ได้กล่าวมาในตอนที่แล้วว่า ขณะนี้ทหารที่ดีๆในกองทัพรู้ดีว่า คำวิพากษ์วิจารณ์ที่ไม่ดี และเป็นไปในทิศทางลบต่อทหารกำลังเกิดขึ้นมากในขณะนี้ เพราะจากการกระทำของทหารที่ไม่ดีแต่กำลังมีอำนาจ ทั้งที่อยู่นอกกองประจำการ หรือยังอยู่ในกองประจำการ ซึ่งประพฤติตนไม่เหมาะสมกับความเป็นทหารของประเทศชาติ

การเป็นทหารที่ดีและเหมาะสมนั้นเป็นอย่างไร ก็ขอให้ระลึกถึงพระบรมราโชวาทของ “จอมทัพ” สมัยล้นเกล้าฯ ร.9 ซึ่งได้พระราชทานไว้เมื่อวันที่ 25 มกราคม 2499 อันเป็นวันกองทัพบก ดังต่อไปนี้

“...เมื่อทหารมีไว้สำหรับประเทศชาติ ทหารต้องเป็นของประเทศชาติ หาใช่ของบุคคลหรือคณะบุคคลใดๆ โดยเฉพาะไม่ ...ผู้บังคับบัญชามีหน้าที่ปกครองทหารในทางที่ชอบที่ควร โดยระลึกถึงความเที่ยงธรรมและหน้าที่อันมีเกียรติของทหาร ทั้งนี้เพราะทหารได้รับเกียรติและเอกสิทธิ์เป็นผู้กุมอาวุธ และกำลังรบของประเทศ เป็นที่เคารพ เกรงขาม ในหมู่ชนทั่วไป ทหารจึงต้องปฏิบัติให้สมกับที่ตนได้รับความไว้วางใจ ไม่ควรไปทำหรือเกี่ยวข้องในกิจการที่มิใช่อยู่ในหน้าที่โดยเฉพาะของตน เช่น ไปเล่นการเมือง ดังนี้เป็นต้น กระทำเช่นนั้นจะทำให้บุคคลเสื่อมความเชื่อถือในทหาร โดยเข้าใจว่าเอาอิทธิพลไปใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตัว

เวลานี้สภาพการณ์ทั่วโลกยังไม่อยู่ในระดับปกติ ความจำเป็นและสำคัญของทหารย่อมมีมากขึ้นทหารจึงควรรักษาวินัยโดยเคร่งครัด ประพฤติตนให้เที่ยงธรรม ปฏิบัติหน้าที่ให้อยู่ในขอบเขตของตนโดยเฉพาะ เพื่อเป็นที่พึ่งที่เคารพของประชาชน...”

นี่เป็นพระบรมราโชวาทของในหลวง ร.9

เนื้อหาดังกล่าวยังคงทันสมัยเหมาะสมในทุกวันนี้

โดยเฉพาะในเรื่องที่ไม่ควรทำในกิจการที่ไม่อยู่ในหน้าที่ของทหาร หรือใช้อิทธิพลไปใช้เพื่อประโยชน์ส่วนตัว อย่างที่กำลังเห็นกันอยู่ในหลายเรื่องขณะนี้

ถ้าจะว่าไปแล้ว ทหารในกองทัพได้รับความเสียหายมาอย่างหนักตั้งแต่สมัย “นักโทษหนีคุก”คนนั้นมีอำนาจทางการเมือง เพราะถูกนำไปใช้ให้เป็นประโยชน์ทางการเมืองของตน หรือใช้เป็นฐานอำนาจคอยสนับสนุนการทำงานของตนให้แข็งแกร่ง ด้วยการแต่งตั้งโยกย้ายเพื่อร่วมรุ่นและพรรคพวกที่ตนไว้ใจให้เข้าไปดำรงตำแหน่งหน้าที่สำคัญในกองทัพ ใครไม่ใช่พวกจะถูกเตะโด่งไปอยู่ที่อื่น จนกองทัพของประเทศชาติกลายเป็นกองทัพของตน

รวมทั้งองค์กรต่างๆ ของรัฐในขณะนั้นด้วย ที่มีการขยายฐานแห่งอำนาจของตนเข้าไปใช้เป็นประโยชน์ตนและพรรคพวกตน โดยไม่คำนึงถึงความเป็นนิติรัฐ นิติธรรม ตลอดจนหลักการแห่งธรรมาภิบาลในการบริหารปกครองประเทศ

