สัปดาห์ที่แล้วผมเขียนเกี่ยวกับโรคไม่ติดต่อ (NCDs – non communicable diseases) วันนี้ขอสรุปสาเหตุการเสียชีวิตจากสาเหตุต่างๆของกลุ่มโรคไม่ติดต่ออีกครั้ง
องค์การอนามัยโลกรายงานว่า ใน ค.ศ.2012 มีผู้เสียชีวิตจากโรคไม่ติดต่อ (คือโรคเรื้อรัง ที่น่าจะป้องกันได้) ถึง 38 ล้านคน (68%) จากผู้เสียชีวิตทั้งหมด 56 ล้านคน สาเหตุต่างๆ คือ
1) โรคหลอดเลือดหัวใจ สมอง 17.5 ล้านคน หรือ 48% ของ NCDs โดย 7.4 ล้านคนเสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดหัวใจ และอีก 6.7 ล้านคนจากโรคหลอดเลือดสมอง (stroke)
2) 9.4 ล้านคนเสียชีวิตจากโรคความดันโลหิตสูง
3) 6 ล้านคนจากการสูบบุหรี่ (6 แสนคนจากการอยู่ใกล้ๆ คนสูบบุหรี่ หรือที่เรียกกันว่า “second hand smoker”)
4) 3.3 ล้านคนจากการดื่มแอลกอฮอล์
5) 3.2 ล้านคนจากการออกกำลังกายไม่พอ (น้อยกว่า 150 นาที/สัปดาห์)
6) 1.7 ล้านคนที่เสียชีวิตจากโรคหลอดเลือดหัวใจ สมอง เกิดจากการกินเกลือมากไปต่อวัน (เกินกว่าเกลือ 1 ช้อนชา หรือน้ำปลา 3 ช้อนชา หรือเกลือ 5 กรัม หรือโซเดียม(Na) 2 กรัม) ค่าเฉลี่ยการกินเกลือของชาวโลก คือ 10 กรัมต่อวัน หรือ 2 เท่าของที่ควรจะกิน
7) 11% ของชาย และ 15% ของหญิง จะมีโรคอ้วน (อายุเกิน 18 ปี) ซึ่งจะมีโรคต่างๆ ตามมา
ฉะนั้นจะเห็นได้ว่าสาเหตุที่สำคัญต่างๆ ที่ทำให้เสียชีวิตคือ โรคหลอดเลือดหัวใจ สมอง ความดันโลหิตสูง การสูบบุหรี่ การดื่มแอลกอฮอล์ การไม่ออกกำลังกาย หรือออกไม่พอ กินเค็มมากไป ฯลฯ นี่เป็นเหตุผลที่ทำให้ผมสนใจเรื่องการดูแล สร้างเสริมสุขภาพ ป้องกันโรคมา 40 ปีแล้ว เพราะเป็นเรื่องที่ง่าย ขึ้นกับพฤติกรรมของเราเท่านั้น สามารถทำได้ง่ายๆ เพียงแต่ต้องมีความรู้ มีวินัยเท่านั้น ฉะนั้นการดูแลสุขภาพส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับเพียง 1) ออกกำลังกาย(ที่ถูกต้องอย่างเพียงพอ) 2) กินอาหารที่เหมาะสม (รวมทั้งกินน้ำมัน น้ำตาล ไม่เกินวันละ 6 ช้อนชา เกลือไม่เกิน 1 ช้อนชา หรือน้ำปลา 3 ช้อนชา) 3) ไม่สูบบุหรี่ 4) ไม่ดื่มแอลกอฮอล์ หรือดื่มไม่เกิน 2 หน่วยต่อวัน (1 หน่วยคือ 25 ซีซีวิสกี้ หรือไวน์ 80 ซีซี หรือเบียร์ 200 ซีซี) รวมทั้งดูแลตนเองไม่ให้อ้วน (ดัชนีมวลกายน้อยกว่า 23 พุงชาย หญิง เล็กกว่า 90,80 ซม.ตามลำดับ) ไม่มีความดันโลหิตสูง ไม่มีเบาหวาน และแถมด้วย 5) การมีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย (ป้องกันการติดเชื้อ HIV, ไวรัสตับอักเสบบีและซีการตั้งครรภ์ก่อนวัยอันควร ฯลฯ) 6) ไม่ใช้ยาเสพติด โดยเฉพาะที่ต้องฉีด (ป้องกันการติดเชื้อ HIV, ไวรัสตับอักเสบบีและซี ฯลฯ) 7) เดินสายกลางในชีวิต จะได้ไม่เครียด อารมณ์ดี 8) ถึงแม้สบายดี ควรตรวจสุขภาพทุกปี เพราะความดันโลหิต น้ำตาล ไขมันในเลือด อาจสูงโดยไม่มีอาการ และ 9) ถึงแม้ตรวจสุขภาพทุกปีแล้ว ยังควรตรวจคัดกรองหาโรคบางชนิดเมื่อถึงเวลาที่แพทย์กำหนดไว้เป็นแนวทางปฏิบัติทั้งๆ ที่ยังไม่มีอาการ เช่น โรคมะเร็งปากมดลูก เต้านม ลำไส้ใหญ่ ฯลฯ
โรคอ้วนอย่างเดียวทำให้เป็นความดันโลหิตสูง เป็นโรคเบาหวาน ไขมันในเลือดสูง ทั้งนี้โรคอ้วนยังทำให้เกิดโรคอื่นๆได้อีกมากมาย ซึ่งทั้ง 4 อย่างทำให้มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดหัวใจ สมอง ตีบและอุดตัน ได้
โรคหลอดเลือดทั่วร่างกายตีบและอุดตันมีปัจจัยเสี่ยง 10 ประการคือกรรมพันธุ์,เพศชาย,สูงอายุ,ความดันโลหิตสูง,เบาหวาน,บุหรี่,อ้วน,ไขมันในเลือดสูง,ไม่ออกกำลังกาย,เครียด จึงควรตรวจเช็คสิ่งต่างๆ เหล่านี้เสมอเช่น ดูแลตนเองไม่ให้อ้วน วัดความดันโลหิต วัดน้ำตาล ไขมันในเลือด เป็นระยะๆ
การออกกำลังกายและกินอาหารที่ถูกต้องเพื่อให้ดัชนีมวลกายต่ำกว่า 23 พุงชาย หญิง เล็กกว่า 90, 80 ซม.ตามลำดับ จะช่วยป้องกันโรคมะเร็ง โรคความดันโลหิตสูง ระดับน้ำตาล ไขมันในเลือดสูง โรคอ้วนและโรคต่างๆที่ตามมา เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ สมอง ตีบและอุดตัน โรคเบาหวาน โรคนอนกรน(และหยุดหายใจที่จะทำให้เป็นโรคความดันโลหิตสูง หัวใจ สมองเสื่อม ฯลฯ) โรคกระดูกบางพรุน ซึ่งจะทำให้กระดูกหักง่ายเวลาหกล้มเล็กๆน้อยๆ สมองเสื่อม ช่วยเรื่องการทรงตัว ป้องกันการหกล้ม ฯลฯ และโรคอื่นๆ อีกมากมาย
ง่ายมากครับ เพียงแต่ท่านต้องมีวินัย กินอย่างเหมาะสม ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเป็นหลักครับ
นพ.พินิจ กุลละวณิชย์
เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน
โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น
1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี
3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี