นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (กทม.) เปิดเผยแนวความคิดที่จะเจรจากับรัฐบาล ในการยกโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียวให้รัฐบาล โดยกระทรวงคมนาคมรับผิดชอบไป เพื่อไม่ให้เกิดความลั่กลั่นกันว่า ราคาค่าโดยสารรถไฟฟ้าของ กทม.มีอัตราแบบหนึ่ง และราคาค่าโดยสารรถไฟฟ้าของรัฐบาลมีอีกราคาหนึ่ง

“ในภาพรวมที่อยากจะคืน เพราะเราเชื่อว่าการมี Single Owner มันทำให้บริหารจัดการง่ายขึ้น โดยเฉพาะการคิดราคาค่าโดยสารต่างๆ หากมีการคืนไปส่วนต่อขยายต่างๆ คนที่มารับต่อก็ต้องดำเนินการต่อ ส่วนแผนการส่วนต่อขยายในอนาคตช่วงบางหว้า - ตลิ่งชัน ก็ยังน่าสนใจ เพราะเป็นรถไฟฟ้าสายสีที่จะลงไปในถนนราชพฤกษ์ ซึ่งมีผู้อาศัยอยู่เยอะ

อย่างไรก็ดี สิ่งที่พูดเป็นเพียงแนวคิด ยังต้องหารือกับรัฐบาล เพราะกทม.เองก็ต้องคิดคำนวณถึงภาระค่าใช้จ่ายต่างๆ ที่ลงไป ทั้งค่างานระบบ E&M ส่วนสัมปทานหลักช่วงหมอชิต-อ่อนนุชและช่วงสนามกีฬาแห่งชาติ-สะพานตากสิน ก็มีแนวคิดคืนเช่นกัน และถ้าหากมีการคืนสัมปทานรถไฟฟ้าสายสีเขียว กทม.ก็จะได้นำงบที่ไปลงกับเรื่องนี้มาทำอย่างอื่นที่ตรงกับภารกิจกทม.มากกว่า เช่น การทำรถเมล์ ที่กทม.ลงรายละเอียดในพื้นที่ได้ดีกว่า” – นายชัชชาติกล่าว

1. อย่าแค่ “โยนภาระ” ออกจากตัว

นายสกลธี ภัททิยกุล อดีตรองผู้ว่าฯกทม. ให้ข้อมูลและความเห็นที่น่าสนใจ “ว่าด้วยรถไฟฟ้าสายสีเขียว กับการหาเสียง !!!” ระบุว่า

“เห็นข่าวผู้บริหารกรุงเทพมหานครชุดนี้ มีความคิดจะคืนรถไฟฟ้าสายสีเขียวให้รัฐบาลโดยอ้างเหตุผลว่ารับการขาดทุนสะสมไม่ไหวก็เพลียใจครับ

เหมือนมีของดีอยู่ในมือแล้วเอาไปยกให้คนอื่นซะอย่างนั้น

ทั้งๆ ที่มีหลายวิธีให้บริหารแก้ไขภาวะการขาดทุนสะสม ไม่ว่าจะเป็นการเจรจากับเจ้าเดิม หรือเปิดประมูลใหม่ให้รวบทุกเส้นทางเข้าด้วยกันโดยให้เอกชนแข่งกันอย่างเป็นธรรม และถือโอกาสคุยเรื่องลดราคาตั๋วไปให้ราคาอยู่ในระดับที่เหมาะสมไปในทีเดียวกลับไม่ทำ

เรื่องลดราคาตั๋วรถไฟฟ้าก็ยังเป็นมหากาพย์ ตอนหาเสียงบอกจะลดเหลือ20-25 บาท คนฟังเข้าใจว่าจะลดตลอดสาย ถึงเวลากลับบอกว่าราคานี้จะได้แค่คนที่โดยสารเป็นช่วงไม่กี่สถานี (น่าจะ 6-8 สถานี) ล่าสุด กทม. ก็น่าจะหวัง พ.ร.บ.ตั๋วร่วมของรัฐบาลให้ราคาลดลงตอนนั้น เท่ากับว่า 3 ปีกว่าๆ เรื่องราคาตั๋วแทบจะไม่ขยับไปไหน

