วันพุธ ที่ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2568
แนวหน้า
  • แนวหน้า
  • หน้าแรก
  • คอลัมน์
    • คอลัมน์วันนี้
    • คอลัมน์ออนไลน์
    • คอลัมน์การเมือง
    • คอลัมน์ลงมือสู้โกง
    • โลกธุรกิจ
    • ผู้หญิง
    • บันเทิง
    • Like สาระ
    • ดูทั้งหมด
  • ข่าวเด่น
  • พระราชสำนัก
  • การเมือง
  • โลกธุรกิจ
  • อาชญากรรม
  • กทม.
  • ในประเทศ
  • เกษตร
  • ต่างประเทศ
  • กีฬา
  • ผู้หญิง
  • บันเทิง
  • ยานยนต์
  • Like สาระ
หน้าแรก / คอลัมน์ / คอลัมน์การเมือง / เรื่องเล่าจากสภา
เรื่องเล่าจากสภา

เรื่องเล่าจากสภา

ศ.พิเศษ นรนิติ เศรษฐบุตร
วันพฤหัสบดี ที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2568, 02.00 น.
ยุบสภาครั้งแรกของสยาม

ดูทั้งหมด

  •  

หลังการเลือกตั้งทั่วไปครั้งที่ 2 มาได้ประมาณ 9 เดือน การเรียนรู้เรื่องการปกครองในระบอบประชาธิปไตยของสยามก็มาถึงเรื่องการยุบสภา ซึ่งแสดงออกถึงการขัดแย้งกันระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติกับฝ่ายบริหาร และทางฝ่ายบริหารได้เลือกเอาการยุบสภา เพื่อให้ประชาชนตัดสินด้วยการเลือกตั้งทั่วไปอีกครั้งหนึ่ง เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นในเดือนกันยายน พ.ศ. 2481

ในที่ประชุมสภาฯ เมื่อวันที่ 10 กันยายน พ.ศ.2482 นายถวิล อุดล สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดร้อยเอ็ด ได้เสนอญัตติขอแก้ไขข้อบังคับของสภาผู้แทนราษฎรเกี่ยวกับวิธีการเสนอร่าง
พระราชบัญญัติงบประมาณประจำปีต่อรัฐสภา โดยต้องการให้รัฐบาลเสนอรายละเอียดทั้งรายรับรายจ่ายโดยชัดแจ้ง นายถวิล อภิปรายถึงเหตุและผลอย่างยืดยาวและจบลงว่า


“โดยสรุป ข้อบังคับการประชุมของข้าพเจ้าซึ่งได้เสนอมานี้ความจริงไม่ใช่เป็นของใหม่ …รัฐบาลก็ได้วางวิธีการทำงบประมาณให้มีรายละเอียด และดูเหมือนมีรายละเอียดยิ่งกว่าที่ข้าพเจ้าเสนอมานี้เสียอีก ญัตติของข้าพเจ้านี้เพียงแต่ขอให้นำเอารายละเอียดซึ่งรัฐบาลทำอยู่นั้นส่งมาให้สภาฯ พิจารณา หลักการมีอยู่เพียงเท่านี้ อีกประการหนึ่งพูดกันในทางหลักการที่ข้าพเจ้าได้อ่านมานี้ ข้าพเจ้าได้อ่านคำบรรยายของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมืองของท่านรัฐมนตรี…”

เท่านั้นยังไม่พอ ถวิล อุดล ยังขยายความต่อไปอีกว่า

“ท่านรัฐมนตรีคลังปัจจุบันนี้ ในสมัยที่ท่านดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมบัญชีกลาง ได้ให้หลักวิชาไว้ในตำราของท่านว่า งบประมาณที่ดีที่สุดนั้นจะต้องทำให้ละเอียดและชัดแจ้งที่สุด คำบรรยายของท่านนี้ก็เป็นเหตุผลอันหนึ่งซึ่งจูงใจให้ข้าพเจ้าเสนอญัตติอันนี้ขึ้นมา ถึงแม้ว่าคำบรรยายจะเป็นคำบรรยายในสมัยซึ่งท่านดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมบัญชีกลาง ข้าพเจ้าก็หวังว่า
ยังคงใช้ได้ในสมัยที่ท่านเป็นรัฐมนตรีคลังและข้าพเจ้าหวังว่าท่านคงสนับสนุนให้เป็นไปตามคำบรรยายนั้น”