บ้านเมืองของเราขณะนี้ดูแล้วกำลังเป็นอย่างนี้อีก

มีการกระทำหลายอย่างคล้ายคลึงกันในการบริหารบ้านเมือง โดยเฉพาะการแต่งตั้ง โยกย้าย ในการปฏิบัติหน้าที่ในองค์กรต่างๆ ของรัฐ รวมทั้งองค์กรทหาร ในสมัยของ “นักโทษหนีคุก” คนนั้น ซึ่งทำให้องค์กรต่างๆ ของรัฐ โดยเฉพาะองค์กรทหารได้รับความเสียหายจนทุกวันนี้

การปฏิบัติรูปกองทัพจึงเป็นเรื่องหนึ่งที่ควรทำ

เพื่อให้คู่ขนานกันไปกับการปฏิรูปองค์กรต่างๆขณะนี้

การปฏิรูปกองทัพก็เพื่อทำให้กองทัพเป็นกองทัพที่ประกอบไปด้วยคุณสมบัติที่ดีต่างๆ ดังพระบรมราโชวาทของในหลวง ร.9 ทรงให้ไว้ดังที่ยกมาให้ฟังข้างต้นโดยเฉพาะในเรื่องของการเป็น “ทหารอาชีพ”ที่ไม่ควรไปทำหรือเกี่ยวข้องกับกิจการอื่นที่ไม่ใช้อยู่ในหน้าที่ตน และปฏิบัติหน้าที่ให้อยู่ในขอบเขตของตนโดยเฉพาะ

ต้องปรับปรุงกระบวนการสำคัญๆบางอย่างในกองทัพ เพื่อให้กองทัพยืนอยู่บนขาตนเอง และทำงานตามภารกิจ หรือตามพันธกิจของกองทัพ โดยเฉพาะในเรื่องต่อไปนี้

1. การจัดสรรงบประมาณของเหล่าทัพ

ไม่ใช่การผูกติดอยู่กับขนาดของกำลังพลในเหล่าทัพแต่เพียงอย่างเดียว หากแต่การใช้งบประมาณต้องมุ่งประเด็นการพัฒนากองทัพด้วย และต้องวางน้ำหนักในเชิงนโยบายให้ได้ว่า ในแต่ละช่วงเวลานั้นกองทัพมุ่งใช้งบประมาณเพื่อสนองตอบอะไร เหมาะสมหรือไม่กับสถานการณ์เศรษฐกิจของประเทศที่กำลังเป็นอยู่ ต้องไม่เป็นไป “ตามใจนาย”

2. การแต่งตั้ง และการให้ความดีความชอบ

ในความเป็นกองทัพของทหารอาชีพนั้น การแต่งตั้งและการให้ความดีความชอบ ทหารทุกคนถูกคัดเลือกจากความรู้ความสามารถ ไม่ใช่จาก “ลูกนาย”“ลูกเพื่อน” หรือ “ลูกพี่” อย่างที่ได้ยินได้ฟังมาโดยตลอดนี้ การปฏิรูปกองทัพจะต้องทำให้เกิดระบบคุณธรรมในการแต่งตั้งหรือการเลื่อนยศ ปลดย้ายความเป็นทหารอาชีพจึงเกิด

3. ระบบสวัสดิการ

กองทัพประจำการย่อมมีระบบการจ่ายค่าตอบแทนและระบบสวัสดิภาพรองรับ ไม่ใช่เฉพาะแต่เรื่องเงินเดือนเท่านั้น เพราะกำลังพลจะต้องมีหลักประกันความสูญเสียที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติหน้าที่ ดูแลครอบครัวที่ยังเหลืออยู่ของพวกเขา หรือมีหลักประกันในเรื่องสวัสดิการและที่สำคัญที่สุดก็คือ ผลประโยชน์ในกองทัพจะต้องไม่ถูกแบ่งปันเฉพาะกลุ่มทหารในระดับสูงเท่านั้น

ทั้ง 3 ประการเป็นสิ่งสำคัญลำดับแรกในการปฏิรูปกองทัพที่อย่างน้อยสมควรกระทำ ซึ่งอาจจะมีเรื่องอื่นๆตามมาอีกก็ได้ในการทำให้กองทัพเป็นกองทัพของทหารอาชีพ

พูดเรื่องนี้ก็เพราะเห็นว่ากองทัพสมควรปฏิรูปด้วยขณะนี้

น.ต.ประสงค์ สุ่นศิริ