ผลประโยชน์อย่างอื่นนอกจากค่าตั๋วโดยสารแล้วสายสีเขียวยังมีช่องทางหาเงินซ่อนอยู่ในตัวอีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นค่าโฆษณา ค่าเช่าพื้นที่ ค่าขอใช้พื้นที่ทำกิจกรรม หรือว่าจะเป็นค่าขออนุญาตเชื่อมทางเดินเข้าพื้นที่เอกชน ในส่วนนี้ทำดีๆ ปีหนึ่งได้เงินเยอะครับ

รถไฟฟ้าสายสีเขียวถือเป็นรถไฟฟ้าเส้นหลักที่น่าจะทำเงินให้กับผู้ถือสัมปทานได้ดีที่สุดกว่าทุกสายอยู่แล้ว โดยมีผู้โดยสารเฉลี่ยในวันธรรมดาเคยแตะ 1,000,000 เที่ยวคนต่อวัน ผู้โดยสารใช้บริการเยอะเพราะเป็นเส้นทางผ่าหลักใจกลางเมือง

ถ้าการที่จะแก้ปัญหาโดยดูแค่ว่าอะไรขาดทุน แล้วจะไม่ทำต่อ แต่ยกให้คนอื่น… มันไม่ใช่การบริหารหรือการแก้ปัญหาครับ มันคือการ “โยนภาระ” ออกจากตัว

ยิ่งแนวคิดที่ว่าอยากจะเอารถเมล์ ขสมก. มาบริหารแทน ฟังแล้วยิ่งจิตตกเข้าไปอีก

เพราะหนี้สะสมของ ขสมก. น่าจะอยู่ประมาณ 150,000 ล้านบาทเข้าไปแล้ว ไม่นับขาดทุนสะสมต่อปีประมาณ 3,000-5,000 ล้านบาท แทบจะไม่ต่างจากรถไฟฟ้าสายสีเขียว แต่โอกาสได้เงินคืนน้อยกว่าเยอะมากๆ

ถ้าอยากทำขนส่งสายรองเพื่อช่วยป้อนผู้โดยสาร กทม. ทำได้เองอยู่แล้วครับ โดยเลือกเป็นจุดที่คนอยู่อาศัยหนาแน่น ไม่ต้องไปรับภาระการบริหารรถเมล์ทั้งกรุงเทพฯ เอามาอยู่กับตัว เดี๋ยวถึงเวลาทนขาดทุนสะสมไม่ไหวก็จะโยนกลับไปให้รัฐบาลอีก

อยากให้ ขสมก. เพิ่มเส้นทางไหนก็ประสานกัน ถ้าเค้าทำไม่ไหว กทม.ก็เดินเองสนับสนุนกันไป ก็อยากตั้งคำถามว่าสามปีที่ผ่านมาได้เริ่มทำขนส่งสายรองเพิ่มขึ้นมาสักเส้นทางหนึ่งหรือยังครับ??? อันนี้น่าจะเป็นหัวใจในการจูงใจให้คนใช้ขนส่งสาธารณะเพิ่มขึ้น

หรือถ้าอยากจะได้หน่วยงานไหนมาอยู่ภายใต้ กทม. จริงๆ แนะนำตำรวจจราจรเลยครับ ผมว่าการบริหารการจราจรจะได้น้ำได้เนื้อกว่าที่เป็นอยู่

สุดท้าย ผมว่าคนกรุงเทพฯ เข้าใจนะครับว่าปัญหามันมีเยอะหลายเรื่องจริงๆ แค่ขอให้เห็นความพยายามอย่างที่สุดในการบริหารแก้ปัญหา และพูดความจริงกับประชาชน อะไรที่ทำได้ก็บอกได้ ทำไม่ได้ก็บอกไม่ได้ ตรงไปตรงมาดีที่สุดครับ” - - อดีตรองผู้ว่าฯ กทม. สกลธี ภัททิยกุล กล่าว