จากนั้นพระยาไชยยศสมบัติ รัฐมนตรีกระทรวงการคลังก็ได้อธิบายถึงการเสนอร่างงบประมาณว่าต่างจากร่างพระราชบัญญัติอื่นๆโดยปกติ และท่านได้ อธิบายขั้นตอนออกเป็นสามขั้นตอน ในขั้นแรกที่กระทรวงการคลัง ขั้นที่สองซึ่งเป็นขั้นนโยบายในที่ประชุมคณะรัฐมนตรี และมาขั้นที่สามที่สภาฯ ทั้งนี้ท่านบอกว่า ที่ดำเนินมานั้นให้รายละเอียดอย่างดีมาแล้ว และตรวจสอบได้ ดังนั้นที่จะให้แก้ไขนั้นยังไม่เห็นด้วย ที่สำคัญก็คือนายกรัฐมนตรีซึ่งลุกขึ้นอภิปรายในลำดับต่อมานั้น ได้อภิปรายอย่างเข้มข้นเกินความคาดหมาย แสดงว่าท่านมีอะไรในใจ พระยาพหลฯน่าจะพอรู้ว่ามีคนสำคัญบางคนต้องการให้ท่านออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี

“ข้าพเจ้าขอกล่าวโดยสุจริตใจว่าข้อบังคับอันนี้รัฐบาลรับไม่ได้ ถึงแม้ว่าจะลงมติว่าให้รับหลักการแห่งร่างข้อบังคับนี้ แต่รัฐบาลเห็นว่าเป็นการผูกมัดเกินไป และไม่มีใครเขาทำกันในโลกนี้ เพราะฉะนั้น ถ้ารัฐบาลต้องรับร่างข้อบังคับนี้ไปแล้ว เมื่อไม่สามารถจะทำได้ ข้าพเจ้าเห็นว่าคณะรัฐบาลจะต้องลาออกหมด”

สมาชิกสภาฯ ที่สนับสนุนความเห็นของนายถวิล อุดล คือนายทองอินทร์ ภูริพัฒน์ผู้แทนราษฎรจังหวัดอุบลราชธานี ที่อภิปรายยาวมาก การอภิปรายได้ยุติลงโดยมีการลงมติลับ และผลการลงมติก็ คือฝ่ายนายถวิล อุดล ชนะได้เสียงสนับสนุน 45 เสียง โดยรัฐบาลได้เพียง 31 เสียง เมื่อรัฐบาลแพ้มติในสภาฯ เช่นนี้ หลังจากเลิกประชุมสภาผู้แทนราษฎรฯ นายกรัฐมนตรี พระยาพหลฯจึงได้ขอลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีต่อคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ แต่คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ไม่ยอมรับใบลาอ้างสถานการณ์ ของโลกในขณะนั้นมีความวุ่นวาย จึงได้ออกพระราชกฤษฎีกายุบสภาในวันที่ 11 กันยายน พ.ศ. 2481 โดยให้มีการเลือกตั้งทั่วไปภายใน 90 วัน

พ้นจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีแล้ว พระยาพหลฯ ก็มิได้กลับมาเป็นนายกรัฐมนตรีอีกเลย


นรนิติ เศรษฐบุตร

เงื่อนไขการแสดงความคิดเห็น ซ่อน

โปรดอ่านก่อนแสดงความคิดเห็น

1.กรุณาใช้ถ้อยคำที่ สุภาพ เหมาะสม ไม่ใช้ ถ้อยคำหยาบคาย ดูหมิ่น ส่อเสียด ให้ร้ายผู้อื่น สร้างความแตกแยกในสังคม งดการใช้ถ้อยคำที่ดูหมิ่นหรือยุยงให้เกลียดชังสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์

