเล่น หรือประเทศอย่างสิงคโปร์ มีการเก็บค่าธรรมเนียมการเข้าไปเล่น ก็มีชาวสิงคโปร์จำนวนไม่น้อยที่ยื่นเรื่องขอถอนชื่อตนเองจากการได้รับอนุญาตให้เข้าไปเล่น สะท้อนว่าสิงคโปร์ก็มีปัญหาสังคมจากการพนันอย่างหนักเช่นกัน

แต่ด้วยความที่สิงคโปร์เป็นศูนย์กลางการเดินทาง มีชาวต่างชาติเข้าไป แต่ไม่มีที่เที่ยว ดังนั้น ที่เที่ยวก็จะอยู่ตรงกาสิโน ในขณะที่ประเทศไทยมีแหล่งท่องเที่ยวกระจายมากในพื้นที่ต่างๆ กาสิโนจึงไม่น่าจะดึงดูดได้ หรือหากจะคาดหวังรายได้จากนักท่องเที่ยวชาวจีน ซึ่งหลายประเทศในทวีปเอเชียก็คาดหวังเม็ดเงินจากคนกลุ่มนี้
รัฐบาลประเทศจีนก็ออกมาตรการคุมเข้มเพื่อป้องกันไม่ให้ประเทศอื่นมาดึงพลเมืองของตนไปเล่นการพนัน เล่นการจัดทัวร์พาชาวจีนไปต่างประเทศเพื่อไปเล่นการพนันโดยเฉพาะ ถือเป็นความผิดตามกฎหมายของจีน

“ดังนั้นสิ่งที่มันจะเกิดขึ้นคือมันค่อนข้างจะตกอยู่กับคนในประเทศ เพียงแต่ว่าปิดบังซ่อนเร้นเอาไว้ เพราะถ้าบอกว่าทำไว้เพื่อให้คนในประเทศเล่นนี่สงสัยเวทีจะใหญ่โต เพราะจากการสำรวจของเราหลายปี คนที่ไม่เห็นด้วยกับการที่มีกาสิโนถูกกฎหมาย มากกว่าร้อยละ 50 คนที่เห็นด้วยมีประมาณร้อยละสามสิบกว่า อีกสิบกว่าเปอร์เซ็นต์ที่ยังตัดสินใจไม่ได้ว่ามันจะดีหรือไม่ดี”รศ.ดร.นวลน้อย ระบุ

“เอนเตอร์เทนเมนท์ คอมเพล็กซ์” เป็น “ฝันที่ค้างอยู่” ของรัฐบาลนายทักษิณ ชินวัตร สมัยที่เขาเรืองอำนาจ เขาพยายามมาแล้วที่จะทำเรื่องนี้ หรือว่า บัดนี้ เขาแอบยัดความคิดนี้เข้ามาในหัว “หุ่นเชิด” ของเขา แล้วเร่งรีบเร่งรัด ชนิดที่ประธานการพูดคุยกับพรรคร่วมไม่ใช่นายกรัฐมนตรี แต่เป็น “สายตรงทักษิณ-คุณหญิง” ที่ชื่อ “ภูมิธรรม เวชยชัย

หรือว่า สุดท้าย มันไม่ใช่ “ความต้องการของประเทศไทย” หรอก

อาจเป็นแค่ความพยายามของพวก “หนักแผ่นดิน” คนหรือสองคนเท่านั้น!!