2. ดินพอกหางหมู

สมัยรัฐบาลลุงตู่ และผู้ว่าฯ พลตำรวจเอกอัศวิน ขวัญเมือง ดำเนินตามแนวทางมาตรา 44 ที่จะเจรจาต่อสัญญาสายสีเขียวแลกลบล้างภาระหนี้ทั้งหมด และ กทม.จะได้รับส่วนแบ่งรายได้ในอนาคตด้วย แต่นายชัชชาติก็นำเรื่องสายสีเขียวไปหาเสียงช่วงเลือกตั้ง คุยโวว่าจะบริหารจัดการได้ วาดฝันจะรอจนหมดสัญญา จนกระทั่งต้องจ่ายหนี้ตามสัญญา แล้วก็ยังค้างคาหนี้บางส่วนมาจนถึงปัจจุบัน

ขณะนี้ หนี้ค่าจ้างเดินรถและซ่อมบำรุงรถไฟฟ้าสายสีเขียวส่วนต่อขยาย ดอกเบี้ยพอกพูนขึ้นทุกวัน

ตราบใดที่ กทม.ยังไม่ดำเนินการจ่ายหนี้ค่าเดินเงินอีก 3 ก้อน

ดอกเบี้ยเดินวันละ 5.4 ล้านบาท

ขณะนี้ ยอดหนี้รวมเกือบ 4 หมื่นล้านบาท

ทั้งๆ ที่ คณะกรรมการที่สภา กทม.ตั้งขึ้นมาศึกษา ได้รายงานต่อที่ประชุมสภา กทม.

ยืนยันว่า ถ้าไม่เร่งจ่าย จะสร้างความเสียหายมหาศาล

แต่จนวันนี้ ยังไม่จ่าย ดินพอกหางหมูต่อไปเรื่อยๆ แต่มาพูดเรื่องจะขอโอนสายสีเขียวไปให้รัฐบาลดูแล!!!

ที่ผ่านมา กทม.จ่ายค่าเดินรถไฟฟ้าสายสีเขียวไปเฉพาะหนี้ช่วงช่วงเดือน พ.ค. 2562- พ.ค.2564 เท่านั้น

โดยยอดหนี้ตามคำพิพากษาของศาลปกครองสูงสุด เมื่อวันที่ 26 กรกฎาคม 2567 ที่ให้กทม. และ KT ร่วมกันชำระให้กับ BTSC จำนวน 11,755 ล้านบาท

แต่ครั้งนั้น กว่า กทม.จะจ่ายหนี้ ก็ใช้เวลาไปกับการดำเนินการที่อ้างว่าเพื่อให้เกิดความมั่นใจ กระทั่งต้องจ่ายค่าดอกเบี้ยเพิ่มเติมอีก รวมจ่ายไป 14,476 ล้านบาท

เท่ากับว่า เฉพาะส่วนที่เป็นดอกเบี้ยก้อนนี้เพิ่มขึ้นหลังศาลพิพากษา มากกว่า 2,721 ล้านบาท

ย้ำ นั่นคือหนี้ค่าเดินรถไฟฟ้าสายสีเขียว ส่วนต่อขยาย ช่วงเดือน พ.ค. 2562- พ.ค.2564 เท่านั้น

แต่การเดินรถช่วงหลังจากนั้น ต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน บีทีเอสเดินรถให้ตามสัญญาอย่างต่อเนื่อง ประชาชนได้ใช้บริการเรียบร้อย แต่ กทม.กลับยังไม่จ่ายค่าเดินรถให้แก่บีทีเอสเลย