2.หากพบข้อความที่ไม่เหมาะสม สามารถแจ้งได้ที่อีเมล์ online@naewna.com โดยทีมงานและผู้จัดทำเว็บไซด์ www.naewna.com ขอสงวนสิทธิ์ในการลบความคิดเห็นที่พิจารณาแล้วว่าไม่เหมาะสม โดยไม่ต้องชี้แจงเหตุผลใดๆ ทุกกรณี

3.ขอบเขตความรับผิดชอบของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ อยู่ที่เนื้อหาข่าวสารที่นำเสนอเท่านั้น หากมีข้อความหรือความคิดเห็นใดที่ขัดต่อข้อ 1 ถือว่าเป็นกระทำนอกเหนือเจตนาของทีมงานและผู้ดำเนินการจัดทำเว็บไซด์ และไม่เป็นเหตุอันต้องรับผิดทางกฎหมายในทุกกรณี

  •  
  • Breaking News
  • ข่าวยอดนิยม
  • คอลัมน์ฮิต
22:50 น. บุรีรัมย์โกงตาย! แม่นโทษโค่นเวียดนามคว้าแขมป์อาเซียน
22:06 น. 'เพิ่มพูน'ดันนำ'ดิจิทัล-AI'พัฒนาคุณภาพการศึกษาไทย
21:32 น. เข้าถึงยากขึ้น! 'สมศักดิ์'เล็งใช้ใบรับรองแพทย์ก่อนใช้'กัญชา'
21:19 น. 'DSI'จับกุมตัวผู้ต้องหาฟอกเงินเว็บพนันออนไลน์
21:12 น. (คลิป) แนวหน้าTAlk : ปอกเปลือก 'ศรีสุวรรณ' นักร้อง No.1
ดูทั้งหมด
พระลูกวัดฟันเปรี้ยง‘ทิดแย้ม’ทำแต่กิจของสงฆ์ ไม่ว่างนั่งปั่นบาคาร่า ลั่นยัง‘สึก’ไม่สำเร็จ
‘แพทย์ชนบท’เตือนผู้ชายสังเกตอาการ ย้ำ‘มะเร็งต่อมลูกหมาก’ตรวจพบเร็วรักษาหายได้
ยิปซีพยากรณ์ดวงรายวัน ประจำวันศุกร์ 16​ ​พฤษภาคม​ ​2568
ปรีวิว-ฟันธง!หงส์ยังปึ๊กบุกนกนางนวล
ประเทศเดียวในโลก! นักโกงเมืองไม่ต้องติดคุก จับตา! คำตัดสินศาลปกครองสูงสุด 22 พ.ค.
ดูทั้งหมด
ลึกลับในสนามข่าว : 22 พฤษภาคม 2568
น้อมรำลึกถึงเจ้าชายสิทธัตถะ
ประเทศไทยยุค‘กระปี๋’ขับเครื่องบิน
เข้าคุกเถอะ ‘ทักษิณ ชินวัตร’
เศรษฐกิจยิ่งทรุด มิจฉาชีพยิ่งมาก
ดูทั้งหมด

เรื่องอื่นๆ ที่น่าสนใจ

บุรีรัมย์โกงตาย! แม่นโทษโค่นเวียดนามคว้าแขมป์อาเซียน

'มะปราง'ป่วยหัวใจทะลุ เล่านาทีชีวิต'แพนิค-ซึมเศร้า'กำเริบบนทางด่วน

หดหู่ใจ! หนูน้อยวัย12ถูกพ่อแท้ๆทำร้าย หนีนอนโรงเรียนร้าง-พกรูปถ่ายแม่ไปด้วย

(คลิป) แนวหน้าTAlk : ปอกเปลือก 'ศรีสุวรรณ' นักร้อง No.1

(คลิป) หยิบข้อกฎหมาย 'ฟาดหน้า' ทนายเข้าข้าง 'ทักษิณ' อย่างจัง!!

