Universal Health Coverage, UHC หรือ หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า เป็นเป้าหมายย่อยที่ 3.8 ของ SDG3 หรือเป้าหมายที่ 3 ของการพัฒนาที่ยั่งยืน
SDG 3.8 คือ บรรลุการมีหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้ารวมถึงการป้องกันความเสี่ยงทางการเงิน การเข้าถึงบริการสาธารณสุขจำเป็น ที่มีคุณภาพ และเข้าถึงยาและวัคซีนจำเป็นที่ปลอดภัย มีประสิทธิภาพ มีคุณภาพ และมีราคาที่สามารถซื้อหาได้
ทำไมสหประชาชาติ, WHO จึงถึงต้องสร้าง SDG3 และเป้าหมายย่อยต่างๆ ของ SDG3 รวมทั้ง SDG 3.8?
เพราะว่ามีประชาชนอย่างน้อย โลก (โลกมีประชาชนประมาณ 7,800 ล้านคน) ที่ยังไม่มี full coverage of essential health services (ระบบดูแลสุขภาพที่จำเป็นและครอบคลุม) มีประชาชนประมาณ 100 ล้านคน ทุกปีที่กลายเป็นคนยากจนมาก (คำนิยามของextreme poverty คือ มีเงินใช้จ่ายในความเป็นอยู่เพียง 1.90 เหรียญสหรัฐอเมริกาต่อวัน) เนื่องจากต้องใช้จ่ายค่าดูแลสุขภาพของตนเองหรือครอบครัว มีประชาชนมากกว่า 930 ล้านคน (12% ของประชากรโลก) ที่อย่างน้อยใช้จ่าย 10% ของรายได้สำหรับการดูแลสุขภาพ มีประชากรโลกอย่างน้อย 400 ล้านคน ที่ไม่มี basic health care (ระบบดูแลสุขภาพพื้นฐาน) และ 40% ไม่มีสวัสดิการทางสังคม มีประชากรมากกว่า 1.6 พันล้านคนที่อยู่ในสภาวะเปราะบางจากปัญหาต่างๆ และไม่มี basic health services ตอนปลายปี 2017 มี 21.7 ล้านคน ที่อยู่กับ HIV ที่ได้รับยา antiretroviral (ยาต้านเชื้อไวรัส) แต่ยังมีมากกว่า 15 ล้านคน ที่ยังรอยาอยู่ ทุก 2 วินาที จะมีประชากรอายุ 30-70 ปีเสียชีวิตก่อนวัยอันควรจากโรค NCDs หรือโรคที่ไม่ติดต่อ(โรคที่น่าจะป้องกันได้ เช่น โรคหลอดเลือดต่างๆ หัวใจ สมอง,โรคปอดเรื้อรัง, เบาหวาน และมะเร็ง) มีประชากร 7 ล้านคน ตายทุกปีจากอากาศเป็นพิษ มีผู้หญิงมากกว่า 1 ใน 3 ที่ประสบปัญหาเกี่ยวกับความรุนแรงทางร่างกาย หรือทางเพศ ฯลฯ
หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า หรือ Universal Health Coverage คือ การที่ประชากรทุกคนและชุมชน สามารถรับบริการทางด้านสุขภาพที่จำเป็น มีคุณภาพ โดยไม่ต้องประสบปัญหาเรื่องการเงิน UHC ครอบคลุมตั้งแต่การป้องกันโรค ส่งเสริมสุขภาพคุ้มกัน วินิจฉัย รักษา ฟื้นฟู และการประคับประคอง (palliative) และควรจะครอบคลุมไปถึง terminal care (วาระสุดท้ายของชีวิต)อีกด้วย นี่เป็นเป้าหมายที่ทุกประเทศประกาศ เซ็นสัญญา ร่วมกันว่าจะพยายามบรรลุถึงเป้าหมายนี้ในปี ค.ศ.2030 หรืออีก 9 ปีข้างหน้า
แต่ UHC ไม่ได้หมายความจะให้บริการได้ทุกอย่างทางด้านสุขภาพ ไม่ว่าจะแพงแค่ไหน เพราะไม่มีประเทศไหนในโลกที่จะสามารถทำอย่างนี้ได้ตลอดไป อย่างยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นประเทศที่รวยสุด