แถมประชาชนเริ่มจ่ายค่าโดยสารส่วนต่อขยายสายสีเขียวแล้ว แต่ กทม.ยังไม่เอาเงินค่าโดยสารที่ได้มาจากประชาชนนั้น มาจ่ายค่าเดินรถให้แก่บีทีเอส หนี้ก็พอกพูนเป็นดินพอกหางหมูมากขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งปัจจุบัน

ในการประชุมสภากทม. เมื่อวันที่ 9 เมษายน 2568 ประธานคณะกรรมการวิสามัญศึกษาระบบขนส่งมวลชนโครงการรถไฟฟ้าสายสีเขียว นายนภาพล จีระกุล ได้รายงานในที่ประชุม ระบุว่า คณะกรรมาธิการวิสามัญฯ ได้เชิญผู้เกี่ยวข้องมาให้ข้อมูลทุกด้าน มีการพิจารณาสัญญา ระเบียบ กฎหมาย คำฟ้อง คำพิพากษาของศาลปกครองกลาง ศาลปกครองสูงสุด และแนวคำพิพากษาที่เกี่ยวข้อง จนได้ข้อสรุปเป็นข้อเสนอแนะต่อ สภากรุงเทพมหานคร และผู้บริหารกรุงเทพมหานคร

“..หนี้ค้างชำระกับบริษัท ระบบขนส่งมวลชนกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) หรือ รถไฟฟ้าบีทีเอส มีทั้งหมด 3 ส่วน ซึ่งกทม.ควรเร่งดำเนินการจ่ายทั้งหมด

โดยแบ่งเป็นส่วนที่ 1 หนี้ค่าจ้างเดินรถและซ่อมบำรุงปี 2564 – 2565 ที่รถไฟฟ้าบีทีเอส ฟ้องศาลปกครองกลางแล้ว จำนวนกว่าหมื่นล้านบาท, ส่วนที่ 2 หนี้ที่ยังได้ฟ้องต่อศาลปกครองในปี 2565 – 2567 และส่วนที่ 3 หนี้ตั้งแต่เดือนมกราคม 2568 เป็นต้นมา

...คณะกรรมการวิสามัญฯ เห็นว่า ผู้บริหารกทม. ควรเร่งชำระหนี้ส่วนที่ 1 และหนี้ส่วนที่ 2 เพราะหนี้ส่วนดังกล่าวรวมกันเป็นเงินประมาณสองหมื่นกว่าล้านบาท ซึ่งขณะนี้กทม. และ KT ต้องแบกรับภาระดอกเบี้ย ตกประมาณวันละ 5.4 ล้านบาท ซึ่งหากจะต่อสู้ทางคดีปกครองต่อไป ย่อมไม่เป็นผลดีต่อทางราชการ”

นายนภาพล กล่าวด้วยว่า สำหรับหนี้ส่วนที่ 3 ตั้งแต่เดือนมกราคม 2568 เป็นต้นมา ที่ต้องชำระในวันที่ 20 ของเดือนถัดไปนั้น กทม.ควรนำเงินค่าโดยสารที่เก็บมาแล้ว ทยอยจ่ายสมทบเป็นค่าจ้างส่วนที่ขาด ส่วนจะจ่ายได้กี่เดือนก็จ่ายไปตามนั้น ที่ยังขาดกทม. ก็ควรตั้งเสนอสภากทม. เพื่อตั้งงบประมาณรายจ่ายประจำปี รวมทั้งผู้บริหารกทม. ควรเจรจากับรถไฟฟ้าบีทีเอส เพื่อหาข้อยุติและต่อรองเรื่องเงินต้นและดอกเบี้ย ในลำดับต่อไป

จนบัดนี้ กทม.ก็ยังไม่จ่าย

ดอกเบี้ยก็พอกพูนขึ้นทุกวัน 5.4 ล้านบาทต่อวัน

ใครรับผิดชอบต่อความเสียหายที่เพิ่มขึ้นทุกวัน?

ผู้ว่าฯชัชชาติ ยังอยู่ดีมีสุข หรือไม่?

สารส้ม