สลด! ชาวลาวดับ 7 รายสังเวยเห็ดพิษ ป่วยระนาว 32 ราย

  • Breaking News
  • บุรีรัมย์โกงตาย! แม่นโทษโค่นเวียดนามคว้าแขมป์อาเซียน บุรีรัมย์โกงตาย! แม่นโทษโค่นเวียดนามคว้าแขมป์อาเซียน
  • \'เพิ่มพูน\'ดันนำ\'ดิจิทัล-AI\'พัฒนาคุณภาพการศึกษาไทย 'เพิ่มพูน'ดันนำ'ดิจิทัล-AI'พัฒนาคุณภาพการศึกษาไทย
  • เข้าถึงยากขึ้น! \'สมศักดิ์\'เล็งใช้ใบรับรองแพทย์ก่อนใช้\'กัญชา\' เข้าถึงยากขึ้น! 'สมศักดิ์'เล็งใช้ใบรับรองแพทย์ก่อนใช้'กัญชา'
  • \'DSI\'จับกุมตัวผู้ต้องหาฟอกเงินเว็บพนันออนไลน์ 'DSI'จับกุมตัวผู้ต้องหาฟอกเงินเว็บพนันออนไลน์
  • (คลิป) แนวหน้าTAlk : ปอกเปลือก \'ศรีสุวรรณ\' นักร้อง No.1 (คลิป) แนวหน้าTAlk : ปอกเปลือก 'ศรีสุวรรณ' นักร้อง No.1
ดูทั้งหมด

คอลัมน์ที่เกี่ยวข้อง

ตั้งศาลพิเศษคดีกบฏพระยาทรงสุรเดช

ตั้งศาลพิเศษคดีกบฏพระยาทรงสุรเดช

15 พ.ค. 2568

รัฐบาลแรกของหลวงพิบูลสงคราม

รัฐบาลแรกของหลวงพิบูลสงคราม

8 พ.ค. 2568

เลือกตั้งผู้แทนฯ โดยตรงครั้งแรกของสยาม

เลือกตั้งผู้แทนฯ โดยตรงครั้งแรกของสยาม

1 พ.ค. 2568

ยุบสภาครั้งแรกของสยาม

ยุบสภาครั้งแรกของสยาม

24 เม.ย. 2568

การซื้อขายที่ดินของพระคลังข้างที่

การซื้อขายที่ดินของพระคลังข้างที่

17 เม.ย. 2568

รัฐบาลเสนอตั้งศาลพิเศษเพื่อพิจารณาคดีกบฏนายสิบ

รัฐบาลเสนอตั้งศาลพิเศษเพื่อพิจารณาคดีกบฏนายสิบ

10 เม.ย. 2568

ลงมติไว้วางใจหรือไม่ไว้วางใจนั้นลงวันเดียวกันเมื่อจบการอภิปรายได้ไหม

ลงมติไว้วางใจหรือไม่ไว้วางใจนั้นลงวันเดียวกันเมื่อจบการอภิปรายได้ไหม

3 เม.ย. 2568

เมื่อสส.ท้วงเรื่องที่ว่ารัฐมนตรีไม่มีความรู้ตรงกับงานของกระทรวง

เมื่อสส.ท้วงเรื่องที่ว่ารัฐมนตรีไม่มีความรู้ตรงกับงานของกระทรวง

27 มี.ค. 2568

Back to Top

ผู้ดูแลเว็บไซต์ www.naewna.com
webmaster นางสาวอัญชะลี ไพรีรัก
ดูแลรับผิดชอบข่าว/ภาพ/โฆษณา/ข้อมูลอื่นที่เกียวข้องกับเว็บไซต์
กรรมการบริษัทฯ, กรรมการผู้มีอำนาจ ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการนำเสนอข่าว/ภาพ/ข้อมูลใดๆในเว็บไซต์ทั้งสิ้น

Social Media

  • หน้าแรก |
  • เกี่ยวกับแนวหน้า |
  • โฆษณากับเรา |
  • ร่วมงานกับเรา |
  • ติดต่อแนวหน้า |
  • นโยบายข้อตกลง
Copyright © 2017 Naewna.com All right reserved