การบริการสุขภาพถ้วนหน้า ไม่ได้หมายความถึงการเงินเท่านั้น แต่ยังรวมถึงทุกส่วนของระบบสุขภาพ ตั้งแต่ระบบการให้บริการ เจ้าหน้าที่ที่มีคุณภาพ และปริมาณ รวมทั้งสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ระบบการสื่อสาร เทคโนโลยีทางด้านสุขภาพ ระบบข่าวสารข้อมูล ระบบประกันคุณภาพ การมีธรรมาภิบาลและกฎหมาย
การบริการสุขภาพถ้วนหน้า ไม่ได้หมายถึง การให้บริการสุขภาพที่จำเป็นเป็นอย่างน้อยเท่านั้น (minimum package of health services) แต่ควรมีการขยายสิทธิประโยชน์ และการป้องกันปัญหาทางการเงิน เมื่อประเทศฐานะดีขึ้น
การบริการสุขภาพถ้วนหน้าไม่ได้หมายถึงเฉพาะการรักษาพยาบาลเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการให้บริการทางด้านสาธารณสุขสำหรับประชาชนทั่วๆ ไปด้วย เช่น การรณรงค์ในเรื่องต่างๆ ทางสาธารณสุข เช่น การใส่สารฟลูออไรด์ (fluoride) ในน้ำ การควบคุมพื้นที่เพื่อไม่ให้ยุงมีการเพาะเชื้อ การมีสุขภาพที่ดีทำให้มีโอกาสเรียน เรียนได้ดี มีงานทำ มีเงิน มีความเท่าเทียม (equity) มีการพัฒนาตามลำดับความสำคัญต่างๆ ของประเทศ รวมทั้งการมีส่วนร่วมในสังคม (social inclusion) ฯลฯ
ทำอย่างไรจึงจะไปถึงหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า ประเทศต่างๆ ที่ขณะนี้มีหลักประกันฯ ที่ดีแล้ว เข้าถึง สามารถจ่ายได้ในขณะนี้ ต่างก็มีปัญหาในประเด็นที่ว่า ค่าใช้จ่ายจะมีมากขึ้นเรื่อยๆ เพราะความต้องการมีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
ฉะนั้นจะต้องเพิ่มความเข้มแข็งของทุกส่วนของระบบสุขภาพ โดยมีระบบการใช้จ่ายที่เหมาะสม แข็งแรง ถ้าแต่ละคนต้องเสียค่ารักษาพยาบาลเอง คนยากจนจะมีปัญหา แม้แต่คนที่มีฐานะดีในบางกรณีที่เจ็บป่วยจากโรคที่รุนแรง เรื้อรัง ที่ต้องใช้วิธีตรวจที่ซับซ้อน การรักษาที่แพง ก็อาจมีปัญหาได้ ฉะนั้นต้องมีระบบการเงินของประเทศ หรือส่วนกลางที่ดี เช่น จากภาษีอาการ หรือของประเทศไทยในระบบ สปสช. หรือประกันสังคม หรือทางราชการ
การที่จะให้บริการสาธารณสุขที่ดีและมีผลที่ดี ขึ้นอยู่กับการเข้าถึง รวมทั้งปริมาณและศักยภาพของบุคลาการทางด้านสาธารณสุขด้วย ที่จะให้บริการอย่างมีคุณภาพ โดยมีประชาชนเป็นหลัก ฉะนั้นการลงทุนทางด้าน primary health care ที่มีคุณภาพ จึงมีความสำคัญมาก เพื่อที่จะช่วยให้ UHC สำเร็จไปด้วยดี อย่างประหยัด คุ้มค่า การมีธรรมาภิบาล การจัดซื้อจัดจ้าง จัดซื้อยา เทคโนโลยีทางด้านสุขภาพ และระบบที่ดีก็เป็นส่วนประกอบที่มีความสำคัญยิ่ง ฯลฯ
นพ.พินิจ กุลละวณิชย